قصد تخریب دارند

محمدمهدی غفوری، کارشناس صنعت هوایی در گفت‌وگو با هم‌میهن می‌گوید افرادی که تعداد هواپیماهای در حال پرواز کشور را هشت فروند اعلام می‌کنند قصد تخریب این صنعت را دارند.

*اینکه گفته می‌شود تعداد هواپیماهای در حال پرواز کشور به هشت فروند رسیده را تایید می‌کنید؟

خیر. همانطور که مراجع رسمی اعلام نمودند به‌هیچ‌عنوان این عدد صحت ندارد و به روایتی هدف تخریب سیستم هوایی کشور در اذهان عمومی  است. هر شخصی که اطلاعات کمی در مورد هواپیمایی ایران دارد حتماً می‌داند که تعداد ۸ فروند برای یک ایرلاین هم عدد مناسبی نیست چه برسد به یک کشور.

*اگر واقعاً تعداد هواپیماهای فعال کم نیست چرا بلیت نایاب است؟

به‌طور کلی همیشه عرضه و تقاضا در همه بازارها اصل اساسی است. در زمینه عرضه که در این سوال منظور تعداد صندلی است، بله، به علت شدیدترین تحریم‌ها تامین هواپیما به سختی صورت می‌گیرد و به تبع با کمبود هواپیما، عرضه صندلی نیز کمتر خواهد بود. ولی با تمام سختی‌ها و مشقت‌ها، بیشترین تلاش برای خرید صورت گرفته و طی ۲ سال گذشته چند فروند هواپیمای بوئینگ 737 به کشور وارد شده است.

*اصلاً هیچ بلیتی برای هیچ مقصدی و در هیچ تاریخی پیدا نمی‌شود؟

برخلاف آنچه می‌گویید، بنده نه به‌عنوان کارشناس بلکه به‌عنوان شهروند، مثل سایر نقاط دنیا، در صورت داشتن برنامه منظم سفر از قبل برنامه‌ریزی کرده و به راحتی بلیت را تهیه می‌کنم. بله، تهیه بلیت شاید در دقایق پایانی برای برخی مسافرین سخت باشد.

*قبول دارید که چارترکنندگان بازار سیاه ایجاد کرده‌اند؟

چارترکننده‌ها قسمتی از بازوان صنعت حمل و نقل هستند. به‌طور مثال مقصدی مثل کلمبو در سریلانکا، در قاموس بازرگانی ایرلاین‌ها برای فروش سیستمی، اصلاً بلیت تعریف نشده است، در صورتی که چارترکننده‌ها با هماهنگی‌های بسیار و ایجاد شبکه و بستر مناسب از قبیل هتل، حمل و نقل شهری و... نسبت به ایجاد این مسیر و ارائه آن به ایرلاین اقدام می‌کنند و امکان سفر برای افراد را فراهم می‌کنند.

این را در نظر داشته باشید که چارتر در مسیرهای داخلی به تعداد انگشتان دست هم نمی‌رسد و بسیار‌کم است و فقط مسیرهای خاص مثل عسلویه و ماهدشت که اکثراً مختص به کارمندان وزارت نفت است، برقرار می‌شود. به‌نوعی به مانند سایر کشورهای دنیا، چارترکنندگان همیشه راهگشای مسیرهای خاص هستند که البته این به معنای تایید اشتباهات و خطاهای مشاهده‌شده از آنها در مواردی نیست.

در مواردی قراردادهایی بین چارترکنندگان با ایرلاین بسته می‌شود که حقوق مسافرین را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. ولی اقدام تعداد محدودی از چارترکنندگان ارتباطی به موجودیت چارترینگ در صنعت هوایپمایی ندارد.

*قیمت بلیت را چطور ارزیابی می‌کنید؟

قیمت بلیت‌ها در تمامی جلسات کارشناسی همیشه با دو دیدگاه متفاوت روبه‌رو بوده. عده‌ای موافق و عده‌ای مخالف قیمت‌گذاری هستند. هر کدام نیز دلایل خود را دارند. از دید من، کلی‌نگری به قیمت بلیت درست نیست و باید به‌صورت موردی در هر مسیر قیمت‌ها با محاسبه هزینه‌ها و حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد سود خالص ایرلاین مشخص شود.  در هیچ کجای دنیا قیمت‌گذاری وجود ندارد. در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس تعیین سقف وجود دارد اما قیمت‌گذاری خیر.  

*چرا در صورتی که ایرلاین‌ها می‌گویند تحت تاثیر سیاست‌های قیمتی زیان‌ده هستند اما هر روز شاهد تولد یک ایرلاین جدید هستیم؟

یکی از علل آن علاقه وافر بازرگانان به صنعت هوایی است. از هر ۱۰ نفر بازرگان حداقل یک نفر به این حوزه علاقه‌مند است. دلیل دوم تلاش استان‌ها برای داشتن یک ایرلاین و استفاده از مزیت جابه‌جایی مسافران از آن استان است.

برخلاف نظر برخی افراد، اتفاقاً ایرلاین‌داری بسیار هم سودده است. البته به صرف فروش صندلی به مسافر نمی‌توان به سود رسید. نقش مدیریت ایرلاین که تام‌الاختیار است در تصمیمات کلان با سابقه مدیریتی ترجیحاً مدیر شرکت خصوصی و نه دولتی و نیز ذهنیت تجارت هوایی بسیار اهمیت دارد. 

اخیراً سه ایرلاین به مجموعه قبل اضافه شده است و شاید در آینده شاهد راه‌اندازی ایرلاین‌های بیشتری نیز باشیم. افتتاح ایرلاین جدید سختی چندانی ندارد.