| کد مطلب: ۳۹۹۲
چهار وزارتخانه فربه

چهار وزارتخانه فربه

سهم ۱۹ دستگاه دولتی از ۱۱۱۳ هزار میلیارد تومان بودجه تخصیص‌یافته، بررسی شد

سهم ۱۹ دستگاه دولتی از ۱۱۱۳ هزار میلیارد تومان بودجه تخصیص‌یافته، بررسی شد

19 وزارتخانه دولت سال آینده یک‌هزار و 113 هزار میلیارد تومان بودجه می‌گیرند. در بین وزارتخانه‌ها چهار وزارتخانه بهداشت و درمان، کار و رفاه، آموزش و پرورش و دفاع و پشتیبانی با بودجه‌ای بالای چندصد هزار میلیارد تومان، ابروزارتخانه‌های بودجه‌ای شناخته می‌شوند که 75درصد بودجه را از آن خود کرده‌اند. مجموع بودجه این چهار وزارتخانه برای سال آینده بالغ بر 837 هزار و 239 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. میزان رشد بودجه این چهار وزارتخانه نیز قابل ملاحظه بوده و بیش از تورم محاسبه شده است. به‌طوری‌که بودجه وزارت بهداشت 111 درصد افزایش داشته، وزارت تعاون 70 درصد رشد بودجه دارد، بودجه وزارت آموزش و پرورش 68 درصد و وزارت دفاع 56 درصد افزایش بودجه خواهند داشت. بررسی شاخص‌ها نشان می‌دهد خروجی تخصیص منابع عظیم به سه وزارت بهداشت، رفاه و آموزش عملا منجر به کاهش فقر، ظرفیت‌سازی و رفاه نشده است و پول‌های هنگفتی که به این حوزه‌ها وارد می‌شود، در بروکراسی پیچیده به مسیرهای غیرهدفمند می‌رود. در بین 19 دستگاه مورد بررسی، وزارت نفت در انتهای لیست قرار دارد و در جدول شماره 7 یعنی در جدول اعتبارات دستگاه‌های اجرایی بودجه وزارت نفت تنها 530 میلیارد تومان قید شده که نسبت به بودجه 623 میلیارد تومانی سال 1401، 14درصد کاهش داشته است. وزارت دادگستری، ورزش و جوانان، میراث فرهنگی و امور خارجه نیز در انتهای لیست دریافت بودجه هستند و بودجه‌ای کمتر از 5 هزار میلیارد تومان برای سال آینده دارند. از بین 19 وزارتخانه بودجه 7 دستگاه نسبت به سال جاری کاهش داشته‌اند. وزارت نیرو 25 درصد کاهش، وزارت ارتباطات 63 درصد، وزارت صمت 72 درصد، وزارت امور خارجه 52 درصد، وزارت ورزش 5 درصد، وزارت دادگستری 4 درصد و وزارت نفت 14 درصد کاهش بودجه داشته‌اند. ارقام محاسبه‌شده مربوط به جدول 7 یعنی اعتبارات دستگاه‌های اجرایی است. بنابراین هریک از دستگاه‌ها و زیرمجموعه‌های آنها ممکن است در جداول دیگر نیز ردیف‌های اعتباری داشته باشند که در اینجا لحاظ نشده است.

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: ۲۷۳ هزار و ۳۴۵ میلیارد تومان

وزارت بهداشت سال بعد ۱۷۱ هزار و ۷۷۶ میلیارد تومان بودجه از محل منابع عمومی می‌گیرد. این بودجه نسبت به سال ۱۴۰۱ بیش از ۱۱۱ درصد افزایش داشته است. وزارت بهداشت همچنین از محل بودجه اختصاصی ۹۲ هزار و ۵۰۵ میلیارد تومان و از محل تملک دارایی سرمایه ۸هزار و ۸۴۴ میلیارد تومان اعتبار خواهد داشت. بنابراین مجموع بودجه این وزارتخانه با احتساب ردیف‌های متفرقه اختصاصی و تملک دارایی سرمایه‌ای به ۲۷۳ هزار و ۳۴۵ میلیارد تومان می‌رسد.

