کاهش قیمت ارز وسکه در روزهای پایانی دولت سیزدهم غیرواقعی و تلاش برای ثبت عملکرد مثبت بود
تحــدید ذخایر ارزی
تیم اقتصادی دولت سیزدهم در واپسین روزهای حضور خود سعی کرد نرخ ارز و طلا را پایین بیاورد تا تحویل دولت به مسعود پزشکیان با عملکرد بهتری انجام شود. این رسمی است که سالهاست بین دولتها رواج دارد. اما برخی شنیدهها حاکی است که بانک مرکزی در ماه پایانی دولت سیزدهم دست به عرضههای گسترده زده و بیم آن میرود که ذخایر استراتژیک کشور در معرض تحدید قرار گرفته باشد.
«ثبات بازار ارز بدون ارزپاشی بوده است.» این را میتوان فصلالخطاب تیم اقتصادی دولت سیزدهم در خصوص پایین آمدن نرخ ارز در روزهای پایانی عمر این دولت دانست که از زبان محمد مخبر، سرپرست ریاستجمهوری و محمدرضا فرزین، رئیس بانک مرکزی جاری شد. پس پایین آمدن نرخ طلا و ارز در روزهایی که اتفاق خاصی در صادرات نفتی و حتی مذاکرات و برجام رخ نداده را چگونه میتوان ارزیابی کرد؟ و آیا باید قبول کنیم که دولت مرحوم رئیسی این رسم غلط دولتهای پیشین که میخواستند طلا و ارز را با قیمت ارزانتر در آمارهای نهایی خود نشان دهند را کنار گذاشته که قیمت واقعی دلار همین ۵۷ هزار تومانی است که تحویل دولت چهاردهم دادهاند؟
اتفاقی که خیلی منطقی به نظر نمیرسد و در توئیتی که صادقالحسینی کارشناس اقتصادی نیز زده میتوان به غیرواقعی بودن آن دست پیدا کرد: «روزهای آخر دولت است و با ارزپاشی در حال پایین کشیدن دلار هستند. آقای مخبر شما که میدانید نرخ حقیقی دلار بالای ۶۰ تومان است، چرا اجازه میدهید؟ از رای مردم محافظت کردید، از دلارهای کشور هم محافظت کنید تا خزانه ارزی دولت جدید خالی نباشد. با جهش بعدی زندگی همه مردم سختتر خواهد شد.»
شاید باید منتظر بمانیم تا تیم اقتصادی دولت چهاردهم مستقر شود و نظر و تحلیل آنها را در خصوص اینکه دولت قبل برای نشان دادن آمار بهتر به ارزپاشی و توزیع طلا روی آورده بود را بشنویم اما شنیدن تحلیل کارشناسان نیز خالی از لطف نیست.
محمد کشتیآرای، رئیس سابق اتحادیه طلا و فعال بازار طلا و جواهر در خصوص اینکه آیا بانک مرکزی دولت سیزدهم در روزهای پایانی عمر خود عرضههای گسترده انجام داده تا نرخ طلا را پایین بیاورد؟ به «هم میهن» گفت: «این اتفاق جدیدی نیست و چند ماهی است که واگذاری طلا و سکه در اتاق ارز و طلای بانک مرکزی صورت میگیرد. طبق همین واگذاریها به هر نفر با هر کد ملی ۵ سکه بیشتر تعلق نمیگیرد بنابراین واگذاری گسترده معنا ندارد و این گونه نیست که هر فرد هر تعداد که بخواهد سکه بگیرد.»
او افزود: «البته نکتهای که در این واگذاریها وجود دارد این است که معمولاً بعضی افراد مصرف شخصی خود را تهیه میکنند و این سکهها هنوز وارد بازار نشده است که بخواهد بر روی قیمتها تاثیر بگذارد. نکته دیگر این است که واگذاریها باعث شده از افزایش حباب سکه جلوگیری شود و میبینیم که در همین مدت قیمت سکه افزایش پیدا نکرده است پس بنابراین گاهی واگذاریها بسیار مؤثر بوده است.»
کشتیآرای عنوان کرد: «دلیل کاهش قیمت طلا در یک ماه گذشته به خاطر کاهش قیمت ارز است. قیمت ارز بعد از انتخابات ریاستجمهوری که قبل از آن بالای ۶۰ هزار تومان بود به کانال ۵۷ هزار تومان کاهش پیدا کرد بنابراین کاهش قیمت ارز باعث شد قیمت طلا و سکه کاهش یابد. این در حالی است که قیمت جهانی طلا رکورد زده و به ۲۴۷۰ دلار رسیده است و اگر قیمت جهانی طلا افزایش پیدا نمیکرد شاید شاهد کاهش قیمت بیشتر سکه و طلا در کشور بودیم. ولی بعد از تحلیف رئیسجمهور دیدیم که مجدد قیمتها بالا رفت.»
او ادامه داد: «دلیل عمده کاهش قیمت در دو عامل خلاصه میشود؛ یکی قیمت ارز و دیگری کاهش تقاضا در کشور. طبیعتاً یکی از دلایل تعیینکننده حباب سکه عرضه و تقاضا است و چون این روزها تقاضا برای خرید سکه کاهش پیدا کرده، قیمت حباب سکه کاهش پیدا کرده است ولی اصل قیمت سکه تحت تاثیر قیمت جهانی طلا است.»
آنچه که مشخص است کارنامه دولت سیزدهم قابل نقد است و مسعود پزشکیان نیز برای ترمیم و بهبود وضعیت اقتصاد کشور تلاش دارد این نقصها را برطرف و از علی طیبنیا برای جبران ناکامیهای دولت قبل سود خواهد جست، پس باید منتظر ماند و دید تیم اقتصادی دولت جدید طلا و ارزپاشی در دولت قبل را تایید میکنند و مهمتر آنکه برای بهبود وضعیت نرخ ارز و طلا چه برنامههایی دارند.