با این روند، امیدی نیست

کیوان کثیریان در گفت‌وگو با «هم‌‏میهن»:

با این روند، امیدی نیست

حواشی خانه‌سینما در فاصله چندروز تا برگزاری انتخابات به اوج خود رسیده است. استعفای مدیرعامل و رئیس هیات‌مدیره خانه‌سینما موجب شد تا گفت‌و‌گویی داشته باشیم با کیوان کثیریان، رئیس‌سابق انجمن منتقدان و عضوی از خانه‌سینما. او در گفت‌وگو با «هم‌میهن» نسبت به عملکرد خانه‌سینما در چند سال اخیر نقد جدی دارد: «عملکرد خانه‌سینما در چند سال اخیر محل بحث و انتقادات زیادی بود و با خود حواشی زیادی همراه داشت، اما در چند روز اخیر ماجرا ابعاد دیگری پیدا کرده، طوری‌که تحلیلش ممکن است ما را به مسیرهای عجیبی ببرد. لغو انتخابات مردادماه، همچنین ردصلاحیت‌‌ها که برای‌ اولین‌بار رخ می‌‌داد و مشخص نبود این اقدام براساس چه قانونی انجام شده است، ازجمله بحران‌‌های ماه اخیر است. خانه‌سینما، مدیرعامل و هیات‌مدیره باید واکنش درخوری درباره ردصلاحیت‌‌ها پیش از انتخابات نشان می‌‌دادند چون خانه‌سینما قرار بود نهادی مستقل باشد، نه اینکه بخشی از دولت و تحت امر آن به‌حساب بیاید.» کثیریان معتقد است باتوجه به اینکه بودجه خانه‌سینما از سوی نهادی دولتی تامین می‌‌شود، استقلالش زیر سوال رفته و اعضای هیات‌مدیره مستقل رفتار نمی‌‌کنند: «باتوجه به اینکه بودجه این نهاد غالبا از سوی دولت تامین می‌‌شود، این شائبه وجود داشت که دخالت دولت می‌‌تواند موضوعیت داشته باشد و باعث شود خانه‌سینما به‌صورت نهادی‌مستقل عمل نکند. در دوره آقای شاهسواری این هماهنگی زیاد و شاید حتی ارتباط سازمانی زیاد با دولت‌‌ها، سبب شد در جایی‌که خانه‌سینما باید واکنش صنفی در حمایت از اعضای خود نشان دهد، به‌خاطر همسویی با دولت ری‌‌اکشن درخور شأنی نشان داده نشود. به‌طور مثال برخی محدودیت‌‌ها و دستگیری‌‌ها برای بازیگران و فیلم‌سازان رخ داد، اما ما واکنشی از خانه‌سینما ندیدیم. ارائه تصویر منفعل و بی‌‌اثر از خانه‌سینما در چندسال اخیر باعث شد این همسویی با دولت‌‌ها موجب نارضایتی و نقد جدی شود. اگر هم واکنشی از سوی خانه‌سینما دیدیم، بیشتر انفرادی بود تا صنفی.» عضو سابق انجمن منتقدان همچنین عقیده دارد استعفای مدیرعامل و رئیس هیات‌مدیره خانه‌سینما در فاصله چند روز تا برگزاری انتخابات، بیشتر یک رفتار پوپولیستی و در جهت لغو انتخابات است: «نکته مهم اینکه به‌نظر می‌‌رسد ردصلاحیت‌‌های اخیر اتفاقا بدون همراهی مدیرعامل، یعنی آقای شاهسواری انجام نشد و عملا این رفتارها شأن خانه‌سینما را پایین آورد. بخش دولتی قرار بود کمک‌کننده‌‌ صنف باشد، نه اینکه خانه‌سینما را زیر سیطره خودش در بیاورد. در دوره آقای شاهسواری این همراهی با بخش دولتی خیلی بیشتر از حدلازم بود، متاسفانه خانه‌سینما عقبگرد مشهودی در این مدت در نیل به اهداف صنفی و حضور در تصمیم‌سازی‌‌های کلان داشت و عملا از چرخه سینمای ایران حذف شد. آقای شاهسواری با همین هیات‌مدیره دوسال کار می‌‌کند وپنج‌روز مانده به انتخابات، استعفا می‌‌دهد؛ به همین خاطر است که می‌‌گویم اتفاقات عجیبی در حال رخ دادن است. استعفای مدیرعامل و رئیس هیات‌مدیره خانه‌سینما در این مدت‌کوتاه تا برگزاری انتخابات، معنایی ندارد مگر اینکه دوستان قصد و نیت دیگری داشته باشند؛ مثل لغو شدن انتخابات که احتمالا به این منجر شود که عزیزان باردیگر تا اطلاع‌ثانوی در سمت خودشان باقی بمانند. معمولا دولت‌‌ها اگر حس کنند هیات‌مدیره خانه‌سینما قرار است با یک ترکیب پرقدرت و مستقل شکل بگیرد، قطعا سعی می‌‌کنند بازی را به‌هم بزنند. حالا خانه‌سینما از اهداف اولیه‌‌اش و اتحادی که در زمان بسته شدن خانه‌سینما در دوره شمقدری شکل گرفته بود، خیلی فاصله گرفته است. آقای محمدعلی نجفی عنوان کردند به‌خاطر اختلاف‌نظر شدید با اعضای هیات‌مدیره و کارشکنی آنان در قبال مدیرعامل، استعفا کرده است. باید از ایشان پرسید شما که بیش از دوسال رئیس همین هیات‌مدیره هستید، چطور حالا به این نتیجه رسیده‌‌اید؟ شما اگر اکثریت را در همین جمع در اختیار ندارید، چطور رئیس شدید؟ چطور هیات‌مدیره با شما همسو نبوده است، ولی دوسال شما رئیس بودید؟ طبیعتا یک‌طیف در خانه‌سینما دنبال ابقای شرایط فعلی هستند تا این وابستگی را تمدید کنند.» در پایان کثیریان راهکار برون‌رفت از شرایط فعلی را، بازگشت افراد دلسوز به خانه‌سینما می‌‌داند: «به‌نظرم اگر دوستان بخواهند با همین روند پیش بروند، همچنان هیچ امیدی به خانه‌سینما نیست. البته اگر افراد باتجربه و مستقل که سال‌‌ها کار صنفی انجام دادند، در این چند روز باقی‌مانده به میدان بیایند، شاید بازی عوض شود. مدیران خانه‌سینما الان به تنها چیزی که فکر نمی‌‌کنند، استقلال و بحث صنفی است. فقط به این فکر می‌‌کنند که چطور سازمان سینمایی را همراه کنند، بودجه بگیرند و کارهایی انجام دهند که دولت از آنها راضی باشد. اتحادی که قبلا با حضور چهره‌‌های فعال در امور صنفی سینما وجود داشت و باعث حفظ خانه‌سینما در سخت‌‌ترین شرایط شد، دیگر دیده نمی‌‌شود. اصلا خیلی از چهره‌‌های برجسته صنفی الان کجا هستند؟ همه کناره گرفتند یا طرد شدند. در آن دوران، صنوف علیه همین تفکر مطالبه‌‌‌‌گری می‌‌کرد، ولی حالا دقیقا همان تفکر وابستگی‌طلب که خانه علیه‌‌اش ایستادگی کرد با همراهی عناصر بی‌‌موضع، منفعل و محافظه‌‌کار، قدرت گرفته و در راس خانه‌سینماست.»