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی:
242 هزار و 263 میلیارد تومان

در بین وزارتخانه‌های اقتصادی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با 242 هزار و 263 میلیارد تومان اعتبار با فاصله بسیار زیاد از دیگر وزارتخانه‌ها قرار دارد. این وزارتخانه ۶۳ درصد از بودجه وزارتخانه‌های اقتصادی را به خود اختصاص داده است. بودجه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از محل منابع عمومی 70 درصد افزایش یافته است. برای این وزارتخانه 235 هزار و 309 میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده است. درحالی‌که سال 1401 بودجه عمومی این وزارتخانه 137 هزار و 858 میلیارد تومان بوده است. بودجه وزارت تعاون با احتساب منابع اختصاصی و متفرقه برای سال آینده 241 هزار و 826 میلیارد تومان است. این وزارتخانه 437 میلیارد تومان نیز اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای خواهد گرفت. به این ترتیب مجموع بودجه این وزارتخانه در سال 1402 به اضافه اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای به 242 هزار و 263 میلیارد تومان می‌رسد.

وزارت آموزش و پرورش:
۲۰۶ هزار و ۶۸۰ میلیارد تومان

وزارت آموزش و پرورش رقمی برابر ۱۹۴ هزار و ۲۷۰ میلیارد تومان در سال آینده اعتبار عمومی می‌گیرد. این بودجه نسبت به سال جاری ۶۸ درصد بیشتر شده است. بودجه سه‌هزار و ۱۹۳ میلیارد تومانی اختصاصی و ۹ هزار و ۱۲۷ میلیارد تومانی تملک دارایی سرمایه‌ای با احتساب بودجه متفرقه، جمع اعتبارات این وزارتخانه را به ۲۰۶ هزار و ۶۸۰ میلیارد تومان رسانده است.

وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح:
۱۵۰ هزار و ۹۵۱ میلیارد تومان

بودجه وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح از محل منابع عمومی با رشد ۵۶ درصدی به ۱۴۷ هزار و ۹۶۳ میلیارد تومان رسیده است. این وزارتخانه سال بعد ۹۳۷ میلیارد تومان بودجه اختصاصی دارد و ۲۰ هزار و ۵۰۵ میلیارد تومان بودجه تملک دارایی سرمایه‌ای خواهد گرفت. به‌عبارتی بودجه عمرانی وزارت دفاع از بودجه کل ۱۰ وزارتخانه دولت بیشتر است. در مجموع بودجه کل وزارت دفاع با در نظر گرفتن بودجه اختصاصی. متفرقه و عمرانی به ۱۵۰ هزار و ۹۵۱ میلیارد تومان رسیده است.

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری:
۵۲ هزار و ۸ میلیارد تومان

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از محل منابع عمومی ۳۷ هزار و ۶۳۲ میلیارد تومان بودجه می‌گیرد که ۳۵ درصد بیشتر از سال ۱۴۰۱ خواهد بود. بودجه اختصاصی وزارت علوم ۱۰ هزار و ۲۹ میلیارد تومان پیش‌بینی شده و قرار است چهار هزار و ۳۴۵ میلیارد تومان اعتبار تملک دارایی سرمایه‌ای بگیرد. بنابراین وزارت علوم سال آینده در مجموع ۵۲ هزار و ۸ میلیارد تومان بودجه خواهد داشت.

وزارت امور اقتصادی و دارایی:
33 هزار و 702 میلیارد تومان

وزارت امور اقتصادی و دارایی در سال آینده 7 هزار و 171 میلیارد تومان بودجه می‌گیرد. این بودجه از محل منابع عمومی تامین خواهد شد و نسبت به سال جاری سه‌درصد افزایش نشان می‌دهد. منابع اختصاصی این وزارتخانه 15 هزار و 911 میلیاردتومان پیش‌بینی شده و مجموع بودجه وزارت اقتصاد 23 هزار و 163 میلیارد تومان برآورد شده است. وزارت اقتصاد قرار است 10 هزار و 539 میلیارد تومان اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای بگیرد. به این ترتیب مجموع بودجه این وزارتخانه در سال 1402 به‌اضافه اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای به 33 هزار و 702 میلیارد تومان می‌رسد.

وزارت راه و شهرسازی:
31 هزار و 70 میلیارد تومان

وزارت راه و شهرسازی سال 1402، بیش از یک‌هزار و 382 میلیارد تومان بودجه عمومی دارد. این بودجه نسبت به سال 1401 با رقم یک هزار و 140 میلیارد تومان، 21 درصد رشد نشان می‌دهد. مجموع بودجه این وزارتخانه یعنی بودجه عمومی و اختصاصی و متفرقه وزارت راه و شهرسازی در سال آینده به عدد یک هزار و 683 میلیارد تومان بالغ می‌شود. اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای این وزارتخانه نیز 29 هزار و 386 میلیارد تومان گزارش شده که نسبت به سال 1401، با رقم 25 هزار و 59 میلیارد تومان، 17 درصد رشد دارد. به این ترتیب مجموع بودجه این وزارتخانه در سال 1402 به اضافه اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای به 31 هزار و 70 میلیارد تومان می‌رسد.

