احتمال اصلاح عمیق در بازار

محمدرضا اعلمی

کارشناس بازار سرمایه

چراغ قرمز امروز شاخص کل در مقابل بازار بورس سبب ایجاد سوال‌های بسیاری در بین معامله‌گران بازار سهام شد. در واقع بسیاری از تحلیل‌گران بازار سرمایه منتظر یک اصلاح موقت در مسیر صعودی بازار بورس بودند، اما با کاهش 95 هزار واحدی شاخص کل در یک روز سورپرایز شدند. همگرایی شاخص کل و شاخص هم‌وزن منفی امروز به‌همراه حجم معاملات بالا اولین نشان از تغییر روند کلی بازار بورس را برایمان روشن ساخت، اما برای گرفتن تایید تغییر روند بازار باید حرکت شاخص‌ها را در روز‌های آتی به‌دقت زیر نظر بگیریم تا تغییر روند برایمان قطعی گردد. در واقع منفی شدن یک روز بازار به‌معنای تغییر روند کلی بازار نیست، اما اتفاق امروز یک نشانه جدی مبنی بر احتمال یک اصلاح عمیق در بازار است. اگر فردا شاهد یک بازار مثبت باشیم که میزان آن کمتر از 45 هزار واحد باشد، باید مواظب خطای رشد باشیم و بازار در روزهای بعدی اصلاح خود را عمیق‌تر خواهد نمود. در صورت اصلاح عمیق بازار، حمایت بعدی عدد دو میلیون و یکصد هزار واحد خواهد بود.
نکته مهمی که می‌توان مطرح کرد این است که وقتی پول سرمایه‌گذاران به سمت شرکت‌هایی با عملکرد مالی ضعیف و نامطلوب می‌رود، شرکت‌های زیان‌ده‌ای که به‌خاطر داشتن قدرت سیاسی و رسانه‌ای توان جذب سرمایه را به جهت عدم آگاهی عموم مردم نسبت به دانش سرمایه‌گذاری دارند، سبب بروز این‌چنین اتفاقاتی در کلان بازار می‌گردند. اگر خوب به 45 روز گذشته نگاه کنیم درمی‌یابیم که بازار با کدام گروه مثبت شد و کدام گروه طلایه‌دار ورود پول به بازار گردید و بعد از گذشت حدود دو هفته با وجود مثبت شدن‌های شاخص کل، بسیاری از سهام‌های بنیادی بازار همچنان رنج می‌زدند و حال که بازار شروع به حرکت کرد و تمامی فاکتور‌ها نشان از مثبت شدن بازار داشتند شاهد کشیده شدن ترمز شاخص کل بودیم. این اتفاق در حالی افتاد که به لحاظ اقتصادی، سیاسی و ریسکی که همگان بدانند بر بازار مترتب نبود. این موضوع حکایت از این دارد که وقتی شما پول خود را بر روی سهام‌های با عملکرد بد مالی سرمایه‌گذاری می‌کنید، راه را برای نوسان‌گیری دیگران باز می‌کنید. بسیاری از سهام‌های بازار هنوز به ارزش واقعی بنیادی خود نرسیده‌اند که بازار 95هزار واحد منفی شدن را در یک روز تجربه می‌کند. در صورتی که اگر سرمایه‌گذاران حقیقی به دور از جو‌های روانی حاکم بر بازار بر روی سهام‌های بنیادی سرمایه‌گذاری کنند، شاهد یک بازار مثبت به دور از هیجانات کاذب خواهیم بود، مگر اینکه یک اتفاق خاص یا یک ریسک سیستماتیک به لحاظ اقتصادی به کلیت بازار تحمیل گردد که شاهد این‌چنین موضوعی نبودیم. نوسان‌گیری به این شکل موجب خدشه‌دار شدن اعتماد عمومی گردیده و همانطور که نمی‌توان با شوک‌درمانی اقتصاد کشور را کنترل و درمان کرد، با شوک‌درمانی نمی‌توان بازار بورس را مدیریت کرد و سبب بی‌اعتمادی و فرار سرمایه از بازار بورس خواهد شد. خروج پول از بازار سرمایه به‌عنوان ترمز تورم سبب رونق بخشیدن به بازارهای موازی و تورم‌زا خواهد شد. پس احتمالا در روز‌های آتی شاهد افزایش نرخ دلار خواهیم بود که زنگ خطر مجدد را برای اقتصاد ایران به‌صدا درخواهد آورد.