بی‌توجهی به آمایش زمین، بحران امنیتی ایجاد می‏‌کند

اردشیر نوریان نماینده سابق شهرکرد:

بی‌توجهی به آمایش زمین، بحران امنیتی ایجاد می‏‌کند

چه ارتباطی بین مساله آب و مساله امنیت ملی وجود دارد؟

موضوع آب مساله بسیار مهم و یک مساله کارشناسی است. زمانی که به مسائل کارشناسی توجه نمی‌‌شود، تبدیل به یک مساله اجتماعی می‌‌شود و چون توزیع منابع آبی وظیفه دولت‌‌ها به شمار می‌‌رود، به سرعت ممکن است تبدیل به یک مساله سیاسی شود و اگر تصمیم‌هایی که در این مرحله گرفته می‌‌شود مبتنی بر درایت نباشد، اعتماد مردم از بین می‌‌رود و مساله آب بدل به یک مساله امنیتی می‌‌شود!

دلیل بحران‌‌های اخیر آبی کشور را چطور ارزیابی می‌‌کنید؟

متاسفانه در کشور زیرساخت توسعه عمرانی فشل است. در حال حاضر 90درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌‌شود که اگر تنها 10درصد در این حوزه صرفه‌جویی شود، بسیاری از مشکلات بخش‌‌های صنعت و آب شرب حل خواهد شد. اما کسی به طرح آمایش زمین توجه نمی‌‌کند. آمایش زمین به معنای تنظیم کاربری زمین برای ارتقای وضعیت اجتماعی و زیست‌‌محیطی و رساندن آن به شرایط مطلوب‌‌تر و استفاده کارآمدتر از منابع است. مثلا شما ببینید فولاد مبارکه و ذوب‌آهن دو مجموعه بزرگ فولادی کشور در یک استان کوهپایه‌‌ای کویری است. اگر سوابق فولاد مبارکه را بررسی کنید، می‌‌بینید استقرار این کارخانه در این منطقه از ابتدا اشتباه بود؛ یک سیاستگذاری غلط، چون فولاد از صنایع آب‌بر است. چرا در جایی که از تشنگی له‌له می‌‌زند، باید کارخانه فولاد ایجاد شود؟ این موارد پاشنه آشیل برنامه‌ریزی کشور است. زمانی که در مجلس بودم به آقای اردکانیان گفتم نباید در کویر ایران، یزد، کارخانه‌‌های آب‌بر کاشی ایجاد شود. چرا باید 700 میلیون کیلومتر، آب زاینده‌رود را از شهری که کمبود منابع آبی دارد ببرند؟

این تصمیمات غلط چطور به بحران‌‌های اجتماعی و سیاسی منتهی می‌‌شود؟

وقتی این نواقص وجود دارد، مسائل اجتماعی ایجاد می‌‌شود. مثلا جمعیت بیکار می‌‌رود مبارکه و یزد که کارخانه وجود دارد. همین جابه‌جایی غیرضروری جمعیت، ایجاد بحران می‌‌کند. این‌‌ها به امکانات زیرساختی نیاز دارند و همین زمینه کوچ غیرضروری می‌‌شود. در مرحله بعدی، مردم چهارمحال و بختیاری می‌‌بینند یک درصد جمعیت کشور و یک‌درصد مساحت کشور را در اختیار دارند، اما با این حال 11درصد آب کشور از این استان تامین می‌‌شود. زاینده‌رود، دز و کارون از ارتفاعات این استان سرچشمه می‌‌گیرند. در همین شرایط، در دوره قبل، 250 روستای استان با تانکر آبرسانی می‌‌شد و الان امکان تاسیس دامداری 20 راس گاوی ندارد. استان 13 دشت دارد که 11 دشت از آن، وضعیت بحرانی دارند. یک صنایع کوچک بسته‌بندی نمی‌‌تواند در استان تاسیس شود، چون مشکل آب وجود دارد. جوانان برای کار به عسلویه، اصفهان و یزد می‌‌روند. یک باران هم می‌‌آید چون مسائل زیرساختی آماده نیست، سرچشمه گل‌آلود می‌‌شود و در سیستم آبرسانی مشکل ایجاد می‌‌کند. الان 15 روز است که شهرکرد آب ندارد. خب وقتی مردم احساس تبعیض و بی‌عدالتی می‌‌کنند، با یک جرقه به خیابان می‌‌روند. یک آدم مریض هم این وسط شعار تند می‌‌دهد و میدان پر می‌‌شود از افرادی که صرفا احساسی شده‌اند.