وزارت نیرو:
29 هزار و 327 میلیارد تومان

وزارت نیرو در سال آینده 409 میلیارد تومان از منابع عمومی اعتبار می‌گیرد. سال 1401 منابع عمومی وزارت نیرو 548 میلیارد تومان بوده، بنابراین بودجه این وزارتخانه از محل منابع عمومی 25 درصد کاهش یافته است. منابع اختصاصی وزارت نیرو برای سال بعد 143 میلیارد تومان پیش‌بینی شده و برای این وزارتخانه 269 میلیارد تومان نیز بودجه متفرقه در نظر گرفته شده است. سال آینده وزارت نیرو 28 هزار و 504 میلیارد تومان اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای نیز می‌گیرد. به این ترتیب مجموع بودجه این وزارتخانه در سال 1402 به اضافه اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای به 29 هزار و 327 میلیارد تومان می‌رسد.

وزارت اطلاعات:
۲۱ هزار و ۹۸۴ میلیارد تومان

بودجه وزارت اطلاعات برای سال آینده از محل منابع عمومی ۲۱ هزار و ۷۲۳ میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. با توجه به بودجه ۱۵ هزار و ۱۴۳ میلیارد تومانی سال جاری، بودجه این وزارتخانه ۴۳ درصد افزایش یافته است. وزارت اطلاعات بودجه اختصاصی ندارد، اما اعتبار تملک دارایی آن ۲۶۱ میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. بنابراین مجموع بودجه وزارت اطلاعات برای سال بعد با احتساب بودجه متفرقه ۲۱ هزار و ۹۸۴ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.

وزارت جهاد کشاورزی:
19 هزار و 788 میلیارد تومان

بودجه عمومی وزارت جهاد کشاورزی برای سال بعد پنج‌هزار و 277 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. این وزارتخانه سال 1401، پنج‌هزار و 191 میلیارد تومان بودجه گرفته بود. به این ترتیب یک درصد در بودجه عمومی این وزارتخانه رشد حاصل شده است. جمع بودجه وزارت جهاد کشاورزی برای سال بعد نیز هشت هزار و 414 میلیارد تومان گزارش شده است. این وزارتخانه همچنین 11 هزار و 373 میلیارد تومان اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای خواهد گرفت. بودجه عمرانی وزارت جهاد کشاورزی 57 درصد نسبت به سال 1401 رشد نشان می‌دهد. به این ترتیب مجموع بودجه این وزارتخانه در سال 1402 به اضافه اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای به 19 هزار و 788 میلیارد تومان می‌رسد.

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات:
15 هزار و 611 میلیارد تومان

اعتبارات عمومی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با 63 درصد کاهش نسبت به قانون بودجه 1401 به 521 میلیارد تومان رسیده است. اعتبارات عمومی این وزارتخانه در سال جاری یک هزار و 431 میلیارد تومان بوده است. مجموع بودجه عمومی و اختصاصی این وزارتخانه به همراه بودجه متفرقه بالغ بر دوهزار و 245 میلیارد تومان برای سال بعد خواهد بود. وزارت ارتباطات 13هزار و 366 میلیارد تومان اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای می‌گیرد که نسبت به سال 1401، 123 برابر شده است. یعنی بالغ بر 12 هزار و 275 درصد رشد. اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای این وزارتخانه در سال 1401، 108 میلیارد تومان بوده است. به این ترتیب مجموع بودجه این وزارتخانه در سال 1402 به اضافه اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای به 15 هزار و 611 میلیارد تومان می‌رسد.

