خانه‌دار شدن در رویا
آخرین خبرهای اقتصادی ایران و دنیا
افزایش بی‌سابقه قیمت ملک به بحران تقاضا در بازار دامن زده است
جهش بی‌سابقه قیمت مسکن در طی پنج سال گذشته باعث شده است خرید خانه برای بسیاری از مردم تبدیل به رویایی دور از دسترس شود. رشد بیش از 800 درصدی قیمت هر متر مربع مسکن از سال 96 تا 1401 عاملی شده است که تمهیدات و تسهیلات دولت برای خانه‌دار کردن خانوارهای ایرانی در عمل ناکام بماند. در واقع قیمت مسکن در حالی در این بازه زمانی نزدیک به 10 برابر افزایش یافته است که متوسط درآمد خانوارهای شهری در همین مدت حدود 250 درصد افزایش یافته است. بنابراین کاملا مشخص است که درآمد ایرانی‌ها به شدت از رشد قیمت مسکن عقب مانده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که پرش قیمت مسکن در پنج سال گذشته و به طور خاص در یک‌سال گذشته،معاملات مسکن به دلیل عدم قدرت خرید و نبود تقاضا وارد فاز رکودی شده است. مطابق داده‌های رسمی، فقط از مرداد 1400 تا مرداد 1401 قیمت هر متر مربع مسکن در تهران 38 درصد افزایش قیمت را ثبت کرده است. از سوی دیگر از سال 99 به بعد میزان خرید خانه و مالک شدن افراد تقریبا متوقف و در حدود یک سال گذشته حتی کاهش هم داشته است. دولت سیزدهم اگرچه وعده‌های بسیاری را برای ساخت و ساز مسکن داد و ابراهیم رئیسی هم در ایام انتخابات وعده ساخت یک میلیون مسکن را در هر سال به مردم داد اما عملا این وعده در سال اول دولت سیزدهم محقق نشد. حتی دولت کلیه دستگاه‌ها را مکلف کرد که زمین‌های خود را برای پیشبرد پروژه نهضت ملی مسکن در اختیار وزارت راه قرار دهند تا این پروژه از توقف خارج شدند اما هر کدام از دستگاه‌ها تا به امروز از این دستور سر باز زده‌اند. از سوی دیگر بررسی تسهیلات مسکن نشان می‌دهد که از سال 96 تا 1401 رشد این تسهیلات تنها 300 درصد بوده است، در حاالی که قیمت مسکن 835 درصد در این بازه زمانی رشد داشته است. تسهیلات زوجین برای خرید مسکن در سال 1396 برابر با 120 میلیون تومان بوده و در سال 1400 و امسال به 480 میلیون تومان رسیده است. در حال حاضر سهم تسهیلات خرید مسکن از قیمت یک خانه 60 متری در مرکز تهران (2 میلیارد تومان) کمتر 25 درصد است. آمارهای مذکور به این معنا است که هم سرعت رشد درآمدهای خانوار و هم رشد تسهیلات از قیمت مسکن به شکل معناداری جامانده است. کارشناسان بر این باورند که بحران اصلی در بازار مسکن ایران طرف تقاضا و نبود قدرت خرید و کاهش درآمدهای حقیقی مردم است و دولت نمی‌تواند از ناحیه افزایش عرضه و ساخت و ساز رونق را به معاملات خرید مسکن بازگرداند. هرچند که برنامه‌های دولت برای افزایش عرضه هم تا به امروز به اذغان خود متولیان بی‌نتیجه مانده است.آمارها چه می‌گوید؟
داده‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد که به طور متوسط از مرداد 1396 تا مرداد 1401 قیمت هر متر مربع مسکن در تهران 835 درصد افزایش یافته است. قیمت هر متر مربع مسکن در مرداد 1396 برابر با 4 میلیون و 566 هزار تومان بوده است. این عدد در مرداد 1397 معادل 7 میلیون و 399 هزار تومان، در مرداد 98 بیش از 13 میلیون تومان، در مرداد 99 معادل 23 میلیون و 107 هزار تومان، در مرداد 1400 در آستانه 31 میلیون تومان قرار گرفته و در نهایت در مرداد 1401 هر متر مربع مسکن در تهران به 42 میلیون و 729 هزار تومان رسیده است. از سوی دیگر در یک‌سال گذشته قیمت هر متر مربع مسکن در تهران 38 درصد افزایش یافته است. در مرداد 1400 قیمت هر متر مربع مسکن 30 میلیون و 970 هزار تومان بوده و در مرداد 1401 این عدد به 42 میلیون و 729 هزار تومان رسیده است. همچنین قیمت اوراق مسکن (تسه) از 99 تا 1401 رشد 177 درصدی داشته است. در سال 99 قیمت تسه برابر با 48 هزار تومان، در سال 1400 معادل 100 هزار تومان و در سال جاری 133 هزار تومان بوده است.
