زوال تفکر انتقادی در عصر افراط رسانهای
انسان امروز بیش از هر زمان دیگری در معرض سیلاب اطلاعات است، اما کمتر از همیشه میاندیشد. شبکههای اجتماعی که قرار بود ابزار آگاهی باشند، به کارخانههای تولید هیجان و اعتیاد بدل شدهاند.
قادر باستانیتبریزی
پژوهشگر علوم ارتباطات
-
-
بدبینی یا بیداری/چرا نخبگان ایرانی به منفینگری متهم میشوند؟
در سالهای اخیر، هر بار تحلیلگری کوشیده است مناسبات قدرت را از زاویهای دلسوزانه تحلیل کند، با برچسب سیاهنمایی طرد شده است.
-
غزه و سکوت معنادار ایرانیان
در جنگ غزه، افکارعمومی جهانی چنان نیرومند شد که دولتها را به واکنش واداشت. اما در ایران، افکارعمومی از میدان رسمی کنار کشید. بسیاری از شهروندان نگران آن بودند که هر ابراز همدلی، در خدمت تبلیغات رسمی تعبیر شود. این احتیاط، نوعی دفاع مدنی در برابر مصادره معنایی است.
-
فروپاشی آرام عقل مُدرن/مرگ کلمه در عصر هیجان
تمدن بشر با اختراع خط آغاز شد و چهبسا نسلهای آینده، افول تمدن را با اختراع تلفنهمراه بهیاد بیاورند. اگر صنعت چاپ زاده شد تا عقلانیت، علم و دموکراسی را بنیان نهد، امروز رسانههای اجتماعی ـ از اینستاگرام و تلگرام تا فیدهای بیپایان خبر ـ همان بنیانها را به چالش کشیده است.
-
شادکامی بهمثابه سیاست /تابآوری در توفان تحریمها
بازگشت تحریمها، اگرچه جامعه را در معرض نگرانی و ابهام قرار داده، اما میتواند لحظهای سرنوشتساز برای بازنگری در شیوه حکمرانی باشد. تاریخ نشان داده است که ملتها در سختترین شرایط، اگر امید و انسجام را تجربه کنند، نهتنها تاب میآورند، بلکه توان تازهای برای پیشرفت مییابند.
-
صدای مردم در پریشاناحوالی/چرا فریادهای ما به آسمان نمیرسد؟!
دلمشغولی مردم درباره سرنوشت کشور، فضای سنگینی را بر جامعه گسترانیده است. مردم از بازگشت تحریمها بهواسطه فعالشدن مکانیزمماشه نگراناند.
-
فروپاشی مرجعیت و سیلاب اخبار جعلی/در عصر پساحقیقت، جهان دروغ، جهان ماست
مرز حقیقت و خیال در فضای مجازی فرو ریخته و ایران ما در توفان اخبار جعلی گرفتار آمده است
-
راز رهایی از آسیلی
جنگ ۱۲روزه تمام شده، اما التهاب و تردید هنوز در هوای جامعه سنگینی میکند. حالا در یک وضعیت برزخی گرفتاریم که ما تبریزیها به آن «آسیلی» میگوییم؛ موقعیتی که در آن دل و دماغ کار نداریم، تصمیمها نیمهکاره میمانند و افق فردا پیدا نیست و شرایط پیشرو، مثل مه غلیظی جلوی چشم را گرفته است.
-
بازآفرینی امید از دل یأس
جنگ ۱۲روزه، فارغ از ابعاد نظامی و سیاسیاش، درسی بزرگ برای ما ایرانیان داشت؛ اینکه امید را میتوان بازتعریف کرد.
-
آب در شیرِ روایت
چرا بخشی از مخاطب ایرانی در بزنگاههای بحرانی به رسانههای بیرون از مرز دل میدهد؟ ریشه این پرسش را باید در شیوه روایتگری رسمی جستوجو کرد؛ روایتی که سالها زیر نام مصلحت، توجیه شد و اعتبار رسانه ملی را فرسود.