وزارت صنعت، معدن و تجارت:
12 هزار و 105 میلیارد تومان

بودجه وزارت صنعت، معدن و تجارت از محل منابع عمومی 799 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. بودجه عمومی این وزارتخانه نسبت به سال جاری 72 درصد کاهش یافته است. بودجه عمومی وزارت صمت در سال 1401، دوهزار و 920 میلیارد تومان بوده است. این وزارتخانه قرار است سه‌هزار و 395 میلیارد تومان بودجه اختصاصی داشته باشد، به‌این‌ترتیب بودجه صمت برای سال آینده به چهارهزار و 205 میلیارد تومان خواهد رسید. وزارت صمت همچنین هفت‌هزار و 900 میلیارد تومان اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای دریافت خواهد کرد. به این ترتیب مجموع بودجه این وزارتخانه در سال 1402 به اضافه اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای به 12 هزار و 105 میلیارد تومان می‌رسد.

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی:
۶ هزار و ۴۳۰ میلیارد تومان

رشد ۴۷درصدی، بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را به پنج‌هزار و ۳۲۱ میلیارد تومان رسانده است. بودجه عمومی این وزارتخانه سال ۱۴۰۱، سه‌هزار و ۶۲۰ میلیارد تومان بوده است. وزارت فرهنگ ۵۷ میلیارد تومان بودجه اختصاصی برای سال آینده خواهد داشت و همچنین ۹۷۶ میلیارد تومان اعتبار تملک دارایی سرمایه‌ای خواهد گرفت. به این ترتیب مجموع بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای سال آینده شش‌هزار و ۴۳۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.

وزارت کشور:
۵ هزار و ۴۹۵ میلیارد تومان

وزارت کشور با دوهزار و ۲۹ میلیارد تومان بودجه عمومی جزو وزارتخانه‌های با کمترین بودجه‌های اختصاصی است. بودجه عمومی این وزارتخانه نسبت به سال ۱۴۰۱، یک درصد افزایش یافته است. اما بودجه بخش عمرانی وزارت کشور با رشد ۲۶ درصدی مواجه بوده و به دو هزار و ۵۷۳ میلیارد تومان رسیده است. بنابراین مجموع بودجه وزارت کشور با احتساب بودجه متفرقه ۵ هزار و ۴۹۵ میلیارد تومان پیش‌بینی شده است.

وزارت امور خارجه:
۴ هزار و ۸۰۲ میلیارد تومان

بودجه وزارت امور خارجه برای سال ۱۴۰۲، یک‌هزار و ۱۵۲ میلیارد تومان از محل منابع عمومی در نظر گرفته شده است. بودجه وزارت امور خارجه ۵۲ درصد نسبت به سال جاری کاهش یافته است. این وزارتخانه سال بعد سه‌هزار و ۱۳۱ میلیارد تومان بودجه اختصاصی خواهد داشت و با ۵۱۹ میلیارد تومان بودجه تملک دارایی پیش‌بینی شده برای آن، سرجمع بودجه وزارت خارجه به چهار هزار و ۸۰۲ میلیارد تومان خواهد رسید.

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی:
۳ هزار و ۱۶ میلیارد تومان

بودجه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یک هزار و ۱۲۲ میلیارد تومان از محل منابع عمومی پیش‌بینی شده است. وزارت میراث ۱۶ درصد بیشتر از سال ۱۴۰۱ بودجه عمومی خواهد داشت. همچنین این وزارتخانه با در نظر گرفتن بودجه عمرانی و اختصاصی و متفرقه سال بعد سه‌هزار و ۱۶ میلیارد تومان بودجه خواهد داشت.

وزارت ورزش و جوانان:
۲ هزار و ۴۸۶ میلیارد تومان

وزارت ورزش و جوانان سال بعد یک‌هزار و ۸۸ میلیارد تومان بودجه عمومی خواهد گرفت که ۵ درصد نسبت به امسال کمتر است. ۱۷ میلیارد تومان بودجه متفرقه، ۱۸۰ میلیارد تومان بودجه اختصاصی و یک‌هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار تملک دارایی، مجموع بودجه این وزارتخانه را به دوهزار و ۴۸۶ میلیارد تومان رسانده است.

وزارت دادگستری:
یک هزار و ۷۱۲ میلیارد تومان

بودجه وزارت دادگستری از محل منابع عمومی یک‌هزار و ۱۲۲ میلیارد تومان اعلام شده است. بودجه عمومی دادگستری نیز ۴درصد کمتر از سال ۱۴۰۱ است. وزارت دادگستری قرار است سال آینده ۱۶۹ میلیارد تومان بودجه تملک دارایی نیز دریافت کند. به‌این‌ترتیب مجموع بودجه این وزارتخانه برای سال ۱۴۰۲، یک‌هزار و ۷۱۲ میلیارد تومان در لایحه ثبت شده است.

