قرارداد میدان گازی چالوس همه را غافلگیر میکند
عبدالله باباخانی کارشناس انرژی در یادداشتی نوشت: بر اساس اطلاعات جدید از اویل پرایس میدان گازی چالوس واقع در بخش ایران از دریای خزر، نقطه کانونی تحولات مهم ژئوپلیتیکی و انرژی منطقه خواهد شد.

بر اساس اطلاعات جدید از اویل پرایس میدان گازی چالوس واقع در بخش ایران از دریای خزر، نقطه کانونی تحولات مهم ژئوپلیتیکی و انرژی منطقه خواهد شد.
بر اساس گزارش های اویل پرایس یک قرارداد ۲۰ ساله بین ایران و روسیه نهایی شده است که به شرکت های روسی سهم عمده ای در توسعه و بهره برداری از این منبع عظیم گازی اعطا می کند. این قرارداد که از اواخر سال ۲۰۲۱ با ایران بصورت محرمانه مذاکراتش شروع شد، اکنون بخشی از توافق نهایی استراتژیک ایران و روسیه است که در مرحله عملیاتی قرار گرفته است.
در این قرارداد گازپروم و ترانسنفت روسیه با هم۴۰ درصد، CNPC و CNOOC چین مجموعاً ۲۸ درصد و شرکت اکتشاف و تولید خزر ایران (KEPCO)، ۲۵ درصد و ۷ درصد باقی مانده به شرکت خاتم مرتبط است.
ذخایر میدان چالوس در بررسی جدید روس ها به دو میدان جداگانه منتهی شد که بالقوه حدود ۷.۱ تریلیون متر مکعب (Tcm) گاز دارد که بین ساختارهای چالوس بزرگ (۵.۹ تریلیون مترمکعب) و چالوس کوچک (۱.۲ تریلیون مترمکعب) تقسیم میشود.
ارزش تقریبی ۷ تریلیون متر مکعب گاز طبیعی در بازار اروپا، با قیمتهای فوریه ۲۰۲۵، حدود ۳۸۰۰ میلیارد دلار آمریکا است. البته بین ۵۰ تا ۷۰ درصد میدان فوق قابل برداشت است.
این میدان تقریباً نصف میدان پارس جنوبی ایران است، که یکی از بزرگترین میادین گازی جهان است و از نظر تئوری میتواند بخش قابلتوجهی از گاز مورد نیاز منطقه را تامین کند
طبق برخی پیشبینیهای ترانس نفت روسیه، سرمایه گذاری روسیه تا ۵۲ درصد از نظر مالی، در این پروژه سودآور است. با استفاده از میانگین قیمت محافظه کارانه ۴۰۰ دلار در هر ۱۰۰۰ متر مکعب، روسیه می تواند درآمدی حدود ۲۵۰ میلیارد دلار (ماهیانه یک میلیارد دلار سود) در مدت قرارداد ۲۰ ساله داشته باشد.
ساختار قرارداد چیزی بیش از یک معامله انرژی را نشان می دهد. OilPrice.com تاکید می کند که امتیازات ایران به روسیه و چین با انگیزه نیاز به حمایت سیاسی در صحنه بین المللی، به ویژه در بحبوحه تحریم ها و تنش ها با غرب است.
پس از دوره ۲۰ ساله، ترتیبات فرانشیز مانند انتقال کنترل به نهادهای ایرانی، بهویژه خاتم است که با منافع استراتژیک و مالی آنها، از جمله تأمین مالی برای برنامههای همکاری چند جانبه دو کشور، همسو میشود.
این قرارداد در چارچوب یک قرارداد همکاری ۲۰ ساله گستردهتر بین ایران و روسیه است، که دز سال ۲۰۲۴ برای شروع امضا شد و انرژی، دفاع و تجارت را پوشش میدهد.
روسیه اولین حق استخراج در بخش دریای خزر ایران از جمله چالوس را به دست آورد و نفوذ خود را بر صادرات و قیمت گذاری گاز ایران افزایش داد. با این حال، توسعه این پروژه به شدت به کمکهای فنی و مالی روسیه و چین متکی است، زیرا ایران در شرایط تحریمهای کنونی فاقد ظرفیت برای بهرهبرداری مستقل از این ذخایر است.