| کد مطلب: ۱۷۷۲۷

بمبارانی که جنگ جهانی دوم را پایان داد، فصل دیگری از جنگ اتمی را آغاز کرد

جهان طاقت آزمایش سلاح‌ هسته‌ای را ندارد

جهان طاقت آزمایش سلاح‌ هسته‌ای را ندارد

آمریکا با بمباران ژاپن جنگ جهانی دوم را خاتمه داد، اما پرونده جنگ هسته‌ای را باز نگه داشت. بین سال‌های 1945 تا 2017، کشورهای هسته‌ای جهان بیش از 2هزار بار سلاح‌های خود را در فضا، زیرزمین، در اعماق دریا و اغلب در مکان‌های دورافتاده آزمایش کردند. شدت برخی از این آزمایش‌ها در فضا قدرتمندتر از بمب‌هایی بوده‌اند که روی ژاپن انداخته شدند و هزاران نفر را بیمار و آواره کردند.

فرزندان آن نسل از ژاپنی‌ها همچنان با عواقب فیزیکی، روانی، اقتصادی و فرهنگی این بمباران‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند. آنها شاهدان زنده‌ای هستند که سلاح‌های هسته‌ای هیچ‌وقت دیگر نباید آزمایش شوند؛ موضوعی که رهبران امروزی توجهی به آن نمی‌کنند.

به‌فاصله یک ساعت رانندگی از هتل‌های معروف و قمارخانه‌‌های لاس‌وگاس استریپ، در دوطرف جاده فرورفتگی‌های عمیقی کیلومترها از سطح شنی بیابان را گود کرده‌اند. اینجا همان جایی است که آمریکا در دوران جنگ سرد، ۹۲۸ آزمایش هسته‌ای را رو و زیرزمین آفتاب‌سوخته انجام داده. از سال ۱۹۹۲ تاکنون یعنی از زمانی که واشنگتن برنامه آزمایش سلاح‌های هسته‌ای آمریکا را متوقف کرده، بیشتر مواقع سکوت کاملی حاکم است.  

اما نگرانی‌ها از تغییر این وضعیت افزایش یافته. تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهند با عمیق‌تر شدن تنش‌های روابط آمریکا با روسیه و چین، این سه‌کشور برای گسترش تجهیزات آزمایش‌های هسته‌ای خود جاده‌ها را قطع می‌کنند و در زمین‌های بایر و محل انجام آزمایش‌های هسته‌ای، به‌خصوص در ایالت نوادا تونل‌های جدیدی را حفاری می‌کنند.

از دهه ۹۰ میلادی تاکنون هیچ‌کدام از این کشورها یک آزمایش هسته‌ای تمام‌عیار انجام نداده‌اند. نگرانی‌های محیط زیستی و سلامتی در اواسط قرن پیش آنها را وادار کرد تا آزمایش‌های خود را به زیر زمین انتقال دهند و بعد از پایان جنگ سرد آزمایش‌ها را به‌طور کلی متوقف کنند.

هر کدام از این کشورها اصرار دارند که این تعلیق را برهم نزنند. روسیه و چین اطلاعات بسیار کمی درباره موجی از ساخت‌وسازهایشان در مکان آزمایش‌های هسته‌ای آمریکا ارائه کرده‌اند اما آمریکا تاکید می‌کند که صرفاً در حال مدرن‌سازی زیرساخت‌ها برای آزمایش‌های زیر خط بحرانی یا آزمایش‌های زیرزمینی است که اجزای یک سلاح را آزمایش می‌کند و با یک واکنش زنجیره‌ای هسته‌ای فاصله دارد.

احتمال ازسرگیری آزمایش‌های هسته‌ای زیرزمینی مدت‌هاست که بر جهان پس از جنگ سرد چیره شده. اما در حال حاضر در بحبوحه خصومت فزاینده میان قدرت‌های جهانی، ساخت‌وساز در محل آزمایش سلاح‌های هسته‌ای و توسعه نسل جدیدی از این تسلیحات نگرانی‌ها را تشدید کرده است.

