تجدیدنظر درباره مسیر کنونی آموزش
رهبری در دیدار معلمان و فرهنگیان سراسر کشور تاکید کردند:
رهبری در دیدار معلمان و فرهنگیان سراسر کشور تاکید کردند:
مقام معظم رهبری دیروز در دیدار با معلمان و فرهنگیان سراسر کشور، با تبیین بایدها و نبایدهای مهم نظام آموزش و پرورش گفتند: «نظام در مقابل توقعات خود از معلمان، باید در قبال مشکلات مختلف آنها، حقیقتا احساس مسئولیت کند».آیتالله خامنهای جامعه معلمین را از «بهترین و شریفترین قشرهای کشور» دانستند و افزودند: «ارزش و اهمیت پرورش نسلی آگاه، عالم، اهل فکر و منطق، مومن، با اراده و «برخوردار از اخلاق اسلامی و تعهدات ملی» برای ساختن آینده کشور، با هیچ کار دیگری قابل مقایسه نیست». آیتالله خامنهای «تشویق دانشآموزان به حضور در مراکز برکتآفرین از جمله مساجد و هیئتها» را توقعی دیگر از معلمان بیان کردند و گفتند: «حضور دانشآموزان در مدارس، علاوه بر یادگیری برکات دیگری دارد که از روشهای مجازی قابل تحقق نیست؛ ضمن اینکه روند آموزش و پرورش از کرونا، فتنهها، اغتشاشات و ایجاد ناامنی در خیابانها و برخی مسائل دیگر ضربه خورده است». رهبری زنده کردن احساس «هویت ایرانی-اسلامی و شخصیت ملی» در نوجوانان و جوانان باهوش کشور را وظیفهای اساسی دانستند و گفتند: «در این روند، مسئله زبان فارسی، پرچم کشور و احساس عزت و افتخار به ایرانی بودن مهم است که البته این مسائل با توصیه و حرف حاصل نمیشود، بلکه باید مفاخر و سوابق فرهنگی، علمی و تاریخی را به دانشآموز تعلیم حقیقی داد».
مشکلات معلمان فقط معیشتی نیست
رهبری پس از بیان توقعات از معلمان، «احساس مسئولیت همهجانبه حاکمیت در قبال جامعه معلمین» را ضرورتی واقعی دانستند و گفتند: «معیشت معلمان خیلی مهم است، اما مشکلات معلمان فقط معیشتی نیست و دایره گستردهای دارد که مهارتآموزی، تجربهآموزی و رسیدگی به دانشگاه فرهنگیان از جمله آنهاست». رهبری درباب مسائل اصلی آموزش و پرورش، «عبور از گردنههای دشوار پیشرفت همهجانبه کشور» را بدون کمک و ایفای نقش آموزش و پرورش «غیرممکن» دانستند و با تأکید بر «اهمیت درک جایگاه عظیم این مجموعه در نظام مدیریتی کشور»، افزودند: «خطای راهبردی برخی مسئولان گذشته این بود که متأسفانه قدر و عظمت و قدرت تأثیرگذاری آموزش و پرورش را نمیدانستند و به این مجموعه بهعنوان مزاحم و مصرفکننده بیفایده بودجه نگاه میکردند». آیتالله خامنهای با اشاره به اتفاقنظر بسیاری از صاحبنظران و کارشناسان بر «محور بودن مدرسه برای گرهگشایی از مشکلات کشور»، افزودند: «همانگونه که این متخصصان میگویند، اگر در ۲۰ سال قبل به موضوع مدرسه رسیدگی کرده بودیم امروز بسیاری از مشکلات وجود نداشت؛ بنابراین چاره کار در برنامهریزی صحیح و همت جدی برای اصلاح مدرسه است و همه
مسئولان، تصمیمسازان، تصمیمگیران و آحاد مردم باید اهمیت حیاتی دستگاه آموزش و پرورش را درک کنند». رهبری با انتقاد از «بیثباتی در مدیریت آموزش و پرورش» گفتند: «دستگاه به این عظمت با تغییر مداوم وزیر، ضربه میخورد؛ بهخصوص اینکه تغییر وزیر گاهی تغییر معاونان، مدیران میانی و حتی مدیران مدارس را هم درپی میآورد».
