ورزش‌شویی

عربستان سعودی از ورزش برای شست‌وشوی جنایاتش استفاده می‌کند

جدال میان تیم‌های نیوکاسل و منچسترسیتی که چند روز پیش به مصاف هم رفتند، بسیار جذاب بود و همه بلیت‌ها به فروش رفت. جذابیت این بازی هم بیش از یک دلیل داشت؛ طرفداران نیوکاسل در ورزشگاه «سنت‌جیمز‌پارک» بسیار مشتاق دیدن این بازی بودند. از زمانی‌که صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی این باشگاه را خریده، اوضاع سرخابی‌ها به طرز چشمگیری بهبود پیدا کرده و رویای بازگشت شکوه و جلال، به این تیم و هوادارانش روحیه بخشیده است. بیش از 50 هزار تماشاگر در انتظار آغاز بازی بودند و اگر آنها سکوتی 60ثانیه‌ای می‌کردند، حرکتی الهام‌بخش، رهایی‌بخش و به لحاظ سیاسی قدرتمند بود. با چه هدفی؟ برای اعتراض به وضعیت اسف‌بار سلما الشهاب، دانشجوی اهل عربستان که در مقطع دکتری در انگلستان درس می‌خواند اما به «جُرم» استفاده از توئیتر به 34سال زندان محکوم شده است. نمایش یکپارچه و بی‌صدا از انزجار، صدای کوبنده‌ای به مصیبت سلما و همه زندانیان مشابه او در دنیا و خاصه در عربستان سعودی است. اقدام این تماشاگران نیز می‌توانست کارت قرمزی برای همه ظالمان و شکنجه‌گران در همه‌جای دنیا باشد. حرکتی که به حاکمان سعودی یادآوری می‌کرد، همه‌چیز و همه‌کس را نمی‌توان خرید. سوال مهم این است که مساله سلما و زندانیان مشابه او با فوتبال چیست؟ پاسخ این است که رژیم سرکوبگر سعودی و ولیعهد آن، محمدبن‌سلمان که ریاست صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی را هم برعهده دارد و گمان می‌رود که به احتمال زیاد دستور قتل جمال خاشقچی را هم خودِ او صادر کرده، بیش از پیش، دست به ورزش‌شویی می‌زند؛ یعنی بن‌سلمان از ورزش برای شست‌وشوی جنایات و نقض‌های حقوق بشری از سوی پادشاهی عربستان سعودی استفاده می‌کند. نمونه دیگری از ورزش‌شویی در مسابقات بوکسی که اخیرا در جده برگزار شد، دیده می‌شود. پول نفت عربستان سعودی به مسابقات گلف، فرمول‌یک، مسابقات جهانی بازی‌های کامپیوتری و ورزش‌های الکترونیکی سرازیر می‌شود. اکنون نیوکاسل و لیگ برتر انگلیس به صندوق دارایی‌های بن‌سلمان اضافه شده است. به هیچ عنوان نمی‌توان انکار کرد که این تاکتیک‌ها باعثِ به انحراف کشیده شدن انتقادهای عمومی از رفتارهای آشکار ضدبشری عربستان سعودی شده است. با این حال وجهه رو‌به‌رشد بین‌المللی عربستان سعودی نیز به آن معناست که هنوز عرصه‌های زیادی وجود دارد که می‌تواند با ورود به آنها بر نقض‌های حقوق بشری، مانند زندانی یا اعدام کردن مخالفان و منتقدان، بدرفتاری با مسلمانان شیعه مانند سلما الشهاب و اعدام‌های دسته‌جمعی سرپوش بگذارد. برای کسانی که با پرونده سلما ناآشنا هستند، باید گفت که او پس از ماه‌ها بازداشت گناهکار شناخته شد؛ به چه اتهامی؟ به اتهام «کمک به کسانی که به دنبال ناآرامی‌های عمومی و بی‌ثبات کردن امنیت مدنی و ملی هستند، با فالو کردن آنها در توئیتر.» با هر معیار منطقی‌ای حساب کنید، سلما که متخصص بهداشت دندان است، هیچ تهدیدی برای دولت عربستان به‌شمار نمی‌آید. او تروریست نیست، حتی به سختی می‌توان او را فعال سیاسی یا اجتماعی توصیف کرد. اتهامات او مضحک است؛ روند قانونی‌اش ناعادلانه و حکمش دیوانه‌وار است. باید هرچه سریع‌تر آزادش کنند و با عذرخواهی اجازه بازگشت به خانه را به او بدهند. لیز تراس، وزیر امور خارجه بریتانیا در کنار مشغله‌های فعلی باید پرونده سلما را در اولویت قرار دهد. تراس که ادعا می‌کند طرفدار تغییر است، باید برخلاف نخست‌وزیرهای پیشین، در مقابل سعودی‌ها بایستد. دانشگاه لیدز، جایی که سلما الشهاب در آن درس می‌خواند هم وظیفه‌ای دارد؛ همان‌طور که توئیتر دارد. آمریکا و فرانسه هم، چه بحران انرژی باشد، چه نباشد، باید جلوی اشتیاق‌شان برای ترمیم روابط با ولیعهد سعودی، مادامی که دست به چنین اقداماتی می‌زند، بگیرند. در نهایت هرکس در هر جامعه‌ای که از نعمت دموکراسی و آزادی بیان برخوردار است و زندگی می‌کند، باید از خود بپرسد که چه کاری می‌تواند برای کمک به سلما و افرادی نظیر او انجام دهد. نمایش سکوت تماشاگران و طرفداران نیوکاسل شروع قدرتمندی خواهد بود.