علیرضا عباسی کارشناس بازار ارز: دلیل کاهش نرخ ارز کاهش انتظارات تورمی است
چند روزی است نرخ ارز در کشور با کاهش حدود ۲۰ درصدی مواجه شد که به گفته علیرضا عباسی، کارشناس بازار ارز این کاهش به دلیل کاهش انتظارات تورمی بوده است.
چند روزی است نرخ ارز در کشور با کاهش حدود ۲۰ درصدی مواجه شد که به گفته علیرضا عباسی، کارشناس بازار ارز این کاهش به دلیل کاهش انتظارات تورمی بوده است. او در گفت‌وگو با «هم‌میهن» عنوان کرده که اقتصاد ایران خود را با دلار ۱۰۰ هزار تومانی تطبیق داده و بعید است قیمت ارز کاهش چشمگیری پیدا کند.
کاهش نرخ ارز را چگونه می‌توان تحلیل کرد؟
نرخ ارز تابع متغیر واقعی عرضه و تقاضا است و همچنین انتظارات تورمی نیز بر آن تاثیر دارد. ارز یک کالا محسوب می‌شود که با پول داخلی ارزشگذاری می‌شود و کمبود آن باعث بالا رفتن قیمت آن شده است. در حال حاضر کاهش میانگین حدود ۱۵ تا ۲۰ درصدی نرخ ارز ناشی از کاهش انتظارات تورمی است و اثرات روانی مذاکرات ایران و آمریکا که می‌تواند باعث افزایش چشمگیر درآمدهای ارزی کشورمان شود، منجر به عرضه ارز توسط صادرکنندگان و یا افرادی که ارز خانگی داشتند شود و همین امر موقتاً نرخ ارز را پایین آورده است.
قطعاً چشم بازار و نگاه بازار ارز به مذاکرات دوخته شده و هر اتفاق و نوسانی که در آن اتفاق بیفتد مستقیماً بر نرخ ارز تاثیر خواهد گذاشت. همچنین باید به این حقیقت اعتراف کنیم که نرخ ارز تابعی از حجم نقدینگی در کشور نیز هست، در حال حاضر شاهد سرکوب شدید تقاضای ارز هستیم، به این مفهوم که تقاضای واقعی واردات حتی برای وارد کردن تجهیزات پزشکی و دارو توسط بانک مرکزی پاسخ داده نمی‌شود و بسیاری از واحدهای صنعتی ما برای واردات مواد اولیه و ماشین‌آلات، بیش از شش ماه است که در صف تخصیص ارز بانک مرکزی هستند و شرایط ارزی کشور چندان مساعد به نظر نمی‌رسد.
از همین رو توقع می‌رود که در صورت ایجاد یک چشم‌انداز مثبت در آینده درآمدهای ارزی، قیمت ارز کاهش پیدا کند اما نه به آن اندازه که مردم توقع دارند. به هرحال واقعیت‌های داخلی کشور یعنی تقاضای سرکوب شده و انباشته شده و همچنین حجم نقدینگی موجود در بازار شرایطی را به وجود آورده که اگر بخواهیم به سمت رونق اقتصادی حرکت کنیم حتماً نرخ دلار در حدود ۱۰۰ هزار تومان باقی خواهد ماند و اقتصاد ایران خود را با این نرخ تطبیق داده است و بعید است قیمت ارز کاهش چشمگیری پیدا کند.
در این شرایط چه انتظاری از بانک مرکزی می‌رود؟
از لحاظ مصلحت‌های قیمت‌گذاری نرخ ارز توسط بانک مرکزی، اگر حتی توافق قابل ملاحظه‌ای بین ایران و آمریکا اتفاق بیفتد و منابع ارزی کشور تقویت شود باید یک سیاست متعادلی توسط بانک مرکزی اتخاذ شود و بیشتر از نرخ روز ارز، آنچه مورد انتظار مردم و فعالان اقتصادی است ثبات ارزی است.
ما نیاز به یک دهه ثبات ارزی هستیم تا امکان برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های اقتصادی در کشور فراهم شود، در غیر این صورت ما همچنان با نوسانات و بی‌ثباتی‌هایی روبه‌رو خواهیم بود که مانع اساسی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی و توسعه اقتصادی ایران خواهد بود، از همین رو، کاهش نرخ ارز هرچند ممکن است موجب رضایت عموم مردم شود اما به صلاح اقتصاد ملی نیست و باعث تضعیف بخش صادرات کشور و در پی آن کاهش دوباره درآمدهای ارزی و در نهایت جهت قیمت‌ها در آینده خواهد شد.
برای اینکه به حقیقت این موضوع پی ببریم، خوب است اقتصاد ایران را با اقتصاد ترکیه مقایسه کنیم، ترکیه در طی پنج سال گذشته نزدیک به ۵۰۰ درصد افزایش نرخ ارز را تجربه کرده؛ درحالی‌که هیچگونه تحریمی نیز نداشته و درآمدهای ارزی آنها نیز کاهش نداشته است اما با این حال پول ملی ترکیه سقوط کرده است. به همین دلیل باید گفت رفع تحریم‌ها تمامی مشکلات ساختاری و انباشت‌شده سالیان گذشته اقتصاد ایران را یکشبه حل نخواهد کرد.
قطعاً روند مثبت مذاکرات منجر به کاهش اثرات روانی در بازار ارز و همچنین باعث تقویت و افزایش درآمدهای ارزی از محل صادرات نفت، گاز و پتروشیمی و صادرات غیرنفتی و حتی ورود موج بزرگی از گردشگران خارجی به ایران خواهد شد که تمامی این عناصر موجب افزایش توان داخلی کشور به خصوص بانک مرکزی برای مدیریت بهینه نرخ ارز خواهد شد.