با تشدید فشارها، برخی از کارشناسان نگران‌اند که آمریکا اولین کشوری باشد که اقدام می‌کند. ارنست مونیز، فیزیکدانی که در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما وزیر انرژی بود و بر تاسیسات هسته‌ای این کشور نظارت داشت، می‌گوید تمایل روزافزونی در میان اعضای کنگره، ارتش و آزمایشگاه‌های تسلیحاتی وجود دارد تا انفجار تمام‌عیار سلاح‌های هسته‌ای را برای بار دیگر آغاز کنند. مونیز در مصاحبه اخیر خود می‌گوید: «اگر بنا باشد قدرت‌های اصلی هسته‌ای آزمایش سلاح‌ها را از سر بگیرند، آمریکا اولین کشور خواهد بود.»

سال ۲۰۲۰، دولت ترامپ در محافل خصوصی درباره اجرای آزمایش‌های زیرزمینی به‌امید کشاندن پای روسیه و چین به مذاکرات کنترل تسلیحات صحبت کرده بود. صحبت‌های مشاور پیشین امنیت ملی ترامپ هم در هفته گذشته که به دور دوم احتمالی ریاست‌جمهوری ترامپ پرداخته بود نشان می‌داد که آنها علناً ترامپ را تشویق می‌کنند تا برنامه آزمایش‌های هسته‌ای را از سربگیرد. دولت بایدن قاطعانه باور دارد که پیشرفت فناوری، ازسرگیری آزمایش‌های تمام‌عیار را غیرضروری کرده اما در ماه می‌‌اولین دور از آزمایش‌های زیر خط بحرانی انجام شد که تضمین می‌کند کلاهک‌های هسته‌ای مدرن آمریکا همانطور که طراحی شده‌اند، کار می‌کنند. این آزمایش‌ها در محدوده وعده‌های آمریکاست که تابوی آزمایش‌های هسته‌ای را نقض نمی‌کند.

بازگشت به دوران پیشین آزمایش‌های هسته‌ای قطعاً تبعات پرهزینه‌ای را خواهد داشت. آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی ممکن است که از نابودی یکدیگر اجتناب کرده باشند اما جنگ هسته‌ای هیچ‌وقت تمام نشده است: شدت آزمایش‌های هسته‌ای در مناطق دورافتاده شیوع بیماری، آوارگی و نابودی زمین‌های جوامع محروم را به‌دنبال داشته که هیچ‌وقت صدایی نداشتند که بگویند چه بلایی بر سر سرزمین‌شان آمده. اهالی سمی‌پالاتینسک در قزاقستان، رقان در الجزایر، مونتبلو در استرالیا و جمهوری کیریباتی ناخواسته قربانی رقابت‌های تسلیحاتی تعداد انگشت‌شماری از کشورهای قدرتمند و ثروتمند شده‌اند.

بسیاری از کارشناسان هسته‌ای معتقدند انجام یک آزمایش هسته‌ای توسط هر کدام از قدرت‌های اصلی می‌تواند به از سرگیری آزمایش‌های هسته‌ای در تمام این کشورها منجر شود. احتمال کمی وجود دارد که جهان به دوران جنگ سرد و گسترده شدن ابرهای قارچی‌شکل در جو زمین و حتی ازسرگیری آزمایش‌های زیرزمینی برگردد که می‌تواند مواد رادیواکتیو خطرناکی را ساطع کند و نسل‌های آینده را در معرض خطرات محیط‌زیستی و سلامتی قرار دهند. این امر می‌تواند آغاز فصل ناپایداری در عصر جدید هسته‌ای باشد گرچه همچنان برای درک عواقب آن تلاش می‌کنیم.

سفارت جمهوری جزایر مارشال ساختمان ساده و آجرقرمزی است که در محله‌ای سرسبز در واشنگتن‌دی‌سی واقع شده. در داخل ساختمان، اتاقی در طبقه اول وجود دارد که پر از جعبه‌های کارتن‌شکل و قفسه پرونده ا‌ست و داخل هر کدام پرونده‌های دولت آمریکا با جزئیات برنامه آزمایش‌های هسته‌اش در این جزایر قرار دارد.

