حـــرکت در مسیر عقلانیت / بررسی هشدارها و توصیه‌های چهره‌ها و جریان‌های سیاسی پس از عملیات وعده صادق۱
جامعه روحانیت مبارز ۲۷ فروردین بیانیه‌ای صادر کرد که در بخشی از آن نوشته شده بود: «در این حماسه اخیر رزمندگان اسلام، به تعبیر قهرمان گشاینده قلعه خیبر، امیرمؤمنان حضرت علی(علیه‌السّلام) سنگ دشمن از همان‌جا که پرت کرده بود پاسخ دادند.» نمونه قابل اشاره دیگر در این ارتباط، شریان است که یکی از جریان‌های تندرو اصولگرا محسوب می‌شود.
دوازده روز از حمله اسرائیل به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق گذشته بود که برخی سایت‌های خبری، توئیتی را از صفحه منسوب به عباس نیلفروشان، معاون عملیات کل سپاه منتشر کردند که این توئیت تصویری را با جمله‌ای از مقام رهبری در برگرفته بود که در آن آمده بود: «رژیم صهیونیستی در حمله به کنسولگری ایران اشتباه کرد؛ باید تنبیه شود و تنبیه هم خواهد شد.»
اما نکته مهم‌تر در توئیت منتشر شده، تصویری گرافیکی از یک موشک بود که روی آن «وعده صادق» نوشته شده بود. ساعاتی پس از انتشار این توئیت و در ساعات پایانی شب 25 فروردین، فضای مجازی را تصاویری از پرواز موشک‌ها در آسمان نقاط مختلف ایران، فرا گرفت؛ تصاویری که حاکی از این بود که ایران پاسخ حمله اسرائیل به کنسولگری خود را داده است.
ساعتی پس از انتشار تصاویر، سپاه بیانیه رسمی خود را در دقایق ابتدایی بامداد 26فروردین صادر کرد که در بخشی از این بیانیه آمده بود: «بامداد امروز یکشنبه ۲۶ فروردین، دلاورمردان نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان بخشی از تنبیه آن رژیم نامشروع و جنایتکار طی عملیات «وعده صادق» با رمز مقدس «یا رسول‌الله» با موفقیت اهدافی را در داخل سرزمین‌های اشغالی با ده‌ها فروند موشک و پهپاد مورد اصابت قرار دادند.»
چند ساعت بعد از بیانیه سپاه، دومین واکنش رسمی به این حمله از سوی مقامات ایران صورت گرفت و محمد باقری، رئیس ستادکل نیروهای مسلح رسماً اعلام کرد: «ما این عملیات را منتج به نتیجه کامل می‌بینیم و از نظر ما این عملیات خاتمه یافته است و قصدی بر ادامه این عملیات وجود ندارد.» جمله‌ای که نشان می‌داد حداقل در آن مقطع پرونده انتقام ایران از اسرائیل بسته شده و جمهوری اسلامی فعلاً قصدی برای اقدام نظامی ندارد.
پس از حمله ایران به اسرائیل، واکنش‌ها به این موضوع آغاز شد؛ واکنش‌هایی که حاوی نکات مهمی بود. بنابر آنچه شاخص‌ترین چهره‌ها و جریانات سیاسی در واکنش به انجام عملیات وعده صادق یک گفته بودند، مطالب عنوان‌شده از سوی آنها را می‌توان در سه سطح طبقه‌بندی کرد.
