امید رنگ می‌بازد
بررسی فضای سیاسی استان‌ها در سال انتخابات مجلس، این شماره:هرمزگان
بررسی فضای سیاسی استان‌ها در سال انتخابات مجلس، این شماره:هرمزگان
فضای انتخابات در استان هرمزگان، شاید به آن پیچیدگی که در دیگر استان‌های کشور می‌بینیم، نباشد، بررسی آمار مشارکت مردم هرمزگان در ادوار مختلف مجلس، حاکی از حضور مرزی مردم در انتخابات بوده، هرچند که در دوره‌های دهم و یازدهم، مشارکت کمی متفاوت بود. بالاترین آمار حضور هرمزگانی‌ها به دوره دهم باز می‌گردد؛ دوره‌ای پرحاشیه که با کشیده شدن انتخابات به دور دوم، در نهایت به ابطال انتخابات، تنها چند روز پس از برگزاری منجر شد. تحلیلگران معتقدند که یکی از دلایل حضور پررنگ مردم در انتخابات دهم (حضور 67 درصدی)، دست باز شورای نگهبان برای حضور طیف‌ها، جریان‌ها و گروه‌های مختلف در انتخابات بود و تعدد نامزدها، منجر به حضور بی‌سابقه مردم پای صندوق رای شد. هرچند که حاشیه‌های آن دوره کم نبود. برخی نمایندگان اصولگرا، خود را در قالب چهره‌های اصلاح‌طلب وارد لیست‌های این جناح کرده و سعی کردند از اقبال عموم مردم در آن زمان به اصلاح‌طلب‌ها استفاده کنند. اما همین رفتارهای سیاسی و ردصلاحیت‌های گسترده‌ای که دامن سیاسیون هرمزگان را نیز گرفت، منجر به کاهش قابل توجه مشارکت در دوره یازدهم و بازگشت به همان حدود آستانه‌ای بود.
تقسیم‌بندی مشارکت مردم هرمزگان در انتخابات نیز متفاوت است و حوزه‌های انتخابی عملاً به دو منطقه شرقی و غربی تقسیم می‌شود. آمار مشارکت مردم در شرق استان بیشتر است و غربی‌ها در دوره‌هایی که فضای انتخاباتی بازتر بوده، حاضر به مشارکت بوده‌اند و اینگونه به نظر می‌رسد که شرق استان پایگاه سنتی حامیان همیشگی انتخابات است. اهل سنت گروه پرنقش و اثرگذار دیگری در تعیین سرنوشت انتخابات در هرمزگان هستند و تمایل آنها بیشتر به سمت جریان‌های حزبی اصلاح‌طلب بوده است. هرچند که برخی فعالان سیاسی استان هرمزگان معتقدند که انتخابات در این استان حزبی نیست و جریان‌های قومی و قبیله‌ای تاثیر بیشتری در انتخاب مردم دارند. فعالیت احزاب در هرمزگان فصلی است و همین جدی نگرفتن فضای حزبی بر ناکامی لیست‌ها در انتخابات اثرگذار است. اگرچه به گفته فعالان سیاسی این استان، فضای حاکم بر استان حول محور انتخاب قومی و قبیله‌ای می‌چرخد اما رفتار انتخاباتی مردم به‌ویژه در انتخابات یازدهم حاکی از وجود بینش سیاسی و اجتماعی در این استان است. ردصلاحیت‌های گسترده دوره یازدهم، امیدها را برای افزایش مشارکت مردم هرمزگان در انتخابات مجلس که حضور بی‌سابقه‌ای را
رقم زده بودند، کمرنگ کرد و آنها نیز اعتراض خود را با کاهش مشارکت نشان دادند. حال و با نزدیک شدن به زمان انتخابات دوره دوازدهم، دغدغه مردم از جنس معیشتی و اقتصادی و اعتراضاتی است که در سال گذشته اتفاق افتاد. فضای سیاسی استان در ماه‌های پایانی باقی‌مانده به انتخابات دوازدهم، هنوز رنگ و بوی انتخاباتی چندانی به خود نگرفته و با وجود فعال شدن افراد و گروه‌ها، اما مردم تمایلی به حضور از خود نشان نمی‌دهند. باید منتظر ماند و دید در ماه‌های پیش رو، رفتار انتخاباتی مردم هرمزگان چه انتخابی را رقم خواهد زد؛ مشارکت یا ادامه اعتراض با عدم مشارکت در انتخابات؟
نگاه اصلاح طلب
خالد زمزم‌نژاد فعال سیاسی اصلاح‌طلب اهل هرمزگان:
مردم هرمزگان دیگر قومی و قبیله‌ای رای نمی‌دهند
خالد زمزم‌نژاد، فعال سیاسی اصلاح‌طلب اهل هرمزگان، معتقد است مردم این استان تمایلی برای مشارکت در انتخابات مجلس ندارند چراکه نمود حضور خود را در مجلس نمی‌بینند و چند دلیل مهم و کلیدی برای این اعتقاد دارد. او در گفت‌وگو با روزنامه هم‌میهن، توضیحاتی درباره دلایل این موضوع و همچنین جغرافیای سیاسی این استان در سال انتخابات مجلس می‌دهد که در ادامه می‌آید.
