۲۰ هزار فرسنگ یا ۹ کیلومتر/درباره عکسی از اعماق دریا
برای دمی هم که شده خودتان را جای آن موجود بینوای زیر دریا بگذارید. چه احساسی پیدا میکنید؟

خاطرتان هست یک روز همین گوشه صفحه سه نوشته بودم سردبیرمان سرشلوغتر از آن است که احوالم را جویا شود؟ خاطرتان هست که گفته بودم چه بشود که مثلاً از عکسی خوشش بیاید، آنوقت است که بدون سلام و احوالپرسی برایم فوروارد میکند و من هم سمعاً و طاعتاً...
عصر دلگیر جمعه است. روی مبل خانهام لم دادهام و مثل کرهای که چند ساعتی از یخچال بیرون مانده باشد با مبل یکی شدهام. ناگهان اسم سردبیر روی گوشی میافتد. گمانم این است که آفتاب از سوی دیگری طلوع کرده و او خواسته احوالم را بپرسد.
خوشخیالی اما بددردی است. همین که پیغامش را باز میکنم توی ذوقم میخورد. عکس و خبری که ضمیمهاش است را برایم فوروارد کرده است. «جمع بزرگی از موجودات عجیب و غریب زنده برای اولینبار در عمق بیش از ۹ کیلومتری اقیانوس دیده شدند».
شما خودتان را جای من بگذارید. اصلاً بلاتشبیه فرض کنید که بنده «ژول ورن» باشم. به نظرتان ژول ورن در اوج افسردگی بعدازظهر جمعه میتوانست «20هزار فرسنگ زیر دریا» بنویسد.
میگویند نویسنده داستانهای شگفتانگیز بیشتر شهرتش را مدیون «پیر-ژول اِتزل» نویسنده، ناشر و ویراستار اولین نسخههای مجموعههای ژول ورن است. به نظرتان این آقای پیر با ژول چنین میکرد؟ خلاصه اینکه با دلی مملو از غم و اندوه به دیدار موجوادت غریب 9 کیلومتر زیر آب میروم.
نه اشتباه نکنید خودِ فرضیام را عرض میکنم. وگرنه خودِ حقیقیام ته تهش بتوانم سه متر زیر آب بروم آن هم بعدش هزار درد سر، حلق، گوش و چشم که پدر صاحببچه آدم را در میآورد. به هر حال همراه جمعی از دانشمندان چینی با زیر دریایی «فِندوژ» به عمق ۱۰ کیلومتری اقیانوس میروم و چند ساعتی شگفتزده میشوم.
«آکادمی علوم چین» و «مؤسسه علوم اعماق دریا» بعد از این چند ساعت گشت و گذار در عمق دریا آنچه را که «اجتماع پر جنبوجوش جانوری» نامیدهاند کشف میکنند و چیزی که از فحوای کلامشان مشخص است این بود که روزگاری نهچندان دور دمار از روزگار این موجودات بختبرگشته هم در میآورند.
یعنی تصور کن موجودی 10 کیلومتر زیر آب رفته و خودش را به تاریکی و هزار بدبختی دیگر وفق داده تا از دست آدمیزاد به دور باشد. آنوقت همین که به زندگی سگیاش در اعماق دریا عادت میکند و همین که میخواهد دمی بیاساید جماعتی یاللهکنان به سراغش میروند.
برای دمی هم که شده خودتان را جای آن موجود بینوای زیر دریا بگذارید. چه احساسی پیدا میکنید؟ نکته آخر این که دانشمندان بعد از بازدید از این موجودات ابراز امیدواری کردهاند که در مطالعات آینده دریابند این موجودات موسوم به «شیمیسنتتیک» چگونه این مواد شیمیایی را به انرژی تبدیل میکنند.