اعلام حمایت سراسری
یکی از مهمترین نکته‌هایی که درباره این عملیات می‌توان به آن اشاره کرد این است که با تایید گسترده‌ای در فضای سیاسی ایران همراه بود و در فضای فعالان سیاسی غیربرانداز، اظهارنظری دیده نشد که در آن، انجام عملیات را تایید نکرده باشند و یا به نقد اقدام صورت‌گرفته بپردازند. در این زمینه می‌توان به دو محور اشاره کرد:
تایید و حمایت از عملیات: بررسی تاییدیه‌های این عملیات طولانی است اما برای نمونه می‌توان به شاخص‌ترین چهره‌ها اشاره کرد. سیدمحمد خاتمی، 28 فروردین در دیداری که با مشاوران خود داشت گفته بود: «پاسخ ایران به جنایت اسرائیل مدبّرانه، شجاعانه، منطقی و قانونی بود.» او در بخش دیگری از اظهارات خود تاکید می‌کند که « عملیات ایران حاوی این پیام روشن بود که اسرائیل تصور نکند که هر جنایت و شرارت و عمل خلاف مقررات مسلم بین‌المللی انجام دهد و نهاد‌های بین‌المللی هم در مقابل آن به وظیفه قانونی خود عمل نکنند بی‌پاسخ می‌ماند...
در عملیات ایران هدف قرار نگرفتن مناطق مسکونى و اقتصادى کاملاً مراعات شد و پهپاد‌ها و بخصوص موشک‌های ایران از گنبد آهنین اسرائیل و پوشش چندلایه بازدارنده فوق‌العاده پرهزینه آمریکا و بعضى کشورهاى اروپایى و منطقه‌ای براى دفاع از اسرائیل عبور کردند، نشان داده شد که جمهورى اسلامى توان و تدبیر لازم در تأمین منافع خود و برخورد با تجاوز و جنایت را دارد.»
در بین احزاب و گروه‌های مختلف نیز مهر تایید بر این عملیات دیده می‌شد. برای مثال، در جریان اصلاح‌طلب می‌توان به بیانیه‌ای اشاره کرد که 27 فروردین از سوی حزب اعتماد ملی صادر شده بود و در بخشی از آن نوشته شد: «جمهوری اسلامی ایران با این اقدام دفاعی مشروع و بازدارنده با رویکردی مسئولانه بدون اینکه تلفاتی متوجه افراد بی‌گناه شود، بار دیگر نشان داد به دنبال ایجاد و تداوم هیچگونه جنگ منطقه‌ای نبوده و به سایر کشورها نیز یادآوری کرد که از بین رفتن امنیت در خاورمیانه و اقصی‌نقاط جهان به نفع هیچ طرفی نخواهد بود.» در بین اصول‌گرایان نیز مشابه این فضا دیده می‌شد.
جامعه روحانیت مبارز 27 فروردین بیانیه‌ای صادر کرد که در بخشی از آن نوشته شده بود: «در این حماسه اخیر رزمندگان اسلام، به تعبیر قهرمان گشاینده قلعه خیبر، امیرمؤمنان حضرت علی(علیه‌السّلام) سنگ دشمن از همان‌جا که پرت کرده بود پاسخ دادند.» نمونه قابل اشاره دیگر در این ارتباط، شریان است که یکی از جریان‌های تندرو اصولگرا محسوب می‌شود.
در بخشی از بیانیه این تشکل سیاسی هم اینگونه آمده بود: «تنبیه متجاوز، اولین پاسخ رسمی از خاک کشورمان در عمق سرزمین‌های اشغالی بود و علاوه بر تقویت روحیه‌ی سایر اضلاع جبهه بین‌المللی مقاومت، معدود حامیان رژیم صهیونیستی را به فکر دست شستن از ادامه‌ی حمایت از «خانه‌ی عنکبوت» انداخت.»
اقدامی قانونی بود: یکی دیگر از گسترده‌ترین واکنش‌هایی که در ارتباط با عملیات وعده صادق دیده شد، این نکته بود که فعالان سیاسی و چهره‌ها تاکید بر این داشتند که اقدامی که جمهوری اسلامی انجام داده، اقدامی قانونی و در چارچوب حق طبیعی‌اش بوده است که شاخص‌ترین اعلام این موضوع را می‌توان در بیانیه شورای عالی امنیت ملی دید که 26 فروردین صادر شد و در بخشی از آن آمده بود: «نیروهای مسلح ایران عملیات «وعده صادق» را براساس ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد انجام داده و ایران برای تامین منافع ملی و امنیت ملی خود حداقل اقدام تنبیهی لازم را علیه رژیم متجاوز صهیونیستی انجام داده است.»