انفجارهای ناشی از تسلیحات هسته‌ای بیشتر از هر جای دیگری در کره زمین در سایت آزمایشی ایالت نوادا رخ داده‌اند. آمریکا بزرگترین بمب‌های خود را در سایت‌های Pacific Proving Grounds انجام داده‌ است. انفجار ناشی از ۶۷ سلاح هسته‌ای که از سال ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۸ در جزایر مارشال مورد آزمایش قرار گرفتند صدها برابر قدرتمندتر از بمب آمریکایی بودند که هیروشیمای ژاپن را نابود کرد.

از روزی که برنامه تسلیحات هسته‌ای راه‌اندازی شد، خطرات آن برای سلامت انسان نیز مشخص بود. ۵ روز بعد در جولای ۱۹۴۵ تیم جی، رابرت آپنهایمر به‌طور محرمانه اولین بمب اتمی را در ایالت نیومکزیکو آزمایش کردند. در یکی از اطلاعیه‌های دولت این توضیح آمده بود که «گرد و خاک ناشی از اجزاء مختلف ابر قارچ‌شکل پتانسیل خطرات بسیار جدی»‌ را برای مردمی دارد که در مسیر باد سایت آزمایش قرار داشتند.

زمانی که جنگ جهانی دوم به‌پایان رسید و تلاش واشنگتن برای تنظیم تسلیحات جدید آغاز شد، آمریکا به‌دنبال مکانی دورافتاده بود تا بمب‌های خود را آزمایش کند. در نهایت نتایج این تحقیقات به دو مکان رسید:‌ یکی امتداد ۱۷۰۰ کیلومتر مربعی صحرا در شمال‌غرب لاس‌وگلاس در منطقه‌ای که آپنهایمر بمب را ساخت. دیگری بسیار دورتر از خانه، در میانه اقیانوس آرام.

در فوریه ۱۹۴۶، ۶ ماه پس از آنکه ۲ بمب اتمی روی ژاپن فرود آمدند، یک افسر نیروی دریایی در جزایر مارشال حضور پیدا کرد. جزایر مارشال مجموعه‌ای از بیش از هزار جزیره است که میان هاوایی و فیلیپین پخش شده‌اند. آمریکا در دوران جنگ کنترل این جزایر را از ژاپن گرفت و ارتش آمریکا جزیره مرجانی Bikini Atoll، جایی که انسان هزاران سال در آن زندگی کرده بود را محوطه ایده‌آلی برای آزمایش‌های هسته‌ای خود درنظر گرفت.

پس از مراسم کلیسا در بعدازظهر یکشنبه، دریادار بن وایات، فرماندار نظامی آمریکایی در این جزایر، درخواست مذهبی‌ای را به رهبر جزیره بیکینی، پادشاه جودا و مردمش مطرح کرد و از آنها پرسید که می‌خواهند جزیره خود را برای رفاه همه قربانی کنند. در حقیقت، آنها هیچ گزینه دیگری نداشتند:‌ اقدامات آماده‌سازی به‌دستور رئیس‌جمهور هری ترومن آغاز شده بود.

در مدت کوتاهی، ۱۶۷ نفر از شهروندان جزیره بیکینی سوار یک کشتی شدند و ۱۰۰ مایل آنطرف‌تر به جزیره‌ای با پوشش گیاهی ناچیز و تالابی پر از ماهی‌های سمی فرستاده شدند. آنها همانطور که به سمت خانه جدیدشان می‌رفتند، شعله‌های خروشانی را می‌دیدند که سربازان آمریکایی قایق‌های کلبه‌دار و پارویی که به‌جای گذاشتند را آتش زدند. ۴ ماه بعد، ارتش آمریکا دو بمب اتمی را در جزیره Bikini Atoll منفجر کرد. با اینکه شهروندان جزیره مارشال برنامه بازگشت به خانه‌های خود را داشتند اما آنها هیچ‌وقت نمی‌توانند زندگی امنی در آنجا داشته باشند.

