توافق با پوتین بدون تضعیف ترامپ

اضطراب رهبر اوکراین قابل درک است. از زمان پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه ثانیه‌ای را برای زمینه‌سازی جهت بحث و تبادل‌نظر مستقیم میان آمریکا و روسیه درباره شرایط صلح در اوکراین تلف نکرد، با اینکه کرملین گزارش‌هایی را مبنی بر گفت‌وگوی تلفنی ترامپ با پوتین، قاطعانه رد کرده است. 

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین در ماه‌های اخیر تلاش‌های آشکاری انجام داده تا ترامپ را متقاعد کند که آینده اوکراین ارزش مبارزه کردن را دارد اما هیچ نشانه‌ای از اینکه این پیام‌ها نظر ترامپ را عوض کرده باشند، وجود ندارد.  ترامپ ظاهراً هیچ همدلی‌ای با اوکراین و هیچ علاقه‌ای به این کشور فراتر از جلوگیری از تعهدات بیشتر آمریکا به نیروهای دفاعی آن ندارد (از فوریه 2022، آمریکا کمک‌های اقتصادی و نظامی به ارزش 175 میلیارد دلار را برای کی‌یف فرستاده که حدوداً 7درصد از کل بودجه دفاعی در آن زمان بود.)  ترامپ به‌وضوح از اوکراین به‌عنوان فرصتی برای اثبات قدرت خود به رای‌دهندگان آمریکایی استفاده می‌کند.

اگر او پوتین را پای میز مذاکره بیاورد و جنگی را که معتقد است هیچ ثمری برای مردم آمریکا ندارد، به پایان برساند، به ادعای او مبنی بر اینکه می‌تواند از وقوع جنگ جهانی سوم پیشگیری کند، صحه می‌گذارد.  آنچه در کی‌یف دیده شده، نشان می‌دهد رابطه قدرت برعکس عمل می‌کند. پوتین ترامپ را که مستعد پذیرش چاپلوسی است، وارد مذاکره‌ای برای حل مسئله‌ای می‌کند که برای او اهمیت شخصی دارد.

رئیس‌جمهور روسیه مسائل را با جزئیات دقیق می‌داند ولی زلنسکی دلیل درستی برای ترسیدن از ترامپ دارد که ممکن است با شرایطی موافقت کند که تبعات آن را به‌خوبی متوجه نمی‌شود. پوتین از اهداف خود که در آغاز حمله تمام‌عیار اعلام کرده بود، منحرف نشده است؛ اهدافی که شامل غیرنظامی کردن اوکراین و جانشینی زلنسکی و دولت او با رهبری است که آنچه مسکو دیکته می‌کند را می‌پذیرد.

بالاترین اولویت پوتین برای مذاکرات تضمین خنثی بودن اوکراین است. این امر نیاز به تعهدی قوی دارد که اوکراین تا آینده‌ای نه‌چندان دور به ناتو الحاق نمی‌شود. او به دنبال محدود کردن نیروهای مسلح اوکراین و جلوگیری از استقرار سربازان خارجی در خاک این کشور است. پوتین همچنین امیدوار است که کنترل روسیه بر شبه‌جزیره کریمه را یکپارچه کند تا الحاق این مناطق اوکراین به‌رسمیت شناخته شود. او احتمالاً کنترل مناطق دونتسک و لوهانسک که هنوز از سوی نیروهای روسیه اشغال نشده را درخواست کند. شاید مناطق اشغالی در خرسون و زاپوریژیا را با مناطق تحت کنترل اوکراین در منطقه کورسک روسیه مبادله کند. 

در نهایت پوتین خواستار لغو تحریم‌ها خواهد شد. اقتصاد روسیه با تحریم‌های آمریکا سازگار شده و اثرات آن را کاهش داده است اما بار قابل‌توجهی را بر دوش توسعه این کشور گذاشته است. فقدان دسترسی به فناوری و تجهیزات کشورهای غربی تولید برخی از محصولات صنعتی را با مشکل روبه‌رو کرده است. اگر تحریم‌ها باقی بمانند چنین تلاش‌هایی پررنگ‌تر خواهند شد.

ترامپ ممکن است با این شرایط موافقت کند اما این کار بدون شواهدی از انعطاف متقابل از سوی پوتین او را در معرض اتهاماتی مثل سادگی و ضعف به‌عنوان مذاکره‌کننده قرار می‌دهد. ترامپ به‌راحتی می‌تواند این ادعا را کنار بگذارد که از پوتین باهوش‌تر است. اما اتهام اینکه او مذاکره‌کننده‌ای ضعیف است توهینی به غرور اوست و چهره او را در نگاه سیاستمداران چینی که رخدادها را از نزدیک تماشا می‌کنند، خدشه‌دار می‌کند.

منصفانه ا‌ست که تصور کنیم ترامپ می‌خواهد از این برداشت اجتناب کند چون برای ایجاد این گمان که چین، ایران و دیگر کشورها باید از دور دوم ریاست‌جمهوری او بترسند، تلاش‌های بسیاری کرده است. در نتیجه پوتین ممکن است نیاز داشته باشد به آمریکا امتیاز بزرگی پیشنهاد بدهد، نتیجه‌ای که هم به واشنگتن و هم به مسکو اجازه می‌دهد تا ادعا کنند به توافقی سودمند رسیده‌اند. واضح نیست پوتین چه پیشنهادی می‌تواند بدهد که برای او قابل اجرا باشد و هدف «اول آمریکا» ترامپ را نیز راضی نگه دارد.