«ضرورت انطباق ساختار، محتوا و نظام درسی آموزش و پرورش با نیازهای کشور» نکته دیگری بود که رهبری با تأکید بر آن گفتند: «کشور به همان اندازه که به نیروی متفکر و دانشمند احتیاج دارد به نیروی ماهر کار هم نیازمند است، اما آیا اکنون نسبت متعادلی بین آموزشهای رایج در دبیرستانها با آموزشهای مهارتی و فنی و حرفهای برقرار است؟ و دالان عبور از مدرسه و دبیرستان برای رسیدن به دانشگاه و نحوه توزیع منابع انسانی در بخشهای مختلف کشور، مسیری درست است؟». آیتالله خامنهای، مسئولان را به «تأمل و تجدیدنظر درباره مسیر کنونی آموزش و ارزیابی میزان بهرهوری آن برای کشور» فراخواندند و افزودند: «سیاست اصلی آموزش و پرورش باید آموزش علم نافع و تأمین نیازهای امروز و فردای کشور باشد». «سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» موضوع اساسی دیگری بود که رهبری در خصوص آن پنج توصیه خطاب به مسئولان بیان کردند: «اول، سند تحول به صورت مستمر تکمیل و به روزرسانی شود». «دوم، از سند تحول حمایت قاطع و به اجرای آن کمک شود». «سوم، برای سند تحول که سندی متقن و خوب است بدیل و رقیبی درست نشود». «چهارم، نقشه راه دقیق اجرای سند تحول از ستاد تا مدارس تهیه و در
دولت و مجلس از آن حمایت شود» و «پنجم، در نقشه راه، شاخصهای قابل اندازهگیری معین شود که براساس آنها پیشرفت اجرای سند دائماً رصد شود».
ضوابط گزینش نباید کمرنگ شود
موضوع دیگری که آیتالله خامنهای از نظام مسائل اصلی آموزش و پرورش به آن پرداختند، مسئله «جذب معلم» بود. ایشان با اشاره به «کمبود معلم به علت نبود پیشبینیهای درست در گذشته»، گفتند: «معلمان زیادی در سراسر کشور از جان مایه میگذارند، اما همچنان با کمبود معلم متعهد و کارآمد روبهرو هستیم که راهحل آن، تلاش و سرمایهگذاری بیشتر بر روی تقویت زیرساختها و ظرفیتهای دستگاههای تربیت معلم بهخصوص دانشگاه فرهنگیان و همچنین استفاده از معلمان مجرّب، مؤمن و قدیمی است». رهبری، «رصد شایستگیهای حرفهای و عمومی معلم در طول دوران خدمت و اکتفا نکردن به گزینشهای بدو خدمت» را نیز ضروری دانستند و گفتند: «ضوابط گزینش نباید کمرنگ شود». «تألیف جذاب، بهروز و مبتکرانه کتابهای درسی» ضرورت دیگری بود که آیتالله خامنهای درباره آن گفتند: «کتابهای درسی در همه رشتهها بهگونهای باشد که یادگیری آنها نسل جوان را سر شوق بیاورد». اتوصیه پایانی رهبری در این دیدار، «اهتمام به امور پرورشی در مدارس» بود که با قدردانی از توجه به این موضوع در ستاد آموزش و پرورش، گفتند: «البته اهتمام به امور پرورشی باید در مدارس نیز امتداد داشته باشد اما اکنون اثر چندانی از آن مشاهده نمیشود و مدارس زیادی مسئول پرورشی ندارند. البته کار پرورشی هم باید بهگونهای جذاب باشد که بچهها را فراری ندهد». آیتالله خامنهای با تأکید بر «تعیین تکلیف هرچه سریعتر مدیریت آموزش و پرورش برای پیشبُرد قاطع و بهتر امور در این دستگاه»، گفتند: «ما به آینده آموزش و پرورش و کارهای بزرگ معلمان محترم امیدوار هستیم».