محمد علیخانی عضو شورای شهر پنجم: ناامیدی دلیل به تعویق افتادن برگزاری انتخابات در کشور

اصلاح‌طلبان در انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری پشت مسعود پزشکیان ایستادند و با وجود نبود امید در جامعه آنقدر تلاش کردند تا بالاخره پزشکیان بر مسند ریاست‌جمهوری تکیه زد اما با گذشت تنها چند ماه بخشی از این اصلاح‎طلبان معتقدند که اقدامات دولت چهاردهم به نارضایتی‌ها دامن زده و جامعه را از فضای انتخاباتی پرشور محروم کرده و اگر مجلس هم‌ دوره شوراهای شهر و روستا را تمدید نمی‌کرد، جامعه توان برگزاری این انتخابات را نداشت و مشارکت بالایی صورت نمی‌گرفت.

محمد علیخانی، عضو سابق شورای شهر تهران، نماینده اسبق مجلس و رئیس ستاد انتخاباتی مسعود پزشکیان در قزوین از جمله این افراد بوده که معتقد است شور انتخابات در کشور وجود ندارد. او درباره تصمیم مجلس مبنی بر تمدید 10 ماهه انتخابات شوراهای شهر و روستا با هم‌میهن به گفت‌وگو پرداخت که در زیر می‌خوانید:

برخی تمدید 10 ماه شوراهای شهر و روستا را بهانه‌ای می‌دانند که تاریخ انتخابات را به تعویق بیندازند تا به تدریج این دوره مدیریت شهری 7 ساله بشود. شما تمدید دوره ششم مدیریت شهری توسط مجلس را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

در ابتدا تاکید کنم که اگر شوراها در دست تفکر دیگری بود قطعاً این دوره تمدید نمی‌شد. در دوره گذشته هم اگر دو سال دوره مدیریت شهری تمدید شد، شوراها در دست اصولگرایان بود. پس موافقت مجلس به دلیل آن است که شوراهای شهرهای مهم و تاثیرگذار در دست خودشان (اصولگرایان) بوده و این عامل مهمی برای این تصمیم‌گیری مجلس است. اما با لحاظ واقعیت جامعه نکته مهم دیگری هم وجود دارد. نکته مهم این است که فضای کشور در حال حاضر انتخاباتی نیست. 

علت انتخاباتی نبودن فضای کشور چیست؟

علت این است که بعد از انتخاب آقای پزشکیان امیدی در جامعه ایجاد شد و بخشی از مردم که اصلاً بنا نبود و نمی‌خواستند رای بدهند، راضی شدند که پای صندوق‌های رای بیایند و نزدیک به ۵۰درصد جامعه در انتخابات این دوره ریاست‌جمهوری مشارکت کردند. اما به نظر می‌رسد بخش زیادی از این امید از دست رفته است و اگر امروز انتخابات برگزار شود با مشارکت بالایی روبه‌رو نخواهیم بود. به نظر من یکی دیگر از دلایل موافقت دولت، مجلس و دیگر ارگان‌ها با تمدید این دوره از مدیریت شهری، نبود فضای انتخابات برای مشارکت بالا است.

اما در ابتدا قرار بود سه سال این دوره تمدید شود و مجلس در نهایت به 10 ماه رضایت داد...

درست است ابتدای امر می‌خواستند سه سال این دوره را تمدید کنند اما احساس کردند که این موضوع شاید بازتاب خوبی در جامعه نداشته باشد؛ به همین دلیل در مجلس تمدید یکساله و شش‌ماه شوراها مطرح شد و در نهایت تصمیم به تمدید 10 ماهه این دوره از مدیریت شهری گرفته و آن را تصویب کردند. اما اخباری به گوش می‌رسد که این تمدید در چند مرحله تکرار می‌شود. اما اعتقاد من تمدید تدریجی هم به فضا و شرایط کشور در آینده بستگی دارد. اگر درگیری‌های نظامی پیش بیاید ممکن است روی تمدید بیش از 10 ماه دوره مدیریت شهری تاثیر بگذارد. 

