هیچ‌‏انگاری مخاطب

تقریبا نزدیک دوماه پیش سریال پربیننده جیران توقیف شد و بعد از مدتی هم کل قسمت‌‌های قبل موجود در پلتفرم فیلیمو از دسترس خارج شد. یکی می‌‌گوید ایده اصلی «جیران»، از من بوده و سازندگان این سریال هم گویند که چنین نیست. کار به دعوا و شکایت کشیده شد. ساترا به‌عنوان نهاد تنظیم‌‌گر از پا درمیانی و حل‌مساله عاجز مانده، پرونده به قوه قضائیه رفته و کیفری شده است. البته این هم از عجایب روزگار است که دم‌‌دست‌‌ترین ایده‌‌‌‌ای که دیگر تبدیل به یک‌قالب شده است چنین مدعی و صاحب پیدا می‌‌کند. ایده عشق‌مثلثی که اندازه موی هرکدام‌مان از آن داستان نوشته شده و فیلم و سریال ساخته شده است. به هر روی وضعیت چنین شده که ضعیف‌‌ترین کار حسن فتحی، پرحاشیه‌‌ترین آن شود. اینکه چه‌کسی درنهایت برنده می‌‌شود و چه‌کسی بازنده، دغدغه خودشان و مراجع قضایی باید باشد. آنچه در این میان اهمیت دارد و کم‌‌تر به آن پرداخته می‌‌شود، مخاطبان این سریال و پلتفرم است که ظاهرا نه برای فیلیمو اهمیت دارند، نه ساترا و نه هیچ نهاد دیگری. حتما مخاطبانی بوده‌‌اند که فقط برای تماشای این سریال، اشتراک فیلیمو را تهیه کرده باشند یا یکی از عمده‌‌ترین دلایل‌شان برای خرید اشتراک این پلتفرم، «جیران» بوده باشد، اما در این مدت خسران مادی و معنوی آنان مورد توجه نبوده است. فرض کنید چنین اتفاقی برای نتفلیکس افتاده بود، آیا همینطور سوت‌‌زنان از کنار مخاطبان خود می‌‌گذشت و فقط به عواید خود می‌‌اندیشید؟ احتمالا کسانی که مدعای مالکیت ایده‌اصلی را دارند، آنقدر گواه دارند که توانسته‌‌اند چنین اختلالی در روند نمایش این اثر بگذارند. حتی اگر این‌چنین هم نباشد و تمام حق با سازندگان «جیران» باشد، احترام به مخاطب یا همان مصلحت‌‌اندیشی ایجاب می‌‌کرد زودتر از این‌‌ها دعوا حل شود و کار به دوماه توقیفی که معلوم هم نیست تا کی ادامه داشته باشد، نرسد. واضح است رسیدن به توافقی با شاکیان برای پلتفرمی چون فیلیمو هزینه زیادی نداشت، اما احتمالا با عنایت به دومساله این‌کار را تا به‌حال نکردند و می‌خواهند به قول معروف تا ته‌ماجرا بروند. اول اینکه، این رویه در وضعیت نامیزان کپی‌‌رایت در ایران باب نشود و دیگر مدعیان احتمالی حال و آینده به هوای گرفتن حق یا طرح‌دعوا وارد نشوند. از سوی دیگر، احتمالا در هزینه و سودی که در پلتفرم شکل گرفته، مخاطب و نگرش او به برندش چندان اهمیتی نداشته که در این دعوا عنصر دیگری به‌نام حق‌مخاطب را هم در نظر بگیرند. نهاد تنظیم‌‌گر این حوزه یا همان ساترا هم که هرروز عریض و طویل‌‌تر می‌‌شود، درست همان یک‌جا که می‌‌تواند تاثیرگذار باشد و به‌نفع مخاطب عمل کند، هیچ کارایی‌ای ندارد. دعوا درنهایت حل خواهد شد و «جیران» دوباره پخش؛ در این میان هیچ‌‌انگاری مخاطب یا بخوانید مردم، فقط عمق‌‌دارتر خواهد شد.