موضوعی که در بخشی از بیانیه دو حزب اصلاح‌طلب و اعتدال‌گرا هم به آن اشاره شده بود. در بخشی از بیانیه حزب اتحاد ملت آمده بود:«حق دفاع مشروع در مقابل این اقدام تحریک‌آمیز برای ایران مستند به ماده ۵۱ منشور ملل متحد وجود داشته است دفاعی نه برای تحریک و تشدید تنش، که برای بازدارندگی و کنترل و مدیریت بحران. بر همین اساس، نفس پاسخ ایران و تدبیر و درایت در کنترل شدت واکنش و تلفات انسانی، مسئولیت‌پذیری ایران را در این عملیات به اثبات رساند.»
حزب اعتدال و توسعه نیز در بیانیه خود نوشته بود: «جمهوری اسلامی ایران با این اقدام دفاعی مشروع و بازدارنده در قالب رویکردی مسئولانه، بار دیگر نشان داد به دنبال ایجاد و تداوم هیچگونه جنگ منطقه‌ای نیست و به سایر کشورها نیز یادآوری کرد که از بین رفتن امنیت در خاورمیانه و اقصی‌نقاط جهان به نفع هیچ کشوری نخواهد بود.»
در بین اظهارنظرهایی هم که از سوی چهره‌ها انجام شده بود، اشاره‌هایی به تایید حقوقی حمله ایران دیده می‌شد. ساعاتی پس از حمله ایران به اسرائیل، عباسعلی کدخدایی، حقوق‌دان شورای نگهبان در مصاحبه‌ای که با خبرگزاری میزان انجام داده بود، اینگونه اظهارنظر کرد: «در جایی که روش‌های مسالمت‌آمیز نمی‌تواند جوابگو باشد و طرف مقابل شما به این موازین تمکین نمی‌کند ناچار به اقدامات بازدارنده هستیم و اگر این کار انجام نگیرد منجر به تشویق رژیم صهیونیستی برای جنایات بیشتر خواهد شد و این یک اصل پذیرفته‌شده است که برای بازدارندگی و برای دفاع از منافع ملی خود بتوانید اقدامات متناسب با آن جنایت و یا تجاوزی که صورت گرفته را انجام دهید که به اعتقاد بنده جمهوری اسلامی ایران در همین چارچوب عمل کرده است.»
چنین استدلال‌هایی در بین نماینده‌های مجلس هم دیده می‌شد. سیدنظام‌الدین موسوی، عضو هیئت‌رئیسه مجلس، ابوالفضل عمویی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و محمود عباس‌زاده‌مشکینی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی از شاخص‌ترین چهره‌های مجلس بودند که درباره حق حقوقی ایران برای انجام این عملیات تاکید کرده بودند که در بین این سه نفر، می‌توان به جمله ابوالفضل عمویی، اشاره کرد که 27 فروردین اینگونه اظهارنظر کرده بود: «اقدام ایران در عملیات ۲۶ فروردین‌ماه چارچوب حقوقی مشخصی داشت، از همان ابتدا روشن بود که ما در چارچوب منشور ملل متحد و با استفاده از حق دفاع مشروع خودمان عمل می‌کنیم و این برای همه طرف‌ها روشن بود. ایران برای اقدام خود مشروعیت بین‌المللی داشت و قبل از آن بسیاری از کشورها حمله رژیم صهیونیستی به بخش کنسولگری سفارت ایران در دمشق را محکوم کرده بودند.»
