سینمایی برای آگاهی و اندیشه

بعد از چند ماه وقفه، به واسطه تغییر و تحولاتی که در ساختار مدیریتی گروه هنر و تجربه به وجود آمد، این گروه دوره جدید فعالیت خود را در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و پویانمایی از سر گرفت تا حلقه وصل علاقه‌مندان آن از هم گسسته نشود؛ سینمایی که نه به قصد فتح گیشه که شکستن کلیشه و فتح باب‌‌های جدید در تجربه فیلم‌‌سازی، بستری فراهم کرده تا هم سینماگران متفاوت را در صید تجربه‌‌های تازه یاری کند و هم برای مخاطبان خاص، مجالی برای تماشای دیگرگونه، فراهم آورد. در این چند سالی که گروه هنر و تجربه به شکل ساختارمندی، ساماندهی شده، شاهد بروز و ظهور استعدادهای جوان و جدیدی در فیلم‌‌سازی بودیم که غنیمتی گرانقدر برای سینمای ماست و چشم‌‌انداز پرامید را برای آینده سینمای ایران نوید می‌‌دهد و حالا این سینمای اندیشه‌ورز در بستر جدیدی می‌‌کوشد تا محفل امنی برای سینماگرانی باشد که بیش از هر چیز برای سینما به مثابه هنر اعتبار قائلند. این گروه طیف‌‌هایی از مخاطبان را به سینما کشانده و می‌‌کشانند که قبل از این، فیلم‌‌های مورد علاقه خود را در هیچ سینمایی نمی‌‌توانستند ببینند. پاشنه آشیل بسیاری از منتقدان و معترضان سینمای هنر و تجربه بر محور اکران بنا شده، این در حالی است که گروه هنر و تجربه برای حل بحران اکران فیلم‌‌هایی به‌میدان آمده که اجازه و مجال دیده شدن نداشتند. فیلم‌‌های مهجور و فیلم‌‌سازان مغمومی که پس از سال‌‌ها انتظار و یأس پشت درهای بسته، حالا مجال اکران فیلم‌‌های خود را یافته‌‌اند و هنر و تجربه به خانه امید آنها بدل شده، همچنان که مخاطبان خاص سینما به این خانه دل بسته‌‌اند. خوشبختانه درِ این خانه، دوباره گشوده شده که هم بسیاری از فیلم‌سازان از جمله مستندسازان و کارگردان‌‌های فیلم کوتاه و پویانمایی را هم پوشش می‌‌دهد و دیگر نمایش این آثار به جشنواره‌‌ها محدود نمی‌‌شود. واقعیت این است گروه هنر و تجربه فقط مکانی برای اکران و نمایش فیلم‌‌های متفاوت نیست، بلکه امکانی برای دفاع از سینمای تجربی در برابر سینمای متکی بر پول و فروش است که گاه ارزش‌‌های هنری را پای هنرفروشی قربانی می‌‌کند. دست‌‌اندرکار سینمای بسازوبفروشی با رنگ و لعاب بخشیدن به فیلم‌‌های خود و بهره‌‌گیری از رانت‌‌های تبلیغاتی و اکران، با فریفتن مخاطب، به سینمای ریشه‌‌ای و اندیشه‌‌ای این سرزمین ضربه می‌‌زند، نه آن جوان خلاق و اهل ذوقی که با کم‌‌ترین امکانات سینمایی، فیلمی درخور تأمل و تحسین می‌‌سازد. بدیهی است که این نوع از فیلم‌‌ها، خالی از عیب و نقص و کم‌و‌کاستی نیست، اما همین امکان اکران و نمایش آنهاست که امکان قضاوت و ارزیابی را برای این آثار رقم می‌‌زند. دوره جدید فعالیت سینمای هنروتجربه از یک پشتوانه هشت‌ساله برخوردار است و می‌‌تواند با آسیب‌شناسی آنچه بوده، چشم‌انداز بهتری را برای آینده این گروه رقم بزند. این گروه اکنون با اکران فیلم «تارا» فعالیت خود را آغاز کرده و با مدل جدیدی از اکران امیدوار است که بتواند برخی کاستی‌‌ها و ناکارآمدی‌هایی که در گذشته بود را جبران کند. شکست یک ایده و طرح و نوآوری را مخاطبان آن پدیده تعیین می‌‌کنند نه مخالفان. برای قضاوت درست درباره سینمای تجربی هیچ معیاری عادلانه‌‌تر از تجربه عملی اکران این آثار نیست.