روز صدرالمتالهین
اول خردادماه در تقویم رسمی ایران، «سالروز بزرگداشت ملاصدرا» نامگذاری شده است.
صدرالدین محمدبن ابراهیم قوامشیرازی که با نامهای مُلاصَدرا و صدرالمتألهین شناخته میشود، حکیم متأله، فیلسوف، متفکر و دانشمند بزرگ ایرانی پرآوازه سده یازدهم هجری قمری است.
ملاصدرا، فیلسوفی است که دریچهای تازه را در جریان فکر فلسفی جهان اسلام گشوده و در طول حیاتش ۵۰ کتاب و رساله نوشته است.
ملاصدرا پایهگذار حکمت متعالیه؛ شاخهای از فلسفه اسلامی بوده که حاوی ژرفترین پاسخها به مسائل فلسفی است. مکتب او در برخی مسائل فلسفی با مکتب مشاء و در بعضی مسائل با مکتب اشراق مطابقت دارد.
حکمت متعالیه بر اصل وجود و تمایز آن از ماهیت استوار است؛ بدیهیترین مسئلهی جهان، مسئلهی وجود یا هستی است که ما آن را با علم حضوری و دریافت درونی درک کرده و نیازی به اثباتش نداریم. ماهیت، آن چیزی است که سبب گوناگونی و تکثر پدیدهها میشود و به هر وجود، قالبی ویژه میبخشد.
بنابر این دیدگاه، اصل بر وجود اشیاء است و ماهیت، معلول وجود بهشمار میآید. ملاصدرا، فیلسوف فقید ایرانی در ۷۱سالگی هنگام آغاز سفر هفتم حجش یا در بازگشت از آن سفر به سال ۱۰۵۰ ه.ق در شهر بصره چشم از جهان فرو بست.