وزارت نفت:
554 میلیارد تومان

منابع عمومی وزارت نفت برای سال آینده 14درصد کاهش یافت. بودجه وزارت نفت برای سال 1402، 530 میلیارد تومان پیش‌بینی شده که 510 میلیارد تومان از منابع اختصاصی و 20 میلیارد تومان از منابع عمومی تامین خواهد شد. این در حالی است که در سال جاری بودجه این وزارتخانه از محل منابع عمومی 623 میلیارد تومان بوده است. از 530 میلیارد تومان پیش‌بینی شده برای سال آینده نیز 450 میلیارد تومان سهم پژوهشگاه نفت است و وزارت نفت فقط 20میلیارد تومان بودجه خواهد داشت. اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای وزارت نفت نیز 24 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. به‌این‌ترتیب مجموع بودجه این وزارتخانه در سال 1402 به اضافه اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای به 554 میلیارد تومان می‌رسد. رقم بودجه وزارت نفت در حالی ۵۰۰ میلیارد تومان پیش‌بینی شده که سازمان برنامه و بودجه کشور به‌عنوان متولی بودجه‌ریزی کشور برای خود ۶ هزار میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته است. بودجه این سازمان از محل منابع عمومی 39درصد افزایش یافته و به عدد دوهزار و 496 میلیارد تومان رسیده است. در سال 1401، بودجه این سازمان یک‌هزار و 795 میلیارد تومان بوده است. مجموع منابع عمومی، متفرقه و اختصاصی این سازمان بالغ بر پنج‌هزار و 791 میلیارد تومان شده است. این سازمان 349 میلیارد تومان نیز اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای می‌گیرد که نسبت به سال 1401، 102درصد رشد یافته است. به این ترتیب مجموع بودجه این سازمان در سال 1402 به اضافه اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای به شش‌هزار و 140 میلیارد تومان می‌رسد.

نگاه کارشناس

وحید محمودی کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با هم‌میهن:

بازنشسته‌ها کارمند دولت شدند

وحید محمودی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با هم‌میهن با تاکید بر اینکه بررسی بودجه عمومی دولت نشان می‌دهد بیش از 70 درصد هزینه‌ها صرف هزینه‌های پرسنلی دولت می‌شود، متذکر شد: «اگر تخصیص‌ها را نگاه کنیم، به‌ویژه از ابتدای دهه 90 می‌بینیم بودجه‌ای که بسته می‌شود صرف خود دولت می‌شود. یعنی دولت سرویس‌دهنده به خود شده است. لذا دولت چه به لحاظ تعداد مستخدمین و چه سایر هزینه‌های اداری بسیار فربه است و بودجه‌های سالانه کفاف همین هزینه‌ها را نیز نمی‌دهد. به همین دلیل است که هر سال سهم تخصیص‌های بخش عمرانی کشور کمتر می‌شود.»

او با اشاره به اینکه دولت یک بروکراسی عظیم و ناکارآمدی دارد، توضیح داد: «در سه وزارت بهداشت، رفاه و آموزش و پرورش دلایل مختلفی برای هزینه‌کردها وجود دارد. در وزارت رفاه بخش عمده هزینه‌ها متعلق به صندوق بازنشستگی است و عملا بار ورشکستگی صندوق‌ها بر دوش دولت افتاده است. هنوز آمار بودجه سال 1402 را بررسی نکرده‌ام، اما بیش از 150 هزار میلیارد تومان از بودجه به صندوق‌ها قرار است تخصیص پیدا کند. نرخ پشتیبانی صندوق‌ها وقتی زیر 5 باشد، وارد بحران می‌شوند و تعادل منابع و مصارف آنها به هم می‌ریزد. ورودی کسورات بیمه در مقابل پرداختی‌ها اندک است. امروز نرخ پشتیبانی 67/0درصد است، یعنی حتی یک نفر هم در مقابل یک بازنشسته حق بیمه نمی‌پردازد. منابعی که در گذشته به‌عنوان کسورات بازنشستگی پرداخت شده، حیف و میل شده و از سوی دیگر در گذر زمان کسورات کاهش یافته است و امروز با تعداد بالای بازنشستگان مستمری‌بگیری مواجه هستیم که قدرت تامین هزینه‌های آنها را نداریم. از چند سال پیش غیر از تامین اجتماعی سایر صندوق‌ها نیز به بودجه وارد شده‌اند و هر سال نیز رشد هزینه‌های قابل‌توجهی دارند. به‌عبارت دقیق‌تر بازنشسته‌ها عملا کارمند دولت شده‌اند و از دولت حقوق می‌گیرند.»

