دوباره کسب یک ست آرزو شد!

مصطفی شجاعی و محمد ترکاشوند می‌گویند تیم ملی والیبال باید بار دیگر به استفاده از مربی خارجی برگردد

تیم ملی والیبال ایران در دومین تورنمنت متوالی ناکام ماند. انتقادها از کادر فنی تیم ملی ایران به حدی بالا است که هواداران حاضر در ورزشگاه ارومیه یک صدا علیه «بهروز عطایی» شعار دادند و سعید معروف را تشویق کردند. در روزهایی که تیم ملی والیبال ایران در ورزشگاه خانگی، فینال و جام قهرمانی قاره آسیا را به ژاپن تقدیم کرد حالا انتقادها از سرمربی ایرانی به حدی افزایش یافته که گمانه‌زنی برای حضور دوباره یک سرمربی خارجی به گوش می‌رسد. هرچند داورزنی از عطایی تمام‌قد حمایت کرده اما بعید به‌نظر می‌رسد با چنین شرایطی بتوان با عطایی ادامه داد. در فاصله یک سال مانده تا مسابقات المپیک اوضاع والیبال ایران اصلا مناسب نیست. در همین راستا گفت‌وگویی با «مصطفی شجاعی»، اولین دستیار ایرانی خولیو ولاسکو و محمد ترکاشوند، بازیکن اسبق تیم ملی والیبال داشتیم تا به‌صورت ریشه‌ای و فنی علل افت فاحش والیبال بزرگسالان ایران را بررسی کنیم.

زنگ خطر از لیگ ملت‌ها

ماه گذشته تیم ملی والیبال ایران با قرار گرفتن در جایگاه چهاردهم از بین شانزده تیم در لیگ ملت‌ها، انتقادات فراوانی را به جان خرید. کسب فقط دو پیروزی و 10 شکست از مجموع 12 مسابقه زنگ خطر را برای والیبال ایران به‌صدا درآورد که حاصل دست‌رنج خولیو ولاسکو، دیگر نمی‌تواند در بین برترین تیم‌های دنیا قد علم کند و حضور داشته باشد. بسیاری از کارشناسان گفتند فعلا زود است عملکرد تیم ملی را تحت هدایت بهروز عطایی سنجید. رقابت‌های والیبال قهرمانی مردان آسیا اما محک جدی و مناسبی برای عطایی بود تا خودی نشان دهد. میزبانی ایران در شهر ارومیه توقعات را بالا برده بود اما گام پایانی مقابل ژاپن و شکست سه بر صفر آن هم در زمین خودی باعث شد تا تماشاگران حاضر در سالن، سرمربی تیم را هو و سعید معروف را تشویق کنند.

مصطفی شجاعی، اولین دستیار ایرانی خولیو ولاسکو در گفت‌وگو با هم‌میهن درخصوص افت فاحش والیبال ایران گفت:«در مسابقات لیگ ملت‌ها حتی به تیم‌های ضعیف‌تر از ایران یعنی بلغارستان و کوبا نیز باختیم که این یک زنگ خطر بزرگ است. یک نکته بسیار ساده وجود دارد که اگر فدراسیون والیبال این موضوع را متوجه شود ما گام بلندی در جهت پیشرفت این رشته برمی‌داریم. اتاق فکر و کمیته فنی وجود دارد اما نه با حضور افرادی دلسوز و کارکشته. والیبال رشته‌ای است که اگر در این رشته حضور نداشته باشید نمی‌توانید تصمیم درستی بگیرید. آقای داورزنی باوجودی که سال‌ها در فدراسیون حضور دارد اما از جنس والیبال نبوده بنابراین نیاز دارد که چند مشاور متخصص در کنارش داشته باشد. اما متاسفانه این اتفاق رخ نداده است. کمیته فنی از تحلیل این نکته که چرا تیم‌های نوجوانان و جوانان والیبال در عرصه جهانی رتبه می‌آورند ولی تیم بزرگسالان خیر، عاجز است، چون اکثرا اصلا مسابقات را دنبال نمی‌کنند که بتوانند در موردش تحلیل صحیحی داشته باشند.»

