گفتند دانشجویان بلندبلند می‌‏خندند!

محسن رافعی سازنده الاکلنگ دانشگاه هنر از حواشی اخیر می‌گوید

در یکی، دو روز گذشته خبر عجیبی در فضای مجازی فراگیر شد با این عنوان که الاکلنگ حیاط پردیس باغ‌ملی دانشگاه هنر تهران توسط رئیس جدید این دانشگاه به نزدیکی برج میلاد منتقل شد. موضوع عجیبی که قابل باور نبود به چه دلیل باید الاکلنگی که یک اثر هنری است از دانشگاه هنر به برج میلاد منتقل شود. به همین دلیل برای بررسی بیشتر موضوع گفت‌وگویی را با صاحب اثر انجام دادیم. لازم به توضیح است که اثر «جای‌‌به‌جای» یا همان الاکلنگ مذکور در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۸ در محوطه دانشگاه هنر واقع در باغ‌ملی رونمایی شد. این اثر توسط محسن رافعی ساخته شد. محسن رافعی در بخش ابتدایی گفت‌وگو از رویکرد مجسمه‌سازی خودش، همچنین چرایی ساخت این مجسمه در دانشگاه هنر به «هم‌میهن» گفت:« رویکرد مجسمه‌سازی من نگاه تعاملی است و تمام آثار من در بازه زمانی سال 92 تا 1401 آثار تعاملی و مکان ویژه است که قابلیت حرکت دارد. همیشه سعی می‌کنم آثارم مشخصات، اتفاقات، هویت فضا و پارامترهای مرتبط به آن محیط را در بر بگیرد و بعد از بررسی، اثر را ساماندهی و طراحی می‌‌کنم که با کارکرد فضا در ارتباط باشد. همیشه به این موضوع پایبند بوده‌ام که اثرم به‌گونه‌‌ای در فضا(محیط) مستقر شود که اگر از آن محیط جدا شود دیگر اثربخشی خودش را از دست می‌‌دهد و انگار این اثر تخریب‌شده محسوب می‌‌شود. من تا سال 94 دانشجوی مجسمه‌‌سازی در دانشگاه هنر بودم و کاملا به آن محیط آشنایی داشتم. اثری ساختم به‌نام «خانه رویایی» با ابعاد شش‌متر در شش‌متر که در همین محوطه ساخته شد که با شیطنت برخی افراد، این اثر آتش گرفت و همین درخت چنار که با عنوان «جا‌به‌جایی» شکل گرفته هم کمی آتش گرفت.» دانشگاه هنر قبلا یک پادگان نظامی در دوره رضاشاه بوده که به‌مرور به دانشگاه هنر تغییر کاربری می‌‌دهد. به همین خاطر همیشه این اشتیاق را به من می‌‌داد تا فضا را طوری طراحی کنم که شادی، رفتار وحدت‌‌بخش و تعامل جمعی را تشکیل دهم و به یادگار بگذارم. همه این عوامل باعث شد تا این طرح شکل بگیرد و با تایید گروه مجسمه‌سازی و ریاست دانشکده هنرهای تجسمی، خانم دکتر صالحی و ریاست وقت دانشگاه آقای سلطانی مجوز ساخت و بعد، نصب این اثر را در محوطه دانشگاه هنر گرفتم.» محسن رافعی اما درخصوص اینکه آیا با رضایت او الاکلنگ را به برج‌میلاد منتقل کردند یا خیر گفت: « نامه‌‌ای در واتس‌اپ برای من فرستادند و اطلاع‌‌رسانی کردند که ریاست جدید دانشگاه به‌خاطر مشکلاتی که از سوی دانشجویان رخ داده درخواست کرده تا اثر را جابه‌جا کنند. من از آقای دکتر حسنایی، ریاست جدید دانشگاه هنر علت را سوال کردم و ایشان در پاسخ به من گفت دانشجویان کنار هم قرار می‌‌گیرند بلند‌بلند می‌‌خندند و سروصدا می‌‌شود. یکی دیگر از بهانه‌‌هایی که آوردند این بود که گفتند، اثر دیگردانشجویان را می‌‌خواهند در آنجا قرار دهند.» سازنده این اثر می‌‌گوید، این اثر هنری حالا در برج‌میلاد هم نیست به این خاطر که مسئولان برج‌میلاد به دلیل مخالفت او با نصب آن در برج‌میلاد، از دانشگاه هنر خواستند تا اثر از برج‌میلاد برداشته شود:«تا سه‌روز پیش این اثر در برج‌میلاد بوده‌ام، صبح شنبه دوباره برج‌میلاد از دانشگاه هنر خواست که این اثر را بردارد چون من به‌عنوان سازنده مخالف این ‌جا‌به‌جایی بودم. من مدرک ارشدم را هم در همین دانشگاه هنر خواندم و اصلا دوست نداشتم این موضوع وارد فضای رسانه‌‌ای شود و اگر بدون تایید من این جا‌به‌جایی انجام نمی‌‌شد اصلا درمورد این موضوع صحبت نمی‌‌کردم. من مجبورم از مراجع قانونی پیگیری کنم. کار دوهزار کیلوگرمی است و بیش از چهارماه زمان گذاشتم و در پروپوزال هم قید شده که این اثر برای محیط دانشگاه هنر ساخته شده است. امیدوارم یک منطق و نگرش صحیح به مساله رخ دهد. سوال من این است که چه مکانی داریم که به هنرهای معاصر بیش‌ازپیش توجه شود به‌جز دانشگاه و مکان‌‌های آکادمیک؟ اگر در همین فضا هم ما دچار محدودیت شویم که نمی‌‌توانیم در موقعیت‌‌های دیگر کار کنیم. توقع این است که دانشگاه هنر، مدافع آثار هنری باشد. دانشگاه اگر با سعه‌صدر و با نگاه کلان به مساله نگاه کند، شاید این اثر به جای خودش برگردد.»