روزنامه در 1401، آری

در کاهش تیراژ و فروش مطبوعات تقصیری متوجه مردم/مخاطبان نیست

در سال 1401 هم به روزنامه نیاز داریم اما اگر به دنبال تاثیرگذاری هستیم، فقط به روزنامه نیاز نداریم، بلکه به سایر ابزارهای اطلاع‌رسانی نیز نیاز داریم تا از طریق چرخه تکامل اطلاع‌رسانی، تاثیرگذاری محقق شود.

۱

پیش‌فرض استقبال نکردن از مطبوعات در ایران هم درست است و هم نادرست. درست است چون بررسی آمار تیراژ و فروش مطبوعات موید این سخن است اما نادرست است چون این عدم استقبال به دلیل کیفیت پایین مطبوعات است. وقتی کیفیت محتوایی روزنامه‌ها پایین باشد، قطعا فروش و استقبال از آنها نیز پایین خواهد آمد و در این زمینه تقصیری متوجه مردم/مخاطبان نیست. نکته اینکه چند روزنامه پرفروش غیردولتی، غیرحکومتی و غیرعمومی که البته تعداد آنها از انگشتان یک دست هم بیشتر نیست، به دلیل داشتن کیفیت بالاتر از فروش خوبی برخوردارند.

۲

در شرایط فعلی ایران جای خالی روزنامه‌نگاری واقعی و حرفه‌ای همچنان خالی است؛ گرچه تلاش‌های قابل توجه و مهمی در این زمینه در حال انجام است اما کافی نیست. در میانه اطلاع‌رسانی ضعیف، غیرحرفه‌ای، غیراخلاقی و حتی آسیب‌رسان صداوسیما، خبرپراکنی مخلوط و درهم شبکه‌های اجتماعی، انتشار رو به افزایش خبرهای جعلی (که برخی، هدفمند، آگاهانه و رسمی انجام می‌شود)؛ فعالیت روزنامه‌نگاری تبلیغاتی و ارگانی، اطلاع‌رسانی ضعیف داخلی، روزنامه‌نگاری گلخانه‌ای و از راه دور رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از کشور برای ایرانیان و کار گسترده «مزدوران مجازی» جای خالی روزنامه‌نگاری آزاد، مسئول، حرفه‌ای، اخلاقی، بی‌طرفانه و مستقل همچنان حس می‌شود. این روزنامه‌نگاری البته می‌تواند در قالب کاغذی یا غیرکاغذی باشد.

۳

ایران امروزی از یک‌سو با اتفاقات مهم و چالش‌های بزرگ و جدید روبه‌رو است و از سوی دیگر جامعه جوان، باسواد، پرسش‌گر و تشنه اطلاعات و تحلیل است. ما نیازمند روزنامه‌نگاری واقعی و حرفه‌ای هستیم تا تصویر واقعی از اتفاقات و چالش‌ها داشته باشیم، از همه نظرات مختلف آگاه شویم و از تجربیات دیگران برای عبور از این مرحله مطلع شویم. با اطلاع‌رسانی واقعی و حرفه‌ای مانعی در برابر گمراهی و کلاهبرداری اطلاعاتی/معلوماتی ایجاد می‌شود.