در سال انتخابات مجلس، ابتدا توضیح دهید فضای سیاسی استان هرمزگان چگونه است و آیا احزاب و تشکل‌ها فعالیت انتخاباتی خود را آغاز کرده‌اند؟
موضوعات مختلفی باعث شده تا فضای انتخاباتی امسال نسبت به دوره قبل کم‌رونق‌تر باشد. تقریباً در سکوت خبری به سر می‌بریم و تاکنون هیچ تحرک انتخاباتی نداشته‌ایم. چند نفر از نمایندگان قبلی که مورد قبول شورای نگهبان و یا نیروهای نظارتی هستند، خیال‌شان راحت است و بعضی اوقات به شهرهای مختلف می‌روند و خودی نشان می‌دهند. اما نیروهای جدید و توانمند و مقتدر و باسواد چندان امیدی به این وضعیت ندارند و به همین دلیل علاقه چندانی به انتخابات نشان نمی‌دهند چراکه می‌دانند اگر بخواهند بین آنها و افراد موجود گزینه‌ای انتخاب شود، سعی می‌کنند همان اصولگرها را به فضای انتخابات راه دهند و مردم تقریباً تا الان گزینه مورد نظری نداشته‌اند که به آن رای دهند.
البته این نظارت‌ها در دوره گذشته هم بود اما مشارکت در این استان به نسبت سایر استان‌های کشور بهتر بوده است. علتش چیست؟
به دلایل اقتصادی هم مردم نسبت به انتخابات بسیار سرد، کم‌توجه و بی‌انگیزه هستند و هر کسی هم از آنها در مورد انتخابات بپرسد، جواب سربالا می‌دهند. از طرفی وضعیت موجود در چند ماه اخیر و همچنین وضعیت چند سال اخیر کشور و در کنار آن میزان اعتبارات مالی و عمرانی که به استان اختصاص پیدا می‌کند و نمود آن در زندگی مردم باعث شد شرکت‌کننده‌ها خیلی کم باشند، پیش‌بینی می‌کنم در استان هرمزگان نسبت به دوره قبل مشارکت مردم 50 درصد ریزش داشته باشد. هرچند این موضوع باعث دلسردی نیروهای توانمند می‌شود اما مردم خیلی تمایلی به مشارکت ندارند چراکه تغییراتی ایجاد نمی‌شود و آنها نمود رای خود را در شهر و استان خود نمی‌بینند، مگر اینکه تغییرات اساسی ساختاری و اصلاحاتی رخ دهد تا مردم بتوانند امیدوار شوند و تغییرات امیدبخشی در این چند ماه باقی‌مانده تا انتخابات رخ دهد، این احتمال وجود دارد که مردم مشارکت داشته باشند. در مجموع تاکنون نه تحرک انتخاباتی وجود داشته و نه نیروهای خیلی قوی ورود کردند و نه نسبت به این موضوع خوش‌بین هستم که مردم پای صندوق بیایند.
