ژئوپلیتیک هوش مصنوعی
سرخط خبرها از دیدار اخیر دونالد ترامپ، با شیجینپینگ تماماً درباره این بود که رؤسای جمهور آمریکا و چین به یک آتشبس تجاری رسیدند.
سرخط خبرها از دیدار اخیر دونالد ترامپ، با شیجینپینگ تماماً درباره این بود که رؤسای جمهور آمریکا و چین به یک آتشبس تجاری رسیدند. اما آنچه در اخبار گم شد مسئله بسیار مهمتری است که رقابت پرمخاطره بین دو قدرت مهم جهان را شکل خواهد داد: رقابت برای فتح قلههای فرماندهی هوش مصنوعی یا AI. جهان وارد پرتبعاتترین رقابت فناوری از زمان ظهور عصر هستهای شده است اما اینبار سلاحها بهجای اتمها، الگوریتمها هستند.
بهجای رقابتی برای رسیدن به یک ابرسلاح، این رقابتی برای تعیین طرز فکر، شیوه کار و تصمیمگیری دانشمندان است. هوش مصنوعی نهتنها توزیع قدرت در سراسر جهان بلکه ماهیت این قدرت و چگونگی استفاده از آن را متحول میکند. دولت چین، هوش مصنوعی را محرک مهمی برای آنچه «قدرت ملی جامع» میخواند، میداند. به همین دلیل بر ادغام سریع هوش مصنوعی در دوربینهای نظارتی، محصولات و خدمات مصرفکننده، تولیدات پیشرفته، مدرنسازی نظامی و حتی اکتشافات علمی تحت یک استراتژی متحد دولتی متمرکز شده است.
چنانچه تس دبلانک-نولز، مدیر ارشد در برنامههای فناوری شورای آتلانتیک میگوید: «یکی از جنبههای قابلتوجه رویکرد چین اولویتبندی اپلیکیشن یا آنچه AI-plus خوانده میشود، است.» چین در زمینه ایجاد مسیر و مزایایی برای ادغام هوشمصنوعی در سراسر تمام بخشهای اقتصاد، مزیتی در برابر ایالات متحده دارد.
وقتی که صحبت از توسعه و راهاندازی هوش مصنوعی میشود، بخش خصوصی در چین باید مطیع اراده حزب کمونیست باشد. چرخه اختراع که به وجه تمایز از تصورات کشورهای غربی از روابط بیقید و شرط در میان قانونگذاران، صنایع و جامعه علمی بهشمار میرود. در مقابل آمریکا بیشتر بر پویایی بخش خصوصیاش، فرهنگ جستوجوی باز و ائتلافهای بینالمللی اعتماد میکند. دولت ایالات متحده برای هماهنگی سهامداران خصوصی و دانشگاهها در هر سطح ملی دچار چالش است.
تضعیف محافظتهای قانونی برای مالکیتهای خصوصی و فکری که به جای ارائه خطوط واضح ابهامات بیشتری را ایجاد میکنند، آمریکا را محدود کرده است. شکست در حفظ رهبری آمریکا در زمینه هوش مصنوعی میتواند تبعات نسلی داشته باشد. نتیجه این رقابت نشان میدهد که کدام ارزشها، مبنی بر کارایی اقتدارگرایانه یا پویایی دموکراتیک، قاعدههای جهانی را درباره هر چیزی از تجارت دیجیتال گرفته تا جنگ سلاحهای خودکار تعیین میکند.
جاش چین و رافائل هانگ در وال استریت ژورنال مینویسند: «تشدید رقابت هوشمصنوعی مقایسههایی را با جنگ سرد و تلاقی بزرگ علمی و فناوری که آن را شکل میدهد، ایجاد کرده است.» آنها درباره چین و ایالات متحده مینویسند:«احتمالاً به همان اندازه مهم خواهد بود و (این دو کشور) به اندازه امید به پیشرفت، ترس هم آنها را پیش خواهد راند.» شک کمی وجود دارد که کسی در این رقابت برنده میشود به این بستگی دارد که چه کسی میتواند پیشرفتهترین تراشهها، بهترین مدلها و بیشترین کامپیوترهای قوی و ارزانترین و پایدارترین انرژی برای تکثیر اهداف را تولید کند.
مهمتر از آن، رقابت نوظهور هوش مصنوعی به تعریف استانداردهای آینده جهان در زمینههایی مانند آزادی، حریم خصوصی و حتی کرامت انسانی برمیگردد. طراحی اینترنت، پروتکلها و استانداردهای اصلی آن، بازتابی از تبعیض به سمت فضای باز، خودسازماندهی و آزادی بیان است که دو نسل از زندگی را در فضای آنلاین و هزاران میلیارد دلار در فناوری مصرفی را شکل دادهاند. این لحظه در عصر هوش مصنوعی فرصت مهمی را برای نفوذ ارائه میدهد.
اگر آمریکا و متحدانش در این رقابت ببازند، این امر میتواند جهانی را ایجاد کند که در آن هوش مصنوعی میتواند بهجای توانمندسازی فردی و دموکراتیک به ابزاری برای کنترل سیاسی و اقتدارگرایی تبدیل شود. برتری آمریکا در اکوسیستم دموکراتیک، بازار آزاد و فضای نوآورانه آن است که در بهترین حالت آهنربای بیهمتایی برای استعداد و سرمایه است.
با این حال این اکوسیستم همچنین نقطهای برای آسیبپذیری است که در آن واشنگتن نمیتواند همانگونه که پکن به طور مرتب انجام میدهد، قهرمانان فناوری خود را برای هر گونه بازتعریف اهداف امنیت ملی کنترل کند و از آن نهایت استفاده را ببرد. جنسن هوانگ، مدیر عامل اجرایی شرکت انویدیا هفته گذشته به فایننشالتایمز گفت: «چین در رقابت هوش مصنوعی برنده خواهد شد.»
او به قوانین راحتتر، یارانههای جدید انرژی و دخالت مستقیم دولت برای کمک به قهرمانانش اشاره میکند. رهبران صنایع آمریکایی نگران هستند که دولت ترامپ بیشتر بر آنچه شرکتهای آمریکایی میتوانند به چین بفروشند، محدودیت بگذارند تا اینکه با انرژی تمام به شرکتها کمک کند در این رقابت برنده شوند.