شما معتقدید امیدی که در دوره انتخابات به وجود آمد و براساس آن بخشی از جامعه به آقای پزشکیان رای دادند از بین رفته و به همین دلیل کشور شرایط ورود به انتخابات را ندارد؟ 

بله. این امید در حال حاضر کاهش پیدا کرده است. به هر حال فشارهای اقتصادی بیشتر شده، رقیب بیش از اندازه از شعار «وفاق» سوءاستفاده کرده و آقای پزشکیان هم در این مورد کوتاه آمده است. به همین دلیل ناامیدی در بخشی از رای‌دهندگان رخنه کرده است. امیدواریم در آینده شرایط به گونه‌ای پیش برود که این امید دوباره به جامعه برگردد و در این صورت است که می‌توان انتظار داشت در انتخابات آینده شاهد مشارکت نسبی مردم باشیم. اما اگر شرایط کشور بدتر از این شود، طبیعتاً روی مشارکت مردم در انتخابات تاثیر می‌گذارد و انتخابات شور و هیجان گذشته را نخواهد داشت.

برخی معتقدند که جریانات اقلیت اما پر سروصدایی هستند که به دنبال مشارکت پایین هستند تا بتوانند در حلقه قدرت یا مجلس بمانند. این در تضاد با دلیل شما برای تمدید دوره ششم و نبود آمادگی جامعه برای حضور در انتخابات نیست؟

اینکه برخی دنبال مشارکت پایین هستند، هرگز پنهان نبود. این افراد نمی‌خواهند مشارکت بالا باشد چون می‌دانند که اکثریت به تفکر آنها رای نمی‌دهند. اما اینکه موضوع تمدید شوراها باعث کاهش مشارکت می‌شود را به این شکل نمی‌بینم. به نظر من مشارکت جامعه به شرایط آینده کشور گره خورده است. اگر به سمت درگیری، فشارهای اقتصادی، تنش و تحریم بیشتر برویم طبیعتاً مردم ناامید و ناراضی‌تر می‌شوند و مشارکت کاهش می‌یابد.

اما اگر کشور به سمت تعامل با دنیا پیش برود، فشارها بر مردم کاهش یافته، رضایتمندی ایجاد شده و می‌توان امید داشت که مشارکت نسبتاً خوبی شکل بگیرد. البته موضوع دیگری هم باید مدنظر قرار گیرد که آن، نتیجه عملکرد اقلیتی در دو طیف اقلیت و تندرو سیاسی که پرسروصدا هستند و در کنار هم قرار می‌گیرد. در حقیقت نتیجه فعالیت آنها یکی است چراکه هر دو اقلیت دنبال ناامید کردن مردم و غوطه‌ور کردن کشور در تنش، درگیری و مشکلات هستند. این دو طیف پایداری‌ها در طیف اصولگرایان، و براندازها هستند که عملکردشان یکی و با تفکر اسرائیل و مخالفان کشور همسو است.

اما اکثریت مردم دنبال جنگ، خونریزی، تنش و درگیری نیستند. به همین دلیل اگر نظام واقعاً دست به دگرگونی‌ها زده و سیاست‌ها‌ را تغییر دهد، هزینه کمتری به کشور تحمیل می‌شود. مردم هم تمایل دارند که اصلاحاتی بدون تنش و درگیری در کشور انجام شود. این تغییرات اجتناب‌ناپذیر است و اگر ایجاد نشود قطعاً به سمت درگیری و تنش‌های بیشتر پیش می‌رویم و آینده کشور پرابهام می‌شود.

آقای پزشکیان هم با شعار تغییرات بنیادین در عرصه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی وارد عرصه انتخابات شد و توانست بخشی از جامعه را با خود همراه کند. اما بعد از انتخابات گفت: «به هرچی دست می‌زنیم، می‌گویند دست نزن و یک جا دردش می‌آید.» شما شجاعت ایجاد تغییرات سیاست‌ها را در دولت می‌بینید؟

به همین دلیل گفتم ناامیدی ایجاد شده است. در حقیقت حرف‌هایی که زده شد با رفتارهای کنونی متفاوت است. همه به دلیل صداقتی که آقای پزشکیان داشت به او رای دادند. من هم معتقدم که پزشکیان فردی صادق است و نوعی سادگی دارد که همه چیز را می‌گوید. اما رفتارهای اخیر دولت بر افکار عمومی و ناامید کردن مردم تاثیر گذاشته است. من همچنان امیدوارم کار به جایی برسد که آقای پزشکیان به گردنی که گرو گذاشته پایبند باشد و محکم بایستد.