در مورد جنس مشارکت مردم هرمزگان در انتخابات توضیح دهید. آیا انتخاب مردم بیشتر از بین احزاب و گروه‌ها است یا به اقوام و افراد رای می‌دهند؟
در سال‌های گذشته، مشارکت اکثراً قومی و قبیله‌ای بود اما در یکی دو سال اخیر مردم از نظر بلوغ سیاسی رشد بسیاری داشتند و الان دیگر به قومی و قبیله‌ای بودن افراد توجه نمی‌کنند. برای مردم توانمندی شخص مهم است و مخصوصاً به برخی از احزاب و گروه‌ها توجه دارند. الان در استان هرمزگان مردم براساس بلوغ سیاسی و حزبی رای می‌دهند، هرچند که هنوز هم مردم خیلی پایبند به حزب و گروه نیستند و نیروهای توانمند و قدرتمند بودن مهمتر از اصولگرا و اصلاح‌طلب بودن است. البته بین این دو گروه اصلاح‌طلب‌ها با مردم بیشتر مدارا می‌کنند و بلوغ سیاسی و فکری‌شان بیشتر است. مردم به آنها خیلی توجه می‌کنند.
تمایل نداشتن مردم به حضور در انتخابات را به دلیل ناکارآمدی نمایندگان‌شان در مجلس می‌دانید؟
بله.
در دوره قبل در همه کشور ردصلاحیت‌ها گسترده بود و مردم مخالفت خود را با عدم مشارکت نشان دادند. در این دوره مشکلات مردم گسترده‌تر شده است، اعتراضات سال 1401 را داشتیم و مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم روزبه‌روز بیشر شد. در صورت تایید صلاحیت بیشتر کاندیداها و باز کردن فضا برای حضور نماینده‌های افکار مختلف، فکر می‌کنید مردم هرمزگان پای صندوق رای حضور یابند؟
بعید می‌دانم حتی اگر تغییرات کوچکی هم صورت بگیرد، مشارکت بالا باشد.
نماینده‌ها گاهی با شعارهای سنگین و وسوسه‌انگیزی وعده می‌دهند اما پس از حضور در مجلس، پیشنهاداتی که به مردم دادند را فراموش می‌کنند. شعارزدگی کاندیداها در عدم مشارکت مردم را چقدر تاثیرگذار می‌دانید؟
این شعارزدگی باعث دل‌زدگی مردم به نظام شده است. برخی بعد از ورود به مجلس می‌گویند اعتبار و پولی ندارند که کاری انجام دهند و خود را در جایگاه قوه مجریه به جای قوه مقننه می‌دانند و باعث دل‌زدگی مردم به خود و مسئولان می‌شوند و این باعث شده تا شعارهایی که می‌دهند اصلا برای مردم مهم نباشد چراکه معتقدند ما نمایندگان را در این مدت ندیده‌ایم. اما از سه چهار ماه قبل ده‌ها کلنگ در هر شهرستانی به زمین زده شد و این با حرف‌هایی که در طول مدت نمایندگی زدند، در تضاد است.
یکی از نماینده‌های استان، نماینده چند دوره مجلس بوده است، این تکرار دلیل خاصی دارد؟
ایشان توانسته‌اند در هیئت‌رئیسه و رأس مجلس جایگاه خود را نگه دارند و توانایی انجام قول و وعده‌هایی که به برخی داده را داشته و در نتیجه پایگاه رای خود را در هرمزگان حفظ کرده است.
توضیحی هم درباره جغرافیای سیاسی و آمار مشارکت در هرمزگان بدهید.
در شرق استان، از جمله شهرهای بندرعباس، رودان و میناب مشارکت مردم بیشتر است، چراکه مردم شرق بیشتر اصولگرا و مذهبی‌تر هستند. اما در غرب استان از جمله شهرهای بندرخمیر، بندرلنگه، پارسیان، کیش و بستک بیشتر اهل سنت هستند و بیشتر متمایل به اصلاح‌طلب‌ها بودند. البته مشارکت در غرب استان در زمان حضور اصلاح‌طلب‌ها بسیار بالا بوده و تا 99درصد هم رسیده است. اما الان اینگونه نیست. معمولاً مشارکت از مرکز به غرب خیلی کم است و در شرق متوسط است. در مجموع امیدوارم وضعیت به‌گونه‌ای شود تا اصلاحات ساختاری و اساسی انجام شود، هم در بین قانون‌گذاران و هم مسئولان و نظر شورای نگهبان نسبت به نیروهای فعال، خدوم و قدرتمند وجود داشته باشد و اینها در مشارکت مردم در انتخابات تاثیرگذار است. همچنین در انتخاب نیروهایی که مسئولیت دارند و باب میل مردم نیست، اصلاحات انجام شود و مردم پای صندوق رای بیایند و نیروهای قابل دفاع را انتخاب کنند.
