مصرف انرژی را افزایش دادند حالا می‌گویند چرا کم داریم
ناترازی عنوان محترمانه‌ای است که آن را برای رفتار بدون برنامه انتخاب کردند.
معاون وزیر پیشین اقتصاد با انتقاد از بی‌توجهی برنامه‌های توسعه به موضوع تأمین پایدار انرژی، گفت: سیاست‌گذاران در طول سال‌های گذشته با اتخاذ سیاست‌های مختلف، مصرف انرژی را افزایش دادند، اما توجه کافی به موضوع بهینه‌سازی مصرف و سرمایه‌گذاری برای افزایش تولید انرژی در کشور وجود نداشت.
به گزارش شانا، محسن صفایی‌فراهانی افزود: ناترازی عنوان محترمانه‌ای است که آن را برای رفتار بدون برنامه انتخاب کردند. وقتی برنامه مناسب و منظمی برای توسعه کشور تنظیم نمی‌شود و فرآیندی برای هماهنگ‌سازی ارکان کشور وجود ندارد، طبیعتاً شکل‌گیری چنین وضعی نتیجه نحوه عملکرد آنهاست.
او ادامه داد: وقتی اصرار است به تمام مناطق دوردست کشور بدون بررسی اقتصادی و امکان‌پذیری، گازرسانی انجام شود باید به این موضوع توجه می‌شد که آیا این بهترین روش برای خدمات‌رسانی است؟ بدون توجه به ارزیابی و مطالعات سرزمینی، اقدام‌هایی شعارگونه انجام شد که امروز نتیجه آن را ملاحظه می‌کنید. صفایی‌فراهانی، تصمیم‌هایی همچون «اعلام خاموشی‌ها» و «قطع گاز و برق کارخانه‌های صنعتی» را حاصل فقدان مدیریت و برنامه‌ریزی مناسب در دهه‌های اخیر دانست و عنوان کرد: به‌طور طبیعی کشوری که قصد دارد تبدیل به قدرت نخست منطقه شود، باید مشخص می‌کرد برای دستیابی به آن هدف، در چه حوزه‌هایی از زیرساخت‌های موردنیاز سرمایه‌گذاری کند تا بتواند از آنها به شکل بهینه استفاده کند.
او با اشاره به اینکه بر اساس آمارهای بین‌المللی، ایران در زمینه ذخایر نفت و گاز یکی از پنج کشور اول جهان است، گفت: با وجود این به نظر می‌رسد برنامه‌ریزان کشور به‌ویژه سازمان برنامه و بودجه و وزارتخانه‌های مرتبط در طول ۳۰ سال گذشته به لزوم داشتن این برنامه جامع توجه نکردند و به موضوع مقدار سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت‌های تولید انرژی توجه کافی نداشتند. آنچه امروز شاهد هستید نتیجه نبود توان مدیریتی و برنامه‌ریزی در دهه‌های اخیر است.
صفایی‌فراهانی با انتقاد از برنامه‌های توسعه کشور افزود: معنا و مفهوم برنامه پنج‌‌ساله یا ۲۰ ساله این است که مسئولان در یک روند طولانی‌مدت باید روند توسعه کشور را به موازات و در امتداد هم ببینند. اگر قرار بود کشور توسعه صنعتی داشته باشد، باید بسترهای مناسب برای تأمین انرژی موردنیاز و مصرف بهینه آن را از طریق نیروگاه‌های با راندمان اقتصادی و ایجاد خطوط انتقال برق مناسب پیش‌بینی و ایجاد می‌کردند، اما شاهد هستید که برنامه‌های ناقص و غیرکارشناسی چگونه سبب ضرر و زیان آحاد ملت شده است.
عضو اسبق اتاق بازرگانی ادامه داد: وقتی وزارت صنعت، معدن و تجارت به مردم و بخش خصوصی مجوز احداث تأسیسات صنعتی را می‌دهد، آیا با توجه به اقتصاد انرژی این مجوزها را صادر می‌کند؟ آیا وزارت نیرو متناسب با آن برنامه توسعه صنعتی مبادرت به سرمایه‌گذاری متناسب در تولید انرژی می‌کند؟ متأسفانه آنچه در ادوار گذشته مورد بی‌توجهی قرار گرفته، متوازن بودن برنامه توسعه در بخش‌های مختلف کشور بوده و فقط به‌صورت بی‌رویه، مصرف انرژی را با بی‌برنامگی و ایجاد صنایع پرمصرف انرژی و محصولات انرژی‌بر افزایش دادند.
صفایی‌فراهانی افزود: منشأ این مشکلات نبود انسجام و پیوستگی برنامه‌های توسعه کشور در ادوار گذشته، ضعف عملکرد دولت‌های مختلف در متوازن کردن اجرای همان برنامه‌های ناقص توسعه بوده است. این سازمان وظیفه هماهنگ‌سازی دستگاه‌های اجرایی برای انسجام لازم در نظام برنامه‌ای را به‌عهده داشته است، اما متأسفانه در بستر کارشناسی آن، توان و شناخت کافی برای ایجاد این هماهنگی به‌وجود نیامد.
او گفت: وقتی رشد مصرف انرژی به سالانه ۸ تا ۹ درصد می‌رسد باید این موضوع را در نظر گرفت که آیا زیرساخت‌ها متناسب با این روند مصرف، توسعه می‌یابد یا خیر؟ وقتی برنامه منسجمی برای توسعه وجود ندارد، نتیجه همین وضعی می‌شود که اکنون ملاحظه می‌کنید.
صفایی‌فراهانی با مقایسه وضع ایران و روسیه در خصوص برنامه‌ریزی برای استفاده از ذخایر گازی عنوان کرد: با وجود اینکه روسیه از ایران وسیع‌تر و صنعتی‌تر است، اما شاهد هستیم که روسیه صادرات گاز دارد اما اینجا برای تأمین نیاز جاری کشور هم مشکل دارند. جالب اینجاست که روسیه از ما اقلیم سردسیرتری دارد، اما به دلیل برنامه‌ریزی و مدیریت مناسب، برای تأمین انرژی در زمستان مانند کشور ما صنایع را تعطیل نمی‌کنند.