هشدارهای بین‌المللی
علاوه بر اعلام رضایت‌هایی که از عملیات نیروهای مسلح ایران ابراز می‌شد، برخی دیگر در اظهارنظرهای خود این عملیات را نوعی زنگ خطر به سایر کشورها دانسته و از این فرصت برای هشدار دادن به آنها استفاده می‌کردند:
هشدار به اسرائیل: اولین محوری که پس از حمله می‌توان به آن اشاره داشت، بیان جمله‌هایی درباره اسرائیل و هشدار به آنهاست که از این حمله ایران درس عبرت گرفته و دست به اقدامی دیگر نزنند. برای بررسی این بخش، ابتدا به شاخص‌ترین مقامات امنیتی و نظامی ایرانی اشاره خواهیم داشت. در روز پس از انجام عملیات وعده صادق، ابتدا محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح هشدار داد: «چنانچه اسرائیل اقدامی را علیه جمهوری اسلامی چه در خاک ما چه در مراکز متعلق به ما در کشور سوریه و یا جای دیگری انجام دهد، عملیات بعدی ما بسیار بزرگتر از این انجام خواهد شد.
توانایی ما در حدی بود که بتوانیم عملیات موشکی و پهپادی ده‌ها برابر بزرگتر از این علیه رژیم داشته باشیم اما این کار را انجام ندادیم و سعی کردیم در حد یک تنبیه این عملیات انجام شود و مراکز جمعیتی و اقتصادی آنها زده نشد تا ارتش جنایتکار و متجاوز صهیونیستی بداند اقدام آنها بدون پاسخ نمی‌ماند و قطعاً ما آمادگی داریم تا از خاک و منافع‌مان دفاع کنیم.»
پس از آن، شورای عالی امنیت ملی هم بیانیه‌ای صادر کرد که در بخشی از آن نوشته شده بود: «چنانچه رژیم صهیونیستی بخواهد به اقدامات شرارت‌بار خود علیه ایران با هر ابزار روش و در هر سطحی ادامه دهد، پاسخ حداقل ۱۰ برابر از همان نوع دریافت خواهد کرد.» حسین سلامی، فرمانده کل سپاه هم در همان روز 26 فروردین گفته بود: «رژیم صهیونیستی از رفتارهای گذشته دست بردارد و از این حرکت عبرت بگیرد اگر رژیم صهیونیستی هر واکنشی نشان دهد مطمئناً واکنش ما براساس این تجربه جدیدی که از توانایی‌های آنها به‌دست آورده‌ایم، بسیار سخت‌تر خواهد بود.» دیگر واکنش در بین مقامات نظامی و امنیتی هم در روز 29 فروردین انجام شد؛ جایی که کیومرث حیدری فرمانده نیروی زمینی ارتش گفت: «به طور قطع رژیم صهیونیستی بداند اگر بخواهد دست از پا خطا کند، پاسخ‌هایی خواهد گرفت که پشیمان‌کننده و خرد‌کننده خواهد بود.»
چنین هشدارهایی از سوی نماینده‌های مجلس هم داده شده بود. سیدنظام‌الدین موسوی، در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا، گفته بود: «پاسخ نظامی ایران حامل یک پیام واضح به رژیم صهیونیستی و آمریکا بود که برای چندین بار با این واقعیت روبه‌رو شوند که دوران بزن در رو تمام شده و یکی بزنی چندتا می‌خوری». عباس گلرو، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم 27 فروردین گفته بود: «گرچه پایان جنگ را سرلشکر باقری اعلام کردند در دبیرخانه سازمان ملل هم ما نامه به شورای امنیت و دبیرکل دادیم و پایان‌یافته تلقی کردیم اما صحنه سیال است و اگر سناریوی دیگر از طرف صهیونیست‌ها تکرار شود باید پاسخ متقابل بگیرند.