یادداشت اصولگرا
میدان‌داری نمایندگان کنونی هرمزگان
ابوالقاسم جراره
نماینده بندرعباس و قشم در مجلس نهم
در استان هرمزگان و به‌طور ویژه شهر بندرعباس و توابع آن، فعالیت‌های انتخاباتی شروع شده اما در حد صحبت‌های چهره‌به‌چهره و اقدامات اولیه انتخاباتی است. علاوه بر این، نمایندگان کنونی نیز دوباره می‌خواهند وارد میدان انتخابات شوند و در کنار کاندیداهای جدید فعالیت انتخاباتی خواهند داشت. در مجموع باید بگویم که تمام احزاب در هرمزگان فعال هستند اما هنوز نه اصولگرایان و نه اصلاح‌طلب‌ها به جمع‌بندی خاصی نرسیده‌اند. در مورد اصولگراها (با توجه به نمایندگان فعلی حاضر در مجلس که اکثراً اصولگرا هستند) هنوز به این نتیجه نرسیده‌اند که نیروهای جدیدی را برای فضای انتخاباتی مطرح کنند چراکه این نمایندگان در مجموع مورد تایید اصولگرایان هستند، هم از محبوبیت بالایی برخوردارند و هم عملکرد آنها نیز خوب بوده و مورد تایید هستند. اما در بین اصلاح‌طلب‌ها همیشه شرایط اینگونه بوده که اگر بتوانند نماینده خود را داشته باشند، حتماً از آن گزینه استفاده می‌کنند اما زمانی که ببینند کاندیدای مقبولی ندارند، رایزنی می‌کنند و منافع را در نظر می‌گیرند و می‌بینند که چه چیزی برای آنها منفعت خواهد داشت و برایشان هم مهم نیست که اصولگرا باشد، میانه‌رو یا
اصلاح‌طلب! آنها بیشتر دنبال منافع هستند و پشت هر حمایتی باید منفعتی برای اصلاح‌طلب‌ها وجود داشته باشد. اما در بین اصولگرایان اینگونه نیست و نمایندگان کنونی اگرچه اصولگرا هستند اما برای اصولگرایان کار نمی‌کنند و اصولگرایان همین‌که می‌بینند اقدامات آنها خوب است و از منافع کشور به‌صورت کلی حمایت می‌کنند برایشان کافی است و به‌دنبال اینکه زد و بندی داشته باشند، نیستند. در مجموع استان هرمزگان به‌رغم اینکه اصلاح‌طلب‌ها هربار اعلام می‌کنند در انتخابات حاضر نمی‌شویم چراکه بر ما سخت گرفته شد و ما را محدود کردند، اما همیشه حضور داشتند و با شدت و قدرت زیادی پای کار بودند.
پیش‌بینی من از حضور مردم در انتخابات با توجه به اینکه گلایه مردم از نماینده‌ها در بندرعباس کمتر است، مثبت است. یک زمانی تصور می‌کردیم نماینده قدرت اجرایی دارد، اما الان جامعه به سطحی رسیده که می‌داند کار نماینده قانون‌گذاری و کار دولت اجرا است. فشارهای اقتصادی و نارضایتی برای همه ما وجود دارد اما پای کار نظام بودن موضوع مهمی است که به آن اشراف داریم و جامعه مدنی خوبی که تشکیل داده‌ایم، دستاورد بزرگی است. بنابراین با این مشکلات کسی عقب نمی‌نشیند و احساس می‌کنم همه پای کار انتخابات هستند.
نگاه اصولگرا
سیدعبدالکریم هاشمی نماینده میناب:
مردم وظیفه خود می‌دانند در انتخابات شرکت کنند
سیدعبدالکریم هاشمی، نماینده اصولگرای مردم میناب در مجلس نهم است که چندان اعتقادی به کاهش مشارکت مردم هرمزگان در انتخابات ندارد. او معتقد است هرمزگانی‌ها حضور در انتخابات را وظیفه خود می‌دانند. هاشمی در گفت‌وگو با روزنامه هم‌میهن، توضیحاتی درباره فضای انتخاباتی استان می‌دهد که در ادامه می‌آید.