محمودی اظهار کرد: «در حوزه بهداشت و درمان موضوع به شکل دیگری قابل بررسی است. با وجود تخصیص‌های بسیار زیاد و قابل‌توجه در حوزه سلامت اما بررسی شاخص‌ها نشان می‌دهد بار هزینه‌ای خانوار در سال‌های گذشته به‌ویژه سال 1401 به‌طور قابل ملاحظه‌ای افزایش پیدا کرده است. یکی از شاخص‌هایی که در این حوزه سنجش می‌شود؛ پرداخت از جیب بیمار یا (Out-of-pocket) است. امروز این شاخص در کشورهای پیشرفته 5 درصد است، یعنی فقط 5 درصد هزینه‌های درمان را بیمار می‌پردازد. در کشور ما شاخص پرداخت از جیب بیمار به بالای 90 درصد رسیده است. درحالی‌که در برنامه چهارم توسعه 50 درصد بود و هدف‌گذاری برای رسیدن به 30 درصد انجام شد، اما در انتهای برنامه چهارم به 70 و امروز به 90 درصد رسیده است. شاخص‌های دیگر سلامت نیز نشان می‌دهد که اوضاع سلامت در خانوارها بدتر شده است. مباحث مربوط به کاهش مصرف مواد پروتئینی و رشد سوءتغذیه نیز به دنبال تورمی که چهار نعل می‌تازد، در این بخش قابل بحث است.»

این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: «منابعی که به وزارت بهداشت تخصیص داده‌شده به اهداف اصلی نمی‌رسد و عمده‌پرداختی‌ها متوجه دارو و تجهیزات درمانی می‌شود. با وجود این حجم تخصیص در حوزه دارو نیز قیمت دارو رشد قابل‌ملاحظه‌ای داشته است. در واقع اقتصاد بزرگی که در حوزه دارو وجود دارد، اجازه نمی‌دهد منابع تخصیص‌یافته در جهت بایسته خود قرار بگیرد.»

محمودی در خصوص بودجه نظام آموزش نیز گفت: «بخش آموزش سال‌هاست سهم عمده‌ای در بودجه دولت دارد. تعداد پرسنل دولت در این حوزه بالاست، اما با وجود پرداخت هزینه‌های هنگفت در بودجه وقتی حقوق معلمان را بررسی می‌کنیم می‌بینیم حقوق معلمان نسبت به سایر وزارتخانه‌ها پایین‌تر است. بروکراسی عظیمی وجود دارد که عملا خروجی ملموسی ندارد و هزینه‌ها در حوزه‌هایی از آموزش هزینه می‌شوند که کمکی به حرفه‌آموزی و توانمندی دانش‌آموزان نمی‌کنند. در هر سه وزارتخانه هم تعداد پرسنل قابل‌توجهی وجود دارد و هم ناکارآمدی مزمن و تاریخی دارند که باعث فربگی غیرکارآمد بودجه این وزارتخانه‌ها شده است.»

او تاکید کرد: «ما در حوزه ارزیابی دو بحث کارآیی داخلی و کارآیی خارجی را مورد توجه قرار می‌دهیم. در بحث کارآیی داخلی این موضوع بررسی می‌شود که منابع در اختیار یک وزارتخانه به‌صورت اقتصادی و بهینه هزینه می‌شود یا خیر. اما در بحث کارآیی خارجی ما پیامد منابع تخصیص‌یافته را بررسی می‌کنیم. اینکه مثلا در حوزه آموزش آیا تخصیص منابع باعث رشد کیفی علمی دانش‌آموزان شده؟ آیا باعث کاهش نرخ رشد بیکاری شده؟ آیا باعث بزرگ‌تر شدن کیک رشد اقتصادی شده؟ و آیا باعث کاهش فقر و نابرابری شده است؟ وقتی پیامدها را در حوزه کارآیی خارجی نگاه می‌کنیم، می‌بینیم خروجی بسیار پایین است. در نتیجه منابع عظیم تخصیص‌یافته کمکی به رفاه اجتماعی، ظرفیت‌سازی اقتصاد ملی و توسعه نمی‌کند.»

Mahmoodi Vahid

دیدگاه

ویژه اقتصاد
سرمقاله
آخرین اخبار