ماموریت «فلسطین» در ژنو

حسین امیرعبداللهیان درحالی روز سه‌شنبه (۲۱ آذرماه) به منظور شرکت در «دومین مجمع جهانی پناهجویان» تهران را به مقصد مقر اروپایی سازمان ملل متحد در ژنو، پایتخت سوئیس ترک کرد که تمامی ماموریت‌هایش از ۷ اکتبر ۲۰۲۳، تحت یک نام و یک رویداد تعریف می‌شود؛ طوفان‌الاقصی که موجب شد، موضوع فلسطین و ابعاد مختلف آن برای مدت‌زمان بیش از دو ماه، سرتیتر رسانه‌های جهان شود.  همین امر نیز موجب شد تا رئیس دستگاه دیپلماسی، در بدو ورود به ژنو بارانی، خود را به نشستی با موضوع فلسطین که در حاشیه مراسم «گرامیداشت هفتادوپنجمین سالگرد تصویب اعلامیه حقوق بشر» و در طبقه‌ای که کوفیه فلسطینی بیش از هر المان دیگری بر دوش حاضرین و تصاویر روی دیوارها به چشم می‌خورد، در حال برگزاری بود، برساند.

«وضعیت حقوق بشر در سرزمین‌های اشغالی فلسطین، اعلامیه جهانی حقوق بشر و حقوق بشردوستانه بین‌المللی»، عنوان نشستی بود که در روز پایانی نشست حقوق بشر، به ابتکار نماینده فلسطین در مقر اروپایی سازمان ملل برگزار شد. وزیر امور خارجه نیز در همان دقایق نخست آغاز نشست، به برخی همتایان خود همچون وزرای خارجه عربستان، کویت، لبنان، اردن و اندونزی پیوست تا از بحران حقوق بشر در غزه سخن بگوید. امیرعبداللهیان ضمن ابراز خرسندی از حضور در این نشست مهم گفت:«ما در شرایطی امروز در ژنو، دیدگاه‌های خود را با هم به اشتراک می‌گذاریم که همچنان حملات نظامی رژیم اسرائیل و نسل‌کشی در غزه از طریق کشتار زنان و کودکان و مردم عادی ادامه دارد. لطفاً خوب به آمار و ارقام توجه کنید؛ کشتار حدود ۱۸ هزار غیرنظامی که بیش از ۱۲ هزار آن شامل زنان و کودکان است....».

علاوه بر این، امیرعبداللهیان در سه روز حضور خود در سوئیس میهمان و میزبان برخی از همتایان مسلمان خود شد تا پس از نیویورک، این بار دیگر مقر ملل متحد در اروپا محفلی برای تداوم رایزنی‌های اعضای سازمان همکاری اسلامی باشد؛ در همین راستا نیز ساعتی پس از پایان نشست فلسطین، نبیل عمار و پس از آن عبدالله بوحبیب، وزرای خارجه تونس و لبنان راهی هتل محل اقامت وزیر خارجه ایران شدند. وزیر امور خارجه در دیدار با همتای تونسی با اشاره به ضربه حیثیتی رژیم صهیونیستی در ۷ اکتبر و عدم تحقق هرگونه دستاوردی، با اشاره به جنایات جنگی وحشیانه دوماهه اخیر علیه شهروندان فلسطینی، گفت: «آن‌ها توان نابودی گروه‌های مقاومت و به شکست کشاندن ملت فلسطین را ندارند و اکنون آمریکا به دنبال طرح‌های سیاسی برای مرحله پس از جنگ به منظور جبران شکست این رژیم است که لازم است کشورهای اسلامی نسبت به آن هوشیار باشند». امیرعبداللهیان، در دیدار با همتای لبنانی نیز بار دیگر ضمن اشاره به این امر که تهران و بیروت در سنگر واحد قرار دارند، این اطمینان را به بوحبیب داد که «ایران چیزی جز خیر برای دولت، ملت و مقاومت لبنان نمی‌خواهد». 

