تراژدی بر صحنه خانه تئاتر

 در این وضعیت محمد بهرامی که مدیر روابط‌عمومی خانه تئاتر است تا زمان تعیین مدیرعامل جدید، در سمت سرپرست این تشکل حضور خواهد داشت. عمارت خانه تئاتر واقع در خیابان سمیه فعلاً فعالیتی نخواهد داشت و تمام فعالیت‌های آن به ساختمان قبلی واقع در خیابان برادران مظفر (صبای جنوبی) منتقل می‌شود. مدیرعامل جدید اما زمانی تعیین می‌شود که نوبت دوم مجمع عمومی خانه تئاتر به منظور انتخاب هیئت‌مدیره برگزار شود. اتفاقی که یک مرتبه به دلیل همزمانی با دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری به تعویق افتاد و زمان برگزاری مجدد آن مشخص نیست.

ضمن اینکه به شکل رسمی هم اعلام نشده است که چرا پس از ۱۵ تیرماه تاریخ جدیدی اعلام نشده و مانع موجود چیست؟ سوالی که ایرج راد، رئیس هیئت‌مدیره خانه تئاتر در پاسخ به آن به هم‌میهن می‌گوید خانه تئاتر «به زودی» در این مورد توضیح خواهد داد و اصغر همت، عضو هیئت‌مدیره خانه تئاتر با اشاره‌ای کوتاه به مشکلی پیش‌آمده به لحاظ «ثبت شرکت‌ها» گفت‌وگو را به پایان می‌رساند. مشکلی که از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر سر راه خانه تئاتر قرار گرفته است و در ادامه نگاهی به آن خواهیم کرد.

گزارشی که عمومی شد

۱۷ آبان ۱۴۰۲ هنگامی که رسانه‌ها تیتر زدند «مدیرعامل خانه تئاتر ماندنی شد» نشان از استعفایی داشت که پذیرفته نشده بود. او که اول مرداد ۱۴۰۱ برای حضوری دوساله در این سمت انتخاب شده بود، ۱۸ ماه از حضورش نگذشته بود که تصمیم به ترک این جایگاه گرفت.

تصمیمی که هیئت‌مدیره خانه تئاتر با آن مخالفت کرد. ادامه ماجرا اما به گونه‌ای پیش رفت که این بار دیگر هیئت‌مدیره تمایلی به ادامه همکاری با او نداشت و در پایان قرارداد دوساله‌اش، ۳۱ تیرماه ۱۴۰۳ خبر از انتصاب محمد بهرامی، عضو هیئت‌مدیره خانه تئاتر و مدیر روابط عمومی این تشکل به عنوان سرپرست آن داد. نعیمی‌ذاکر گزارشی را که می‌بایست به هیئت‌مدیره خانه تئاتر ارائه کند، بی‌تایید هیئت‌مدیره خود به شکل مستقیم به صورت عمومی منتشر کرد.

گزارشی که در کانال‌ها و گروه‌های تلگرامی دست‌به‌دست می‌شد. همین مسئله اختلافاتی را میان او و هیئت‌مدیره به وجود آورد به گونه‌ای که تمایل به قطع همکاری با پایان مسئولیت دو ساله‌اش امری بود که از سمت هیئت مدیره نعیمی‌ذاکر ابلاغ شد. اگر مجامع عمومی خانه تئاتر به منظور انتخاب هیئت‌مدیره در زمان مقرر خود برگزار شده بودند و اگر آن‌چه اصغر همت در گفت‌وگویی کوتاه با هم‌میهن، مشکلی به لحاظ ثبت شرکت‌ها می‌خواندش پیش نمی‌آمد خانه تئاتر بدون مدیرعامل نمی‌ماند.

انتخابات چرا به تعویق می‌افتد؟

مجمع عمومی عادی سالیانه و انتخاب هیئت‌مدیره خانه تئاتر قرار بود ۲۶ خرداد ۱۴۰۳در سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر برگزار شود. دستور جلسه این رویداد ارائه گزارش عملکرد یک‌ساله و مالی توسط مدیرعامل، گزارش بازرس و رای‌گیری برای انتخاب هیئت‌مدیره خانه تئاتر بود.