مشارکت مردم هرمزگان همچون دیگر نقاط کشور در انتخابات مجلس یازدهم کاهش داشت. حال در آستانه انتخابات دوازدهم، فرازونشیب‌های بسیاری در زندگی مردم رخ داده است که می‌توان گفت علاوه بر دغدغه‌های سابق با بسیاری مشکلات و دغدغه‌های جدید مواجه هستند. با این شرایط پیش‌بینی شما درباره حضور مردم هرمزگان در انتخابات مجلس دوازدهم چیست؟
فضای انتخابات در استان هرمزگان برخلاف خیلی از نقاط کشور، معمولاً گرم است؛ به‌ویژه در مرکز و شرق هرمزگان. نامزدهای احتمالی به شدت رایزنی خود را در مناطق مختلف استان و در حوزه‌های انتخابیه شروع کرده‌اند و با توده مردم و قبایل، مدبرین، افراد شاخص و سیاسی، دانشگاهیان و... در حال رایزنی هستند. پیش‌بینی می‌شود که مشارکت در شرق استان نسبت به دیگر نقاط استان بیش از متوسط است.
آیا فکر می‌کنید اعتراضات سال1401 و مشکلات اقتصادی و معیشتی بر مشارکت مردم در انتخابات تاثیر خواهد داشت؟
بله، ممکن است تاثیر داشته باشد؛ به‌ویژه در مناطق شهری اما وقتی آن شور و نشاط انتخاباتی که باید، به وجود بیاید، نمی‌گویم این مسائل از بین می‌رود، احتمالاً کمرنگ می‌شود. امیدوارم فضای انتخاباتی که مردم دوست دارند وجود داشته باشد. یک فضای انتخاباتی سالم و با رقابت درست باشد و امیدواریم تاییدصلاحیت‌ها نیز به‌گونه‌ای انجام شود که افراد سالم و توانمند که می‌توانند به کشور و منطقه خود خدمت کنند امکان حضور داشته باشند و آدم‌هایی که مشکل دارند، فرصت حضور نداشته باشند و موضوعات جناحی در تاییدصلاحیت‌ها دخالت نداشته باشد.
دلیل بیشتر بودن مشارکت در شرق هرمزگان نسبت به غرب استان چیست؟
مردم در این منطقه مشکلات زیادی دارند و حل‌وفصل مسائل را بیشتر از نمایندگان مجلس طلب می‌کنند. معمولاً شرق استان چون دورافتاده و محروم است، مسئولان کشوری توجه کمتری به آن دارند و کسی که می‌تواند به مسائل و مشکلات خرد و کلان کمک کند، نماینده‌ها هستند. این یکی از دلایل اصلی است که مردم به نمایندگان مجلس توجه بیشتری دارند.
اما یکی از دلایلی که باعث کاهش مشارکت مردم در انتخابات شده، این بود که معتقدند نماینده‌ها به وظایف نمایندگی خود در قبال مردم توجهی نمی‌کنند و اینکه شما می‌گویید در تضاد با نظر مردم است، آیا در استان هرمزگان نماینده‌ها اقدام خاصی انجام داده‌اند که مورد توجه مردم قرار گرفته باشد؟
مردم به این نتیجه رسیده‌اند که اگر نماینده‌ای ویژگی‌هایی که شما گفتید را دارد، یعنی دنبال مسائل و مشکلات و جناح خود است، آن‌را کنار می‌گذارند و به کسی که احساس می‌کنند می‌تواند خواسته‌ها و نیازهای مردم را برآورده کند و پیگیر موضوعات و درخواست‌های مردم باشد، روی می‌آورند. به همین دلیل نیز استقبال و رقابت جدی می‌شود.
فعالیت‌های انتخاباتی احزاب در استان شروع شده است؟
احزاب در استان هرمزگان معمولاً فعالیت خیلی جدی و مؤثری ندارند. بیشتر حضور در انتخابات به صورت قومی، قبیله‌ای، شهری و منطقه‌ای است. احزاب معمولاً در آستانه برگزاری انتخابات، لیست خود را ارائه می‌دهند و مردم هم خیلی توجه زیادی به لیست‌ها ندارند، البته به جز عده خاصی که وابستگی‌های خاص خود را به احزاب دارند از لیست‌ها حمایت می‌کنند.
کدام اقوام و قبایل در استان هرمزگان فعالیت می‌کنند؟
اقوام بلوچ را داریم که در اقصی‌نقاط استان و به‌ویژه شرق هرمزگان پراکنده هستند. بشاگردی‌ها، اهل سنت، مهاجران از استان‌های دیگر و افراد محلی موجود در خود محلات دیگر اقوام و قبایل هرمزگان را تشکیل می‌دهند.