آنها اهداف نظامی ما و دیپلماتیک ما را زدند و ما هم تلافی متقابل کردیم اگر بازی عوض شود همان اتفاقات می‌تواند از طرف ما در رابطه با این رژیم بیفتد.» اما در بین اظهارنظرهایی که از سوی نماینده‌های مجلس در هشدار به اسرائیل بیان شده بود، یکی از مهمترین آنها از سوی مرتضی آقاتهرانی، چهره شاخص جبهه پایداری بود که 28 فروردین در بخشی از نطق خود در مجلس گفته بود: «صهیونیست‌ها کاری نمی‌توانند بکنند. اگر مرد هستند حمله کنند و بیایند درگیر شوند، خودشان هم می‌دانند که آمریکا با حدود ۶۰ کشور با ایران جنگیده و در هشت سال شکست خورده است، دیگر شما که آدم آنها هستید و نمی‌توانید هیچ کاری کنید؛ بنابراین شما افرادی هستید که بچه‌های مدرسه‌ای را بمباران می‌کنید و به بیمارستان‌ها حمله می‌کنید و شماها نامرد هستید اگر مرد هستید بیایید با رزمنده‌ها بجنگید شما نمی‌توانید بجنگید و به این موضوع اعتراف کنید.»
هشدار به سایر کشورها: علاوه بر هشدارهایی که به اسرائیل داده شده بود، در بخشی از اظهارنظرهای صورت‌گرفته به کشورهای منطقه و آمریکا نیز هشدار داده شد که مهمترین آنها را می‌توان از سوی محمد باقری، سیدابراهیم رئیسی و ابوالفضل شکارچی دید. باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح 26 فروردین گفته بود: «ما این پیام را از طریق سفارت سوئیس به آمریکا منتقل کردیم که چنانچه آمریکا در اقدامات تجازوکارانه صهیونیست‌ها بخواهد همکاری کند یا با امکاناتی که در منطقه دارد مشارکتی داشته باشد و این اطلاعات برای ما قطعی شود، پایگاه‌ها و نفرات آمریکا در منطقه امنیت نخواهند داشت و ما او را مانند متجاوز می‌بینیم و با او هم برخورد لازم را خواهیم داشت.»
سیدابراهیم رئیسی هم، 29 فروردین در سخنرانی روز ارتش گفته بود: «به کشورهای منطقه عرض می‌کنم که نیروهای نظامی ما امنیت‌ساز، صلح‌آفرین و موجب اقتدار برای منطقه و کاملاً قابل اتکا هستند و این کشورها به جای ارتباط با رژیم صهیونیستی به داشته‌های خود و نیروهای مسلمان و ارتش و سپاه ما اتکا کنید. نیازی به نیروهای بیگانه در منطقه نیست.» نمونه دیگر در این زمینه، ابوالفضل شکارچی، سخنگوی ارشد نیروهای مسلح است که 28 فروردین گفته بود: «توصیه می‌کنیم به جای محکومیت اقدام مشروع و قانونی ایران اسلامی، عاقل باشید و از رژیم نامشروع، احمق و تروریست و در باتلاق فرورفته صهیونیستی حمایت نکرده و خود را به تنور آتش‌سوزان نیافکنید.»
توصیه‌های داخلی
در کنار هشدارهای بین‌المللی، توصیه‌هایی در بحث داخلی نیز صادر شد که آنها را می‌توان در سه دسته طبقه‌بندی کرد که از این سه دسته، دو مورد صرفاً از سوی احزاب اصلاح‌طلب و میانه‌رو عنوان شده بود:
لزوم حفظ انسجام ملی: یکی از مواردی بود که در بیانیه‌های صادرشده توسط احزاب اصلاح‌طلب و میانه‌رو مورد اشاره قرار گرفت و آنها از سیستم درخواست کردند که برای حفظ انسجام ملی تلاش بیشتری کند. آغاز هشدار در این مسیر از سوی حزب اعتدال و توسعه، به‌عنوان حزب نزدیک به حسن روحانی بود. این حزب در بیانیه روز 27 فروردین خود آورده بود: «با توجه به اشاعه اخبار جعلی توسط رسانه‌های معاند مبنی بر بی‌ثمر بودن اقدامات موثر ایران، مهمترین رویکرد استراتژیک، حفظ وحدت و انسجام ملی و حمایت یکپارچه اقشار ایران از ارکان نظام در برابر متجاوزین خدعه‌گر و مستکبر است.»