در این مجمع تنها بیش از ۵۰۰ نفر از اعضا حضور پیدا کردند درحالی‌که حداقل حضور اعضا باید ۱۰۵۰ نفر باشد از این رو به دلیل به حد نصاب نرسیدن، مجمع به دور دوم رسید و اعلام شد که احتمالاً قرار است شنبه ۹ تیر برگزار شود. ضمن اینکه افراد می‌دانستند براساس قانون دور دوم مجمع عمومی و انتخابات خانه تئاتر با حضور هر تعداد از اعضا برگزار خواهد شد. برگزاری نوبت دوم مجمع عمومی عادی سالیانه اما پس از به تعویق افتادن به دلیل همزمانی با دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری با مشکلی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مواجه شد که علی‌الظاهر نیازمند ترمیم هیئت مؤسس است.

فقدان آتیلا پسیانی

خانه تئاتر هنگام شکل‌گیری تحت عنوان مؤسسه‌ای فرهنگی و هنری مجوز گرفت و آغاز به کار کرد. چنان‌چه در بخش «درباره ما» سایت «خانه تئاتر» آمده است: «مؤسسه فرهنگی هنری خانه تئاتر در زمستان سال ۷۸ توسط عده‌ای از هنرمندان و مسئولان وقت تئاتری پایه‌گذاری شد. زمانی که حسین سلیمی، رئیس وقت مرکز هنرهای نمایشی دو سالی از مدیریتش در این سمت می‌گذشت.»

این اتفاق در حالی رخ داد که قواعد و قوانین حاکم بر شکل‌گیری و فعالیت «مؤسسات فرهنگی و هنری» هیچ‌گاه متناسب با نیازهای خانه تئاتر نبود. سلیمی به همراه مجید شریف‌خدایی، لاله تقییان، حسن قرایی، ایرج راد، آتیلا پسیانی و محمود عزیزی در دفتر مرکز هنرهای نمایشی گرد آمدند و پایه‌گذار مؤسسه‌ای فرهنگی و هنری شدند که هیئت مؤسس آن جهت تدوین اساسنامه عبارت مجید شریف‌خدایی، ایرج راد، اصغر همت، آتیلا پسیانی و حسن قرایی بودند. این هیئت مؤسس پس از عضوگیری موقت خانه تئاتر، در جلسه مجمع عمومی که به منظور تصویب اساسنامه و انتخابات هیئت مدیره موقت خانه تئاتر برگزار شد، ادامه فعالیت این تشکیلات صنفی را به هیئت مدیره واگذار کرد اما همچنان این هیئت مؤسس بود که از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به رسمیت شناخته می‌شد.

با درگذشت آتیلا پسیانی در تاریخ ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ نه‌تنها تئاتر، سینما و تلویزیون ایران هنرمندی بزرگ را از دست داد و فقدانی غیرقابل جبران پدید آمد که ایرادی شکلی هم به فعالیت خانه تئاتر وارد شد. پس از گفت‌وگوهای صورت‌گرفته قرار شد جایگزینی برای آتیلا پسیانی، به‌عنوان نماینده او در هیئت مؤسس برای پیشبرد کار و از جمله برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه و انتخاب هیئت‌مدیره خانه تئاتر و به تبع انتخاب مدیرعامل معرفی شود.

اتفاقی که پیش از قانونی شدن آن اجازه انجام هیچ‌کدام از موارد ذکرشده از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صادر نخواهد شد. به طریق اولی در شرایطی که هیئت‌مدیره به دلیل رفتارهای خارج از عرف مدیرعامل مستعفی مایل به ادامه همکاری با او نیست، مجمع عمومی عادی سالیانه و انتخاب هیئت‌مدیره خانه تئاتر به دلیل آن‌چه ایراد شکلی وارده از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر اساسنامه خانه تئاتر خوانده شده است -به عبارت دیگر تا ترمیم هیئت موسس و تعیین جایگزین آتیلا پسیانی- برگزار نخواهد شد. محمد بهرامی، عضو هیئت‌مدیره خانه تئاتر و مدیر روابط‌عمومی به عنوان سرپرست خانه تئاتر باقی خواهد ماند و عمارت خانه تئاتر در خیابان سمیه بسته خواهد بود.