ابهام در تخفیف فروشگاه‌‏های زنجیره‌‏ای

قاسمعلی حسنی دبیر اتحادیه بنکداران:

ابهام در تخفیف فروشگاه‌‏های زنجیره‌‏ای

‌در سال‌‌های گذشته فروشگاه‌‌های زنجیره‌‌ای رشد زیادی داشته‌‌اند. اثر رشد آنها بر فعالیت فروشگاه‌‌های خرد و سوپرمارکت‌‌ها، چه بوده است؟

درسال‌‌های گذشته سیستم توزیع یکسری تغییراتی داشته است. بعضی از اصناف در حال نابود شدن هستند. بسیاری از مشاغل در اثر مدرنیته دیگر جایگاهی ندارند. سیستم سنتی توزیع ما هم از این قضیه مستثنی نیست. فروشگاه‌‌های زنجیره‌‌ای، قدمتی 70 ساله دارند. در ابتدا فروشگاه‌‌های کفش ملی، بلا و وین و فروشگاه کوروش در دهه 50 فعالیت داشتند و بعدتر در دهه 70 فروشگاه رفاه تاسیس شد و بعد از آن در دهه 90 فروشگاه‌‌های اقماری مثل افق کوروش و جانبو آمدند. اینها توانستند بخشی از نیازهای جامعه را پاسخ بدهند و به لحاظ ساختاری هم از شکل و مدل توزیع کشورهای خارجی الگو گرفته‌‌اند. در این فروشگاه‌‌ها جنس‌‌ها تکمیل‌‌تر است و کالاها زیباتر چیده شدند و واقعیت این است که امروز در حدود 20 تا 25درصد در بازار تاثیر دارند.

‌برخی معتقدند تخفیف‌‌هایی که در این فروشگاه‌‌ها بر روی کالاها داده می‌‌شود، واقعی نیست و صوری است. به نظر شما این تخفیف‌‌ها بر چه اساسی است؟

قانون می‌‌گوید بین درِ کارخانه و مصرف‌‌کننده باید 24درصد فاصله باشد. این 24درصد شامل سه درصد عمده فروش، 12درصد خرده‌فروش و 9درصد ارزش افزوده است. با تغییراتی که الان آمده، می‌‌گویند تا 27درصد هم امکان‌‌پذیر است. اما این فروشگاه‌‌ها در بعضی موارد 40 تا 50 درصد تخفیف می‌‌گذارند که مشخص نیست این بر چه مبنایی است. به نظر می‌‌رسد یک جای کار ایراد دارد. اگر قانون می‌‌گوید 24درصد، پس این اعداد تخفیف چیست؟ فروشگاه‌‌ قطعا از جیب خودش نمی‌‌دهد. هزینه‌‌های فروشگاه‌‌ زنجیره‌‌ای هم سر جای خودش است. این موضوع را باید مسئولان و بازرسان بررسی کنند.

‌به نظرتان با رشد قارچ‌گونه فروشگاه‌‌های زنجیره‌‌ای، سرنوشت فروشگاه‌‌های خرد چه می‌‌شود و اثر این تحول بر سیستم بنکداری چیست؟

خواه‌ناخواه این فروشگاه‌‌ها تاثیر خود را گذاشته‌‌اند و برخی از خرده‌‌فروشی‌‌ها هم در حال جمع‌‌ شدن هستند یا اینکه تغییر کاربری می‌‌دهند. این فقط هم مختص اقلام خوراکی نیست. در بخش فرش، لوازم‌خانگی و... فروشگاه‌‌های کوچک محکوم به نابودی هستند. فروشگاه‌‌های زنجیره‌‌ای به دلیل داشتن سرمایه کلان و داشتن سیستم توزیع نوین و بسیاری دیگر از مولفه‌‌ها از فروشگاه‌‌های خرد فاصله گرفته‌‌اند و خرده‌‌فروشان نمی‌‌توانند با آن‌‌ها رقابت کنند. فروشگاه‌‌های خرد در مقابل فروشگاه‌‌های بزرگ نمی‌‌توانند دوام بیاورند. این اثر همین‌طور روی بنکداری هم وجود دارد. بنکداری تضعیف شده است. البته بنکداری به لحاظ داشتن قدرت سرمایه، ‌‌انبارهای بزرگ و خرید مواد اولیه با خرده‌‌فروشی متفاوت است، ولی اگر بنکداری می‌‌خواهد ادامه پیدا کند باید خودش را با نظام توزیع جدید همراه کند. به‌‌رغم اینکه نگاه دولت به فروشگاه‌‌های زنجیره‌‌ای بسیار مثبت است و طرح‌‌های مختلف می‌‌گذارد ولی بنکداران همچنان خودشان را تا به امروز حفظ کرده‌‌اند.