این موضوع در بیانیه‌های دو حزب مطرح اصلاح‌طلب هم مورد اشاره قرار گرفته بود. در بخشی از بیانیه حزب اتحاد ملت نوشته شد: «حفظ انسجام و وحدت ملی، به عنوان وظیفه دائمی حکومت، اهمیتی بیش از پیش یافته است. حفظ حرمت، رضایت و حقوق آحاد شهروندان، با هر باور و جنسیت و قومیت، علاوه بر اینکه ایفای وظیفه ذاتی حاکمیت است، گامی موثر در کنترل جنگ‌افروزی و منویات شریرانه دشمنان بیگانه محسوب می‌شود.»
حزب کارگزاران سازندگی نیز در بیانیه‌ای که 29 فروردین صادر کرد، این نکته را مورد تاکید قرار داد: «اجماعی ملی در ایران هم ضروری است و با پرهیز از هرگونه اقدام تحریک‌آمیز در داخل کشور از جمله در مسئله حجاب باید از تهدید وحدت ملی جلوگیری کرد. جلوگیری از ادبیات یهودستیزانه در بیان خطبا ضروری است. این جعلیات، خود از اسرائیلیات است و موضع تاریخی ایران همواره حفظ حقوق شهروندان با هر دینی از جمله یهود در سرزمین فلسطین بوده است.»
حرکت در مسیر صلح پایدار: نکته دیگری است که نوعی توصیه به سیستم محسوب می‌شد و از سوی دو حزب مطرح جبهه اصلاحات مورد اشاره قرار گرفت. حزب اتحاد ملت در این ارتباط نوشته بود: «حزب اتحاد ملت ایران اسلامی، با تاکید بر محکومیت تروریسم دولتی رژیم صهیونیستی و باور به حق دفاع مشروع و لزوم ایجاد بازدارندگی، از متولیان امر در کشور می‌خواهد که با توجه به خواست دولت افراطی و آشوب‌زی اسرائیل برای گسترش بحران در منطقه، برای حاکمیت منطق و صلح پایدار و عادلانه در منطقه تلاش کند.»
در بخشی از بیانیه حزب کارگزاران سازندگی هم نوشته شده بود: «کارگزاران سازندگی ایران درباره اهداف اسرائیل از بسط جنگ در منطقه و فراموشی جنایت در غزه هشدار می‌دهد. ما فکر می‌کنیم حفظ چارچوب دفاع مشروع بر مبنای حقوق بین‌الملل راهبردی اساسی است که نباید رها شود و البته دفاع مشروع محدود به زمان و مکان نیست اما می‌توان از تبدیل آن به جنگ بی‌پایان جلوگیری کرد.»
هشدار درباره نفوذ: اما در کنار توصیه‌هایی که احزاب اصلاح‌طلب مطرح کردند، یک نماینده مجلس پس از انجام این عملیات، هشداری مهم را درباره داخل کشور داد. فریدون عباسی، 27 فروردین در مصاحبه‌ای که با خبرگزاری فارس داشت، گفته بود: «اگر به گذشته نگاه کنیم اینطور بوده که هر وقت ما دست برتر را داریم طرف مقابل هم اقداماتی را سامان می‌دهد، این رژیم در داخل نفوذی دارد، یا اقدام به ایجاد انفجار می‌کند یا دست به ترور می‌زند در نتیجه ما باید در داخل مراقبت امنیتی‌مان را بیشتر کنیم که از نفوذی‌ها ضربه نخوریم.»
یک سال بعد از عملیات
درحالی‌که یک سال از عملیات وعده صادق گذشته است، درباره توصیه‌هایی که پس از این عملیات از سوی چهره‌ها و گروه‌های سیاسی داخل کشور بیان شده بود، می‌توان به این 3 نکته اشاره کرد:
درباره هشدارهایی که درباره حرکت در مسیر صلح پایدار و عدم زمینه‌سازی برای درگیر شدن کشور در بحرانی گسترده نیز می‌توان به نشانه‌هایی رسید که کشور و مجموعه سیستم در این مدار در حرکت است. پس از انجام عملیات وعده صادق، با ترور اسماعیل هنیه در تهران فشارها برای حمله موشکی مجدد به اسرائیل اوج گرفت و تندروهایی که قدرت در دولت را از دست داده بودند به هر در و دیواری زدند که ایران به سرعت پاسخ اسرائیل را بدهد اما انتخاب جمهوری اسلامی، قاعده زمان و مکان مناسب بود تا دومین عملیات وعده صادق انجام شود.
