داود دشتبانی

داود دشتبانی

خبرنگار گروه دیپلماسی

مقالات
  • اسیر میان دوقدرت

    اسیر میان دوقدرت

    تقسیم ایران کنترل بریتانیا و روسیه را بر منافع ارضی و اقتصادی مربوطه آنها در کشور تقویت می‏‌کرد و همچنین امکان مداخله مداوم در نظام سیاسی ایران را فراهم می‌‏آورد. این قرارداد تمام شمال ایران را که با متصرفات روسیه در ماوراءالنهر و آسیای مرکزی هم‌‏مرز بود، به عنوان حوزه نفوذ انحصاری برای منافع روسیه تعیین کرد.

  • متجـاوز ولی ناکام

    متجـاوز ولی ناکام

    براساس یکی از بندهای قرارداد ترکمانچای، روسیه تزاری به عنوان حامی حکومت خاندان قاجار شناخته شد و این موضوع موجب عمیق شدن روابط دو کشور گردید. بر همین اساس بود که با پیشنهاد ناصرالدین‏‌شاه، روس‌‏ها بریگاد قزاق ایرانی را تأسیس کردند که در چند دهه آینده تاریخ ایران و روابط ایران و روسیه بسیار حیاتی بود.

  • قراردادی که قدرت شاه را دود کرد

    قراردادی که قدرت شاه را دود کرد

    در سال ۱۸۹۰، کمتر از دو دهه پس از قرارداد رویتر ناصرالدین‏‌شاه برای تامین هزینه‌‏های سومین سفرش به اروپا امتیازی را برای انحصار کامل تولید، فروش و صادرات تنباکو به مدت پنجاه سال به ماژور جی‏اف تالبوت اعطا کرد.

  • خیـانت آشکار یا شانسی برای توسعه

    خیـانت آشکار یا شانسی برای توسعه

    قرارداد رویتر نه‌تنها یکی از مشهورترین قراردادهای اقتصادی تاریخ ایران که یکی از عجیب‌ترین و مشهورترین امتیازهایی است که به یک خارجی واگذار شده است. این قرارداد که از سوی ناصرالدین‌شاه و صدراعظم او میرزاحسین‌خان سپهسالار به بارون پاول یولیوس رویتر کارآفرین آلمانی-انگلیسی و بنیانگذار خبرگزاری رویترز واگذار شد، حق انحصاری ایجاد راه‌آهن از خلیج‌فارس تا دریای خزر و بهره‌برداری از همه معادن ایران به جز طلا و نقره و جواهر را به او اعطا می‌کرد.

  • آیا اعضای هیئت‌وزیران نیاز به استعلام دارند؟

    آیا اعضای هیئت‌وزیران نیاز به استعلام دارند؟

    روشن است افرادی که از سوی شخص رئیس‌جمهور شایسته عنوان وزارت تشخیص داده شوند و مجلس شورای اسلامی نیز با رای خود به آنان اعتماد کند، از شایستگی‌های لازم برخوردار خواهند بود و تشخیص عدم صلاحیت آنها جز در مواردی مانند جاسوسی و خیانت به کشور که نیازمند کار اطلاعاتی است، برعهده رئیس‌جمهور منتخب ملت و نمایندگان مجلس است.

  • بلوچستان شرقی چگونه از ایران جدا شد؟

    بلوچستان شرقی چگونه از ایران جدا شد؟

    بریتانیا با فرصت‌‏طلبی از وضعیت اقتصادی و اجتماعی بلوچستان سود برده و حاکمیت ایران بر این نواحی را خدشه‏‌دار کرده بود. کوشش انگلیس، برای تعیین دقیق خطوط مرزی در بلوچستان، جزو نخستین نمونه‌‏های تعیین مرزهای نو در دوران معاصر است. به موازات تلاش بریتانیا، دولت ایران در تلاش بود از راهبرد سنتی بهره‌‏گیری مناسب از حکومت‌‏های سرحدداری و حمایت از حاکمان محلی بازمانده تحت نفوذ استیلای خود را بر بلوچستان حفظ کند.