روز دوم این سفر اما با میزبانی فیصل بن‌فرحان، همتای عربستانی از امیرعبداللهیان آغاز شد تا رؤسای دستگاه دیپلماسی دو کشور این بار در مقابل دریاچه ژنو بر «اعمال فشار قوی بر رژیم صهیونیستی و دولت آمریکا به منظور شکل‌گیری فوری آتش‌بس و ارسال کمک‌های فوری انسان‌دوستانه برای مردم فلسطین» تاکید کنند. رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان بار دیگر به هتل بازگشت تا این بار میزبان سالم عبدالله الجابر الصباح، وزیر امور خارجه کویت باشد. نجیب میقاتی، رئیس دولت پیشبرد امور لبنان، ایمن‌الصفدی، وزیر امور خارجه اردن و رتنو مرسودی، وزیر امور خارجه اندونزی نیز در محل برگزاری مجمع جهانی پناهجویان با وزیر امور خارجه دیدار کردند. رئیس دستگاه دیپلماسی با آغاز جنگ در غزه، متعاقب عملیات طوفان‌الاقصی توسط حماس در ۱۵ مهرماه، از ۲۰ مهر و پس از ۶ روز رایزنی‌های تلفنی در تهران، ماموریت برون‌مرزی خود را نخست، برای آتش‌بس و سپس تکرار و تاکید بر موضع ایران در قبال رژیم صهیونیستی آغاز کرده است. نکته قابل توجه در اعلام مواضع امیرعبداللهیان این است که او نیز همچون رهبر انقلاب، به‌طور مشخص، کاخ سفید را مخاطب سخنان خود قرار داده و تاکید دارد که «این واشنگتن است که باید پاسخگوی جنایات رژیمی باشد که موجودیتش را مدیون سیاستمدارانی است که از ابتدای شکل‌گیری این غده سرطانی، به صراحت امنیت اسرائیل را هم‌سطح امنیت کشور متبوع خود، ایالات متحده تعریف کرده‌اند». حسین امیرعبداللهیان در همین چارچوب نیز پس از خروج از نشست فلسطین، در جمع خبرنگاران داخلی و خارجی گفت: «اگر وضعیت در فلسطین اشغالی ادامه پیدا کند، امکان وقوع یک انفجار غیرقابل پیش‌بینی و غیرقابل کنترل در منطقه وجود دارد؛ این چیزی است که آمریکایی‌ها تا امروز درک نکرده‌اند و چنانچه درک نکنند پیامدهای آن دامن آمریکا را هم قویاً خواهد گرفت». 

جلوگیری از کوچ اجباری ساکنان غزه و بازگشایی کامل مرز رفح برای انتقال کمک‌های بشردوستانه از جمله محموله‌های ایرانی که در این مرز متوقف شده است، از جمله محوری‌ترین موضوعاتی هستند که از سوی دستگاه دیپلماسی ایران پیگیری می‌شوند. امیرعبداللهیان تلاش کرده است تا از تمامی ظرفیت‌های موجود و در دسترس برای تحقق این سه هدف مهم استفاده کند.

حسین امیرعبداللهیان درحالی‌که بخشی از سخنرانی خود در «دومین مجمع جهانی پناهجویان» را پس از اعلام مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران در قبال پناهندگان به‌ویژه پناهندگان افغانستانی، به موضوع غزه و پناهجویان فلسطینی اختصاص داد، گفت: «رژیم اشغالگر در حال ایجاد موج جدید آوارگی و افزودن میلیون‌ها نفر به جمعیت ۷ میلیونی آواره فلسطینی است». وزیر امور خارجه روز بعد و در ساعات پایانی حضور خود در ژنو، به دیدار فیلیپو گرندی، کمیسر عالی امور پناهجویان سازمان ملل متحد رفت تا بار دیگر بر هشدار واقع‌گرایانه «اقدامات خطرناک رژیم صهیونیستی برای کوچاندن فلسطینیان از شمال به جنوب غزه و از آنجا به کشورهای همسایه» تاکید کند. رئیس دستگاه دیپلماسی با پایان سه روز رایزنی فشرده، در حالی ژنو را ترک و در ساعات پایانی روز جمعه وارد تهران شد که شاید این بار نیز تنها چند روز میهمان خاک وطن باشد و مجدداً برای «ماموریت؛ فلسطین» بار سفر ببندد.