سعید امیرشاه‌کرمی کارشناس اقتصادی: بورس همچنان جذاب است
این روزها بازارهای مالی با چالش قیمتی مواجه هستند و در همین راستا دولت در تلاش است که با عرضه‌های متنوعی شرایط بهتری برای بازارها رقم بزند.
این روزها بازارهای مالی با چالش قیمتی مواجه هستند و در همین راستا دولت در تلاش است که با عرضه‌های متنوعی شرایط بهتری برای بازارها رقم بزند. کدام بازار در میان‌مدت شرایط بهتری برای خود رقم می‌زند؟ سعید امیرشاه‌کرمی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «هم‌میهن» عوامل تاثیرگذار بر بازارهای مالی و شرایط مورد انتظار را بررسی می‌کند.
با توجه به شرایط موجود، آیا می‌توان انتظار داشت که بازار مسکن در کوتاه‌مدت رونق یابد؟
بازار مسکن در حال حاضر با یک دوره رکود نسبی مواجه است. افزایش بی‌رویه قیمت‌ها در سال‌های گذشته، سبب کاهش محسوس بازدهی سرمایه‌گذاری در این بخش شده است. براساس بررسی‌های انجام‌شده، شاخص قیمت به ریوارد در این بازار در شرایط مطلوبی قرار ندارد و بازگشت سرمایه اولیه به‌طور متوسط بین ۲۵ تا ۳۰ سال به طول می‌انجامد. این امر موجب کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری در بازار مسکن برای بسیاری از فعالان اقتصادی شده است.
به نظر بنده، رونق بازار مسکن در گرو تحولات سایر بازارهای موازی است. به‌طور معمول، سرمایه‌گذارانی که در سایر بخش‌های اقتصادی، نظیر بازار سرمایه، به سود دست پیدا می‌کنند، بخشی از دارایی‌های خود را به منظور حفظ ارزش، به بازار مسکن منتقل می‌کنند. بنابراین، تا زمانی که بازارهای موازی از رشد قابل توجهی برخوردار نشوند، نمی‌توان انتظار داشت که بازار مسکن با رونق چشمگیری مواجه شود.
با وجود ریسک‌های موجود، بازار سرمایه همچنان از ظرفیت‌های بالقوه‌ای برای رشد برخوردار است؟
بازار بورس در ماه‌های آبان و آذر سال جاری، شاهد رشد نسبتاً مطلوبی بود و بسیاری از سهام، بازدهی قابل توجهی را نصیب سهامداران خود کردند. با این حال، پس از این دوره، بازار با چالش‌های متعددی روبه‌رو شد. افزایش نرخ ارز در بازار آزاد و ابهامات موجود در خصوص سیاست‌های خارجی کشور، به‌ویژه در ارتباط با توافق برجام، موجب ایجاد فضای بی‌اعتمادی در میان سرمایه‌گذاران و در نتیجه، افت شاخص‌های بورسی شد. به‌رغم چالش‌های موجود، معتقدم که بازار سرمایه از منظر ارزش‌گذاری دلاری، همچنان جذابیت‌هایی را برای سرمایه‌گذاران دارد.
در صورت رفع موانع و ابهامات سیاسی و اقتصادی، به‌ویژه در زمینه مذاکرات بین‌المللی، بازار می‌تواند وارد یک فاز صعودی جدید شده و حتی از سقف‌های پیشین خود نیز عبور کند. پیش‌بینی بنده این است که در صورت تحقق شرایط مساعد، بازار بورس تا پایان خردادماه سال آتی، سقف‌های جدیدی را به ثبت خواهد رساند. عواملی نظیر نرخ دلار در بازار توافقی، اخبار سیاسی و تحولات مربوط به روابط بین‌المللی، نقش بسزایی در جهت‌دهی به روند بازار سرمایه ایفا خواهند کرد.
در روزهای اخیر، شاهد عرضه سکه از طریق حراج توسط بانک مرکزی بوده‌ایم. این سیاست می‌تواند در بلندمدت به کاهش نوسانات بازار سکه و ارز کمک کند؟
به نظر من، سیاست حراج سکه بیشتر جنبه مُسَکّن دارد و یک راهکار کوتاه‌مدت برای تأمین نقدینگی دولت محسوب می‌شود. این اقدام، شباهت زیادی به فروش اوراق آتی دارد و نمی‌توان انتظار داشت که در بلندمدت، تأثیر قابل توجهی بر روند بازار سکه و ارز داشته باشد. در شرایط فعلی، بازار تحت تأثیر عوامل بنیادین دیگری قرار دارد و حراج سکه نمی‌تواند به‌تنهایی موجب کاهش نوسانات و هدایت نقدینگی به سمت این بازار شود.
چه راهکارهایی را برای مدیریت نرخ ارز و کاهش التهابات در این بازار پیشنهاد می‌کنید؟
در شرایط کنونی، شاهد وجود دو نرخ ارز متفاوت، یعنی نرخ توافقی و نرخ آزاد هستیم. این اختلاف نرخ، ناشی از دو عامل اصلی است: نخست، عدم پذیرش نرخ‌های بالاتر از سوی تیم اقتصادی دولت و بانک مرکزی، و دوم، تلاش برای ایجاد رانت برای برخی گروه‌های خاص. به نظر من، بهترین راهکار، حرکت به سمت یکسان‌سازی نرخ ارز و کاهش تدریجی فاصله بین نرخ توافقی و نرخ آزاد است. در این راستا، لازم است که نرخ ارز توافقی به صورت تدریجی افزایش یافته و نرخ ارز آزاد نیز از طریق سیاست‌های انقباضی و مدیریت انتظارات، کاهش یابد. اختلاف بین این دو نرخ نباید از ۵ تا ۱۰ درصد فراتر رود.