  • منطقه محل منازعه ایران و آمریکاست

    منطقه محل منازعه ایران و آمریکاست

    مراسم رونمایی از کتاب «رابطه ایران و ایالات متحد» نوشته عباس ملکی و جان تیرمن که اخیراً با ترجمه مریم هاشمی‌‏نژاد و توسط نشر ثالث منتشر شده، روز چهارشنبه دهم مرداد ساعت ۱۷:۳۰ در محل خبرگزاری خبرآنلاین برگزار شد. پس از رونمایی از کتاب با حضور نویسندگان، مترجم و ناشر، نشست تخصصی «آسیب‏‌شناسی روابط ایران و آمریکا و چشم‌‏اندازهای پیش روی دو کشور» در دوره جدید با حضور جمعی از دیپلمات‌‏ها، کارشناسان روابط بین‌‏الملل و سیاست خارجی، اساتید دانشگاه و جمعی از اهالی رسانه برگزار شد. در این نشست مجید تخت‌‏روانچی، محمدکاظم سجادپور، عباس ملکی، کیهان برزگر، حسین موسویان و دیاکو حسینی سخنرانی کردند. برگزاری این مراسم با روز ترور شهید اسماعیل هنیه در تهران همزمان شد و به همین مناسبت همه سخنرانان اشاراتی به این حادثه داشتند.

  • ایران چگونه حاکمیت روسیه بر ماوراءالنهر را پذیرفت؟

    ایران چگونه حاکمیت روسیه بر ماوراءالنهر را پذیرفت؟

    قرارداد آخال میان ایران قاجاری و روسیه تزاری در کنار سایر قراردادهای دوره قاجار به‌عنوان واگذاری قلمرو گسترده‌ای از ایران شمرده و معرفی می‌شود؛ حال آنکه موضوع این قرارداد درباره مناطقی از آسیای مرکزی و ماوراءالنهر بود که برای قرن‌ها ایران دیگر سلطه‌ای درباره آن‌ها نداشت. قرارداد آخال در واقع به عمر خانات مستقل خیوه، بخارا و سمرقند پایان داد و ترکمن‌ها و ازبک‌های ماوراءالنهر را تحت سلطه روس‌ها درآورد و زمینه دخالت و حضور ایران در این منطقه را برای همیشه از بین برد و البته حدود مرزی را نیز به نفع روس‌ها و زیان ایران ترسیم کرد.

  • نیرنگ انگلیسی

    نیرنگ انگلیسی

    دولت ایران پس از شکست محاصره هرات منشوری صادر کرد که نشانگر خشم عمیق محمدشاه بود. در این منشور آمده بود که تلاش دولت ایران برای آزادسازی اُسرای ایرانی پایان نیافته‌‏است. از سربازان تشکر کرد که در «سرما و گرما… با شوق و غیرت تاب آوردند.» به انگلیسیان تاخت که ما «عهدنامه‏‌هایی با آنان داشتیم که آن را محکم‌‏تر از صد قلعه می‌‏پنداشتیم… اما نقض عهد کردند. خارک را گرفتند و تهدید به حمله به فارس و کرمان کردند... پس برگشتیم… انگلیس دولت بزرگی است و سلاح حرب نداشتیم.»

  • مرز خون و قلم

    مرز خون و قلم

    پیمان آماسیه نخستین پیمان صلح میان صفوی و عثمانی بود که به مدت بیست سال صلح و آرامش را در مرزهای دو کشور ایجاد کرد. این قرارداد بین شاه تهماسب یکم و سلطان سلیمان یکم در سال ۱۵۵۵ میلادی، بعد از جنگ این دو کشور و در شهر آماسیه بسته شد. مذاکرات ارزروم آخرین دوره تحول تاریخی روابط ایران و عثمانی است. این مذاکرات در تاریخ روابط ایران و عثمانی پرمعنا و بااهمیت است، زیرا ازیک‏سو، مجموع اختلاف‌‏های قرون گذشته دو کشور در پیمان ارزروم نمایان شد، ازسوی‏ دیگر آن عهدنامه پایه روابط جدید دو دولت را، حتی تا زمان به‏‌وجودآمدن دولت عراق پس از جنگ جهانی اول، بنیان گذارد.