حضور بلوچ‌ها در شرق استان تاثیری در میزان مشارکت بیشتر در انتخابات داشته است؟
بله، مردم وظیفه خود می‌دانند که در انتخابات شرکت کنند و می‌گویند تنها کاری که می‌توانیم انجام دهیم، حضور در انتخابات و حق رای‌ای است که برای ما است. مردم می‌گویند از حق خودمان استفاده می‌کنیم و کسانی که دوست داریم را به مجلس می‌فرستیم و برخلاف برخی از مناطق که می‌گویند به دلیل مخالفت با شرایط رای نمی‌دهیم، اما مردم در اینجا می‌گویند نظام یک حقی به ما داده و ما از آن به درستی استفاده
می‌کنیم.
نگاه اصلاح‌طلب
شکیب ذوالغیاث فعال سیاسی اصلاح‌طلب تشریح کرد:
ضرورت تغییر شرایط برای جلب مشارکت مردم
شکیب ذوالغیاث، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در استان هرمزگان درباره وضعیت سیاسی و مردم این استان و رویکرد جریان‌های سیاسی فعال برای انتخابات گفته است:«مشکلات اقتصادی و معیشتی به حدی ریشه دوانده که طبقه متوسط استان نیز درگیر آن هستند و آنها که فعالیت سیاسی و فرهنگی پررنگ تری هم داشتند، با ادامه این روند بعید است که در انتخابات شرکت کنند.» متن این گفت‌وگو در ادامه می‌آید.
فضای سیاسی استان هرمزگان در سال انتخابات مجلس چگونه است؟ کدام چهره‌ها و شخصیت‌ها فعالیت خود را آغاز کرده‌اند؟
فعالیت کسانی که قصد کاندیداتوری دارند، شروع شده و جلساتی را هم برگزار می‌کنند؛ از نمایندگان کنونی گرفته که برای خود سازمان و تشکیلاتی دارند تا کسانی‌که در این دوره قصد کاندیدا شدن دارند و بر همین اساس این افراد در حال ایجاد تشکیلاتی در سطح محلی و منطقه‌ای هستند. اما در این دوره نسبت به انتخابات قبلی، تحرک مقداری کمتر است و شاید در لایه‌های مختلف اجتماعی این کم‌تحرکی محسوس‌تر باشد.
پیش‌بینی شما از مشارکت مردم هرمزگان در انتخابات چیست؟
در مورد میزان مشارکت، هرمزگان در گروه استان‌هایی است که همیشه مشارکت در آن نسبت به میانگین کشوری مقداری بالاتر بوده است. حتی در انتخابات دور قبل مجلس هم میزان مشارکت در هرمزگان نسبت به استان تهران خیلی بالاتر بود و در حدود 50 درصد مشارکت داشتند. چراکه جامعه اینجا هنوز سنتی‌تر است و روابط قومی و قبیله‌ای و خانوادگی هنوز مقداری قوی است، علاوه بر آن، شهرها نیز نسبتاً کوچک هستند و پیوندهایی وجود دارد و همین دلایل باعث می‌شود مردم تصمیم به حضور پیدا کنند.
فعالیت انتخاباتی اصلاح‌طلب‌ها و اصولگراها در استان هرمزگان به چه صورت است؟
به‌طور کلی بین نیروهای اصولگرا فعالیت بیشتر است و در بین اصلاح‌طلب‌ها حتی یکی دو نفری که قصد کاندیدا شدن دارند، فعالیت سازمان‌یافته‌ای را انجام نمی‌دهند. شاید منتظر هستند و ببینند فضا به چه سمتی می‌رود و تاییدصلاحیت‌ها چگونه خواهد بود.
