غلامعباس آرام، نخستین وزیر امورخارجه دوران محمدرضاشاه پهلوی بود که دوران وزارتش کوتاه نشد و توانست چند سالی بر کرسی خود تکیه کند؛ پس از او بود که دوران باثبات دولت‌ها و به تبع آن وزیران آغاز شد. از او به‌عنوان مطیع‌ترین وزیر امور خارجه محمدرضاشاه پهلوی یاد می‌شود کسی که شهرت دارد در حد منشی شاه در امور سیاست خارجی نقش ایفا می‌کرد در عین حال به ارتباط با انگلیسی‌ها شهره بود؛ به‌گونه‌ای‌که این شهرت در اسناد ساواک نیز منعکس شده است.
جلال عبده حقوقدانی برجسته بود که توانست در عرصه‌های تخصصی سازمان ملل به‌عنوان یک کارشناس باتجربه و آگاه شناخته شود و در کمیته‌هایی که برای حل و فصل مسائل داخلی و بین‌المللی در این سازمان تشکیل می‌شد، همواره به‌عنوان یکی از نامزدهای اصلی حضور داشته باشد و به همین واسطه نیز بود که در دوران نمایندگی او در سازمان ملل، ایران توانست تنها دوره عضویتش در شورای امنیت را تجربه کند. عبده که مدتی از سوی سازمان ملل به‌عنوان حاکم کشور گینه نو انتخاب شد، در مقام وزارت امور خارجه در ایران تجربه موفقی نداشت.عبده در سال ۱۳۷۵ در تهران درگذشت. از او ده‌ها مقاله در موضوعات حقوق بین‌الملل و تاریخ روابط خارجی و سازمان ملل باقی مانده است.
امروزه دیپلماسی امری تخصصی از گرایش‌های علوم سیاسی دانسته می‌شود و عمدتاً به کسانی سپرده می‌شود که چنین دانشی داشته باشند اما دور نبوده زمانی که سکان هدایت دیپلماسی ایران را حکیمان همه‌چیزدان برعهده داشتند. علی‌اصغرخان حکمت یکی از همین حکیمان و دانشمندان برگزیده بود که در میان ده‌ها شغل و خدمتی که از خود به یادگار گذاشته دوبار نیز هدایت وزارت امور خارجه را برعهده گرفته است. از علی‌اصغرخان حکمت بیش از همه به‌عنوان وزیر معارف دوران رضاشاه و مؤسس دانشگاه تهران یاد می‌شود اما دایره خدمات و فعالیت‌های او گسترده‌تر بود.
عبدالله انتظام پس از واقعه سرکوب خرداد ۱۳۴۲ با انتقاد مستقیم از این سرکوب‌ها مغضوب و تا چند ماه پیش از وقوع انقلاب اسلامی خانه‌نشین شد. انتظام تا ۴ دی ۱۳۳۴ مقام وزارت امور خارجه را برعهده داشت و پس از آن جای خود را به علیقلی اردلان داد. هرچند دوسال از کودتا گذشته بود اما همچنان اردلان را می‌توان وزیر دولت کودتا قلمداد کرد چراکه او نیز مانند انتظام به واسطه نزدیکی و ارتباط با آمریکایی‌ها به این مقام دست یافته بود.
سیدحسین فاطمی، وزیر امورخارجه دولت دکتر محمد مصدق اگر مشهورترین وزیر امور خارجه تاریخ ایران نباشد یکی از مشهورترینِ آنها خواهد بود. اما شاید کمتر کسی بداند یا به این نکته توجه کرده باشد که حسین فاطمی اساساً دیپلمات نبود و اقدام دیپلماتیک شاخصی نیز از او سر نزد و در واقع این خود مصدق بود که مسئولیت اصلی اقدامات دیپلماتیک دولتش را بر دوش می‌کشید.
خاندان‌های مهم در دوران قاجار و پهلوی نقش مهمی در دیوانسالاری حکومتی داشتند و از آنان در مناصب مختلف حکومتی استفاده می‌شد. خاندان سمیعی از گیلان، یکی از این خاندان‌ها هستند. حسین سمیعی معروف به ادیب‌السلطنه معروف‌ترین عضو این خاندان است که در دوران اشغال ایران در جنگ جهانی اول در کابینه دولت مهاجرین وزارت داخله را برعهده داشت و بعدها در دوران رضاشاه به وزارت دربار و وزارت امور داخله و ریاست فرهنگستان ایران رسید. پس از حسین سمیعی ادیب‌السلطنه، عنایت‌الله سمیعی مدبرالدوله مهمترین عضو دیپلمات این خاندان است که از ریاست دفتر رضاخان سردارسپه در دوران نخست‌وزیری وی ترقی خود را آغاز کرد و در سال‌های بعد به سفارت و وزارت رسید و قرارداد مهم معروف به پیمان سعدآباد در دوران وزارت خارجه او تنظیم و امضا شد.
با وجود قول مشهور که اکثراً تنها دکتر حسین فاطمی را به‌عنوان وزیر امور خارجه دولت دکتر محمد مصدق می‌شناسند، نخستین وزیر امور خارجه دولت مصدق، سیدباقرخان مهذب‌الدوله معروف به سیدباقر کاظمی، رجل معروف دوران پهلوی بود که پس از سپردن سکان وزارت به فاطمی جوان به‌عنوان معاون نخست‌وزیر در غیاب مصدق، هدایت کابینه را هم برعهده داشت.
خاندان انصاری با داشتن سه وزیر امور خارجه و چندین دیپلمات در دوران قاجار و پهلوی، مهمترین خاندان در دستگاه دیپلماسی ایران بوده و هستند اما تنها یک خاندان هستند که دو برادر توانستند به وزارت امور خارجه دست پیدا کنند و آن هم نوادگان میرزاموسی‌خان وزیر، نصرالله و عبدالله انتظام وزیری هستند. این دو برادر در شماری از مهمترین وقایع تاریخ معاصر ایران حضور داشتند.
اگر دوران قاجار زمانه حضور توأمان روسیه و بریتانیا در سیاست داخلی ایران باشد، بی‌شک دوران پهلوی تا پیش از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ عهد استیلای بریتانیا بر سیاست ایران بود. هرچند رضاشاه پهلوی به‌ویژه در دوره دوم حکومتش تلاش کرد از سیطره بریتانیا خارج شود اما توفیق چندانی نیافت و در نهایت نیز سوم شهریور ۱۳۲۰ توسط انگلیسی‌ها به جزیره موریس تبعید شد.
محمدساعد مراغه‌ای که از او به‌عنوان سیاستمداری مردمدار و وطن‌دوست و منضبط یاد شده است، یکی از رجال خوشنام و خودساخته عصر پهلوی است. ساعد که دوبار نخست‌وزیری، هشت بار وزیر امور خارجه، یک بار وزیر کشور، چهار بار وزیر مختار، چهار دوره نماینده مجلس سنا و یک مرتبه نیز وکیل مجلس از حوزه انتخابیه ارومیه (رضائیه آن زمان) را در تجربه کاری خود دارد، جزو معدود نخست‌وزیران عصر پهلوی بود که از سابقه اشرافی برخوردار نبود و همچنین وزرای کابینه خود را بدون مشورت با شاه به مجلس معرفی کرد؛ کسی که مشهور است برای انتخاب کابینه نخست خود به کوچه و بازار رفت و از مردم عادی برای گزینش وزیرانش کسب مشورت کرد.