به همان اندازه هم معتقد نیستم که اگر این اتفاق بیفتد برای پزشکیان مشکل ایجاد شده و او هم به حصر می‌رود. من معتقدم باید بایستد و حرفش را بزند. او رئیس‌جمهور کشور است و اکثریت مردم هم به او رای داده‌اند پس باید با اتکا به رای مردم حرفش را بزند و پای همان چیزهایی بایستد که اعتقاد داشت و در انتخابات درباره آن حرف زد.

برخی معتقدند که این تغییرات به دلیل اقدامات تندروها انجام نشده است. به نظر شما آقای پزشکیان مرعوب تندروها شده است؟

ایشان شعاری با عنوان «وفاق» سرمی‌دهد و به‌زعم خودش دنبال وفاق و وحدت است. اگر این وفاق ایجاد شود خوب است. به شرط آنکه طرف مقابل هم به این موضوعات اعتقاد داشته باشد. اما طرف مقابل به این موضوعات پایبند نیست بلکه فقط دنبال گرفتن امتیاز است و هیچ امتیازی نمی‌دهد. آقای پزشکیان چه امتیازی از رقیب گرفته است؟ تنها اتفاق، رای به تمام وزرای پیشنهادی در جلسه رای اعتماد به کابینه است. البته 6 ماه بعد از همان رای اعتماد یکی از وزرای دولت را استیضاح و برکنار کردند و اگر بتوانند باز هم این کار را انجام می‌دهند و بقیه وزرا را استیضاح و برکنار می‌کنند.

بنابراین این طیف هیچ‌گاه کوتاه نیامده‌اند و به وفاق آقای پزشکیان اعتقاد ندارند و با دولت چهاردهم همراهی نمی‌کنند. آقای پزشکیان به دنبال همراه کردن آنهاست درحالی‌که آنها همراهی نمی‌کنند و همچنان بر طبل تنش، درگیری و جنگ می‌کوبند. آقای پزشکیان در راستای کاهش تنش حرکت می‌کند درحالی‌که آنها دنبال افزایش تنش هستند. اگر کشور دچار تنش شود ممکن است بگویند وقت استیضاح نیست و جلوی آنها را بگیرند اما اگر در همین شرایط باشیم آنها باز هم وزرا را استیضاح و برکنار می‌کنند.

رای اعتماد به کابینه به دلیل سخنرانی آقای پزشکیان و بازگو کردن اظهارنظرهای رهبری نبود؟

بله. اگر به اختیار آنها بود که به تمام وزرای پیشنهادی رای نمی‌دادند پس از آنکه متوجه شدند مواضع رهبری چیست، رای دادند. آقای پزشکیان با صداقت و به صراحت به این امر اشاره کرد. 

رهبری در دیدار رمضانی با کارگزاران نظام، به برنامه سیدابراهیم رئیسی برای «وادار کردن شرکت‌های بزرگ دولتی برخوردار از درآمد‌های ارزی به اجرای پروژه‌های بزرگ آبی، پالایشگاهی و نیروگاهی در مناطقی از کشور» اشاره کرده و گفتند: «البته گزارشی که از اقدامات آن شرکت‌ها به ایشان داده بودند، گزارشی مهمل بود و به‌هرحال، این قابل قبول نیست که درآمد ارزی شرکت‌های دولتی در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار نگیرد و برای حل این مسئله باید تدبیری اتخاذ شود.» احتمال می‌دهید در دولت آقای پزشکیان هم این آمار و ارقام اشتباه به رئیس‌جمهور ارائه می‌شود؟

صددرصد. در تمام دولت‌ها مدیرانی حضور داشتند که به دلیل ضعف و اشکالات خودشان آمار و ارقام دستکاری‌شده به رؤسای دولت ارائه دادند و رؤسای‌جمهور هم این آمار و ارقام را باور کردند. این اتفاق در برخی دولت‌ها شدت بیشتری داشته و در برخی دولت‌ها کمتر بوده است. مسلماً اگر دولت چهاردهم هم مراقب نباشد ممکن است چنین افرادی اطلاعات اشتباه به رئیس‌جمهور بدهند. کمااینکه یکی از تاکیدات آقای پزشکیان زمان انتخابات و پس از آن استفاده از کارشناسان و نظرات کارشناسی در تمام امور بود،  اما تا اینجای کار این شعارها محقق نشده است.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید