تنها استاد آجرتراش ایران

محمدقاسم اَخَوی‎یان، پیشکسوت معماری سنتی، سال ۱۳۰۵ در نیشابور متولد شد. هنرمندی که مشهورترین اثرش ستون‌های آجرین ورودی بلوار خیام در نزدیکی آرامگاه عمر خیام در شهر نیشابور است، همچنین ستون‎های یادبود باغ ملی نیشابور نیز از او به یادگار مانده است.

محمدقاسم اخوی‌یان معتقد بود؛ «او نیست که آجرها را تراش می‌دهد بلکه نیرویی او را در جهت شکل دادن و خلق آثار هدایت می‌کند.»

اخوی‌یان سال ۸۶ از سوی فرهنگستان هنر در همایش «گنجینه‌های از یاد رفته هنر ایران»، همچنین سال ۹۵ در همایش روز ملی عطار نیشابوری تجلیل شد و دی‌ماه سال ۱۳۹۷ نیز در مراسمی به پاس یک عمر تلاش، کاشی ماندگار سر در منزل او نصب شد.

بخشی از ظرایف هنر این استاد توسط فرزند او محمدمهدی اخوی‌یان در کتاب «تیشه‌داری» ثبت و ضبط شده است.

پیکر مرحوم اخوی‎یان که ۲۱ دی‌ماه ۱۳۹۸ به‌دلیل کهولت سن در ۹۳ سالگی درگذشت، در آرامگاه مشاهیر نیشابور و در کنار بزرگانی چون استاد پرویز مشکاتیان و پهلوان یعقوبعلی شورورزی، برای همیشه در خاک آرام گرفت.