در انتخابات قبلی ردصلاحیت‌های گسترده یکی از دلایل کاهش مشارکت مردم بود، با توجه به شرایطی که در سال‌های اخیر بر کشور ما حاکم شده، چه مشکلات معیشتی و اقتصادی و چه اعتراضاتی که در سال 1401 رخ داد، فکر می‌کنید در صورتی که با تاییدصلاحیت‌ها به طیف‌های بیشتری فرصت حضور در انتخابات داده شود، در افزایش مشارکت مردم تاثیری دارد؟
فعلاً دغدغه اصلی و جدی مردم را مسائل و مشکلات حاد اقتصادی و معیشتی می‌دانم، بعد از آن نیز نحوه تعامل حاکمیت با جریان‌های سیاسی مهم است. درخصوص وضعیت اقتصادی اگر تحول جدی اتفاق نیفتد، بعید می‌دانم مشارکت در انتخابات بالا باشد. اما به صورت کلی جریان اصلاحات هم بین مردم پایگاهی دارد و تاییدصلاحیت چهره‌هایی که مورد وثوق جریان اصلاحات هستند قطعاً این قشر را که درصد آنها کم هم نیست، به پای صندوق می‌کشاند و شاید این جریان بتواند سایر اقشار مردم را هم تشویق کند تا در انتخابات حضور داشته باشند. اگر این دو اتفاق رخ دهد، می‌توان انتظار انتخابات پرشوری را داشت وگرنه، باید منتظر باشیم و حتی میزان مشارکت از انتخابات قبلی مجلس هم کمتر خواهد بود.
با توجه به شرایط حاکم، آیا احزاب و جریان‌های سیاسی در هرمزگان آنقدری پایگاه قوی دارند که مردم به‌خاطر یک حزب رای بدهند؟
در هرمزگان همه احزاب ملی نمایندگی دارند، اما مردم هرمزگان بیش از آنکه ساختار حزبی روی آنها تاثیر داشته باشد، ساختارهای قومی و قبیله‌ای و ارتباطات فامیلی در انتخابات این استان تاثیرگذار است. به‌صورت کلی اینگونه است که برای مثال فینی‌ها، به نماینده‌ای که از فین باشد، رای می‌دهند، مینابی‌ها به همین شکل و کوروش‌ها نیز نماینده خود را دارند و اصلاح‌طلب و اصولگرا بودن برایشان موضوع اصلی انتخاب نیست. اینجا نقش‌آفرینی سیاسی با شهرهای بزرگ فرق می‌کند و به صورت کلی ساختار حزبی وجود دارد اما موفق نشدند کادر زیادی را سازماندهی کنند یا به واسطه فعالیت حزبی خود دامنه نفوذی را ایجاد کنند. افراد حاضر در احزاب با توجه به ساختارهای قومی و قبیله‌ای خود پایگاه‌هایی دارند که اگر در انتخابات حاضر شوند این پایگاه‌ها فعال می‌شود.
کدام اقوام و قبیله‌ها در استان هرمزگان در انتخابات اثرگذار هستند؟
در هرمزگان برای مثال اهل سنت را داریم که یک سازمان‌یافتگی خاصی دارند و شورای اهل سنتی دارند که شورا هرکسی را انتخاب کند به آن کاندیدا رای خواهند داد. اهل سنت حدود 40 درصد جمعیت استان را تشکیل می‌دهند و رای اهل سنت به‌تنهایی می‌تواند تاثیرگذار باشد. اهل سنت کلونی خیلی تاثیرگذاری دارند و بعد از آن قومیت‌ها مطرح می‌شوند. برای مثال کوروش‌ها یک نماینده معرفی می‌کنند که اکثراً بلوچ هستند، حاجی‌آبادی‌ها به همین شکل و فینی‌ها نیز همین‌طور.
با توجه به شرایط اقتصادی کنونی، مردم فارغ از گرایش سیاسی و قومی و قبیله‌ای، آیا نگاه‌شان به نمایندگان فعلی مجلس مثبت است، با وجود این مسائل آیا تمایل به مشارکت در انتخابات دارند؟
اگر شرایط اقتصادی همین مسیر کنونی را برود، به این معنی است که در زمان انتخابات وضعیت اقتصادی از چیزی که الان داریم هم بدتر خواهد بود و اگر تغییر فاحشی رخ ندهد، اقشار مختلف مردم و به‌ویژه طبقه متوسط که بیشتر درگیر مسائل فرهنگی و سیاسی بوده‌اند، بیشتر درگیر مسائل معیشتی و اقتصادی هستند و بعید است که بخواهند در عرصه‌های سیاسی نقشی ایفا کنند مگر اینکه اتفاق خاصی رخ دهد و تغییری را در روند شرایط اقتصادی و سیاست و تاییدصلاحیت‌ها شاهد باشیم.