فقر دانش در مربیان ایرانی؟

والیبال ایران کمتر از یک دهه پیش تصمیم گرفت خولیو ولاسکو را به ایران بیاورد تا نسل طلایی در این رشته شکل بگیرد. سعید معروف، محمد موسوی، شهرام محمودی و... بازیکنانی بودند که نزدیک به یک دهه در کنار هم افتخارآفرینی کردند و توانستند در عرصه جهانی نیز مقابل بزرگان دنیا چون برزیل، ایتالیا، صربستان و آمریکا قد علم کنند. این مسیر با مربیانی چون کواچ، لوزانو، کولاکوویچ و النکو نیز تا حدودی ادامه یافت اما بعد از مدت‌ها با حضور مربی ایرانی ظاهراً بازیکنان آنطور که باید نتوانستند با این موضوع کنار بیایند. شجاعی می‌گوید پیشتر نظرش روی مربی ایرانی بود اما استراتژی غلط فدراسیون باعث شد تا دیدگاه او به مربی خارجی تغییر کند:«طی ده سال اخیر که مربیان خارجی در رأس مربیگری والیبال بودند، همیشه یک مربی ایرانی در کنارش قرار داشت اما از هیچ‌یک از مربیان ایرانی که در کنار خارجی‌ها حضور داشتند استفاده نشد. بهروز عطایی در کنار هیچ مربی خارجی تیم ملی ایران طی این سال‌ها حضور نداشته و حالا بعد از دو تورنمنت می‌توان تحلیل کرد که چنین موقعیتی برای ایشان کمی زود بود.»

محمد ترکاشوند، پیشکسوت والیبال نیز همانند شجاعی عقیده دارد عطایی آنطور که باید به ترکیب اصلی خودش نرسیده که این یک ضعف بزرگ محسوب می‌شود:«متاسفانه در کوچینگ مشکل عمده داریم. عطایی به ترکیب اصلی خودش نرسیده است. روزبه‌روز مشخص شد که ما مقابل تیم‌های ضعیف هم مشکل داشتیم. حتی مقابل عراق هم یک ست باختیم که واقعا خجالت‌آور بود. حتی مقابل چین که با تیم دوم خودش آمده بود هم در آستانه شکست قرار داشتیم.»

ترکاشوند نیز می‌گوید در این برهه استفاده مجدد از یک مربی خارجی درجه یک لازم است:«بازیکنان بزرگ تیم ملی، در حال حاضر مربی ایرانی که در رأس کار است را قبول ندارند. چه ایرادی دارد بار دیگر مربی بزرگ خارجی بیاوریم؟ در این برهه آقای عطایی نمی‌تواند به تیم ملی ایران کمک خاصی کند و بهتر و عقلانی‌تر است که ایشان استعفا کند. مربی‌ای که نتواند بازیکنان را مدیریت کند قطعا به مشکل می‌خورد.»

الگوبرداری از ژاپن

تیم ملی والیبال ایران در حالی به ژاپن در فینال مسابقات آسیایی در سه ست پیاپی شکست خورد که سال‌ها با غرور خاصی از سوی مجریان تلویزیون عنوان می‌شد ژاپن حتی یک ست هم نمی‌تواند از والیبالیست‌های ایران بگیرد اما حالا در خانه، این تیم ملی والیبال کشورمان است که در سه ست پیاپی به ژاپن می‌بازد. شجاعی در این باره می‌گوید:«آقای فلیپ بلین سرمربی خارجی ژاپن است اما به یکباره این اتفاق رخ نداد بلکه او بیش از 4 سال دستیار سرمربی تیم ملی بود تا با فرهنگ و قدرت بازیکنان تیم ملی آشنا شود. او در دومین سال حضورش در تیم ملی به‌عنوان سرمربی، شش هفت بازیکن ثابت را کشف کرده و به ثبات قابل قبولی رسانده است.»

بازگشت سعید معروف؟

بعد از حذف تیم ملی والیبال ایران در المپیک توکیو، سعید معروف تصمیم گرفت از تیم ملی ایران خداحافظی کند. معروف با انتشار یک پست اینستاگرامی و بدون دیدار خداحافظی تصمیمش را علنی کرد. در این یک سال اما تیم ملی بعد از رفتن معروف با مشکل شدید در پست پاسوری روبه‌رو است. شجاعی معتقد است مسابقات آسیایی ارومیه می‌توانست با دعوت سعید معروف همراه شود تا علاوه بر کمک به تیم ملی، خداحافظی با شکوهی را برای او رقم بزنیم:«من اگر جای رئیس فدراسیون والیبال بودم و می‌دانستم مسابقات قهرمانی آسیا در ارومیه است به هر ترفندی که بود سعید معروف را راضی می‌کردم تا بار دیگر به تیم ملی برگردد. معروف در کنار اینکه بازیکن درجه یکی است، مدیر خوبی در زمین مسابقه است. با حضور سعید معروف قطعا می‌توانستیم از سد ژاپن عبور کنیم، در خانه جام قهرمانی را نگه داریم و احترام کاپیتان را هم حفظ کنیم.» ترکاشوند نیز در همین زمینه نقطه‌نظر جالبی دارد:«هیچ اشکالی ندارد سعید معروف به تیم ملی کمک کند. امیر حسینی تا ۴۶سالگی پاسور بود و بازی کرد. امیر بهبودی هنوز با کیفیت بالایی در حال بازی کردن است‌. معروف هم می‌توانست در این مسابقات حضور داشته باشد. یک سری بازیکن استثنا هستند و نباید بی‌دلیل و بدون پشتوانه آن‌ها را از دست داد.»