البته این فشارها درباره برگزاری عملیات وعده صادق 3 همچنان وجود دارد، اما همچنان همان قدرت تفکر در سیستم دیده می‌شود و حاکمیت اسیر فشارهای داخلی از سوی بنیادگرایان نشده است؛ چه‌بسا اگر فرمان در دستان جریان بنیادگرا و سایه‌نشینان سیاست ایران بود، این روزها به جای اینکه سیستم در حامل مذاکره با جهان برای بهبود وضعیت باشد، می‌توانستیم شاهد درگیر شدن در جنگی گسترده باشیم.
بحث دیگر اینکه، بحث نفوذ کمی جای سوال و ابهام دارد و باید منتظر ماند و در آینده دید که جریان به چه صورت پیش خواهد رفت و سیستم چه خواهد کرد. در این مسیر، به نظر می‌رسد سیستم باید به صورت جدی‌تر و البته بدون تعارف از هر زمانی ماجرای نفوذ را پیگیری کرده و به‌دنبال این باشد که چه افراد و جریان‌هایی در داخل کشور در تلاش هستند تا انسجام ملی را برهم زده، کشور را از مسیر صلح پایدار دور کنند و سایه جنگ و تحریم گسترده‌تر را بر سر مردم بیاندازند. سوالی که پاسخ به آن چندان سخت نیست و به صورت آشکار مشخص است که این دسته کدام افراد و جریان سیاسی هستند.
حفظ انسجام ملی و بهره بردن از همراهی آنها که پشت تصمیمات ایران در قبال جامعه جهانی میایستند. یک سیستم سیاسی، هر چقدر هم در اشکال مختلف قدرت داشته باشد، نمی‌تواند وارد مسیری شده و بدون پشتوانه مردمی آن مسیر را ادامه دهد؛ موضوعی که در جنگ هشت ساله ایران و عراق به اثبات رسیده بود اما حقیقتِ سالیان اخیر این است که اقلیتی محدود با عملکردشان «انسجام ملی» را به حاشیه برده و با فراهم کردن زمینه قهر ملت با حاکمیت، راه را برای غصب کامل سیستم مدیریتی کشور برای خود هموار کردند.
حالا مذاکرات ایران و آمریکا شروع شده است و برخی از تحلیلگران به این موضوع اشاره دارند که همین حمایت همه طیف‌های اصلاح‌طلب و اصولگرا از تصمیم حاکمیت در این زمینه نگاه جهانی را به این سمت کشاند که ایرانی‌ها در قبال بخش مهمی از سیاست خارجی پشت حاکمیت میایستند و البته پس از آن با روی کار آمدن دولتی که تعامل با جهان از جمله وعدههایش بود فرصت را مغتنم دانستند که از حضور این دولت با رویکرد صلح و تنش‌زدایی در سیاست خارجی بهره ببرند و مذاکرات را دوباره از سر گیرند.
البته در این سمت هم امیدواریم که حاکمیت هم در مسیر انسجام ملی گام‌های بیشتری بردارد البته که با روی کار آمدن مسعود پزشکیان نمونه‌هایی از این تلاش را در سال گذشته شاهد بودیم؛ از جمله آن تعلیق قانون حجاب و عفاف به درخواست پزشکیان و تصمیم شورای عالی امنیت ملی و رفع حصر مهدی کروبی، از جمله سران اصلاح‌طلب که همزمان با میرحسین موسوی و زهرا رهنورد در سال 89 به حصر رفتند.