ارتش روزنامه‌نگاران و سیاستمداران طبق گزارش‌ها ۱۸ تن از تجهیزات تصویربرداری و نیمی از فیلم سینمایی جهان را برای ضبط این رویدادها با خود آورده بود. هدف از انتشار اطلاعات و فیلم‌های این سلاح‌های شگفت‌انگیز جلب توجه بود، به‌ویژه توجه اتحاد جماهیر شوروی.

این آزمایش‌ها فراتر از جلب توجه بودند. آنها نسلی از گسترش سلاح‌های هسته‌ای را در سراسر جهان راه‌اندازی کردند. یک به یک، هر کشوری که پول و اراده رقابت را داشت برنامه تسلیحات هسته‌ای خود را آغاز کرد. آنها سرنخ‌های خود را از آمریکا گرفتند و دستگاه‌های خود را در مکان‌های دورافتاده آزمایش کردند. در بسیاری از موارد، در قلمروهای خودشان. اتحاد جماهیر شوروی تسلیحات خود را در قزاقستان آزمایش کرد. فرانسوی‌ها در آفریقا و جزایر پلی‌نزی. چین در شین‌جیانگ. انگلیسی‌ها در استرالیا.

بریتانیا هم از سال ۱۹۵۲ تا ۱۹۶۳ آزمایش‌های تسلیحات هسته‌ای خود را در استرالیا انجام داد. این برنامه طی دهه‌ها باعث شد پلوتونیوم سرطان‌زا آزاد شده وارد خاک و زنجیره غذایی شود.

قدرت‌های هسته‌ای ممکن است از نظر فناوری پیشرفته‌ترین کشورهای جهان باشند اما با نگاهی به گذشته واضح است که ایده بسیار کمی از تبعات اقدامات خود داشتند و سلامت جمعیت محلی مسئله‌ای بود که بعداً به‌ذهن‌شان رسید.

گرچه آزمایش‌ها با سرعت بسیار زیادی ادامه پیدا کردند، اما نگرانی‌های دانشمندان آمریکایی از خطرات نشست مواد رادیواکتیو به‌طور فزینده‌ای افزایش یافته است. بزرگترین نگرانی این بود که چقدر از ایزوتوپ‌های رادیواکتیو مانند استرانسیوم ۹۰ که در انفجارهای هسته‌ای شکل می‌گیرند، به‌وسیله باد جابه‌جا می‌شوند و از طریق باران در مکان‌های بسیار دورتر از منطقه انفجار وارد زمین‌های کشاورزی و دامداری‌ها و از آنجا وارد زنجیره غذایی می‌شوند. استرانسیوم ۹۰ از نظر ساختاری به کلسیوم شبیه است و پس از هضم به استخوان‌ها و دندان‌ها می‌چسبد، منجر به سرطان می‌شود.

در اوایل دهه ۵۰ میلادی، کمیسیون انرژی اتمی، آژانس آمریکایی که در آن زمان بر تسلیحات هسته‌ای نظارت می‌کرد، حدوداً ۱۵۰ مانیتور از راه دور را در خانه و خارج از کشور قرار داد تا تشعشعات را تشخیص دهد. براساس رونوشتی از جلسه‌ای در سال ۱۹۵۵ که از طبقه‌بندی محرمانه خارج شده، این آژانس همچنین برنامه‌ای را آغاز کرد تا «نمونه‌های انسانی» را برای میزان استرانسیوم آزمایش کند. ویلارد اف. لیبی، کمیسر وقت آژانس می‌گوید: «اگر کسی بیرون آوردن اجساد از قبرها را به‌خوبی بلد باشد، به کشورش خدمت می‌کند.» طی چند سال بعد، دولت آمریکا بیش از ۱۵۰۰ عضو از اجساد را جمع‌آوری کرد که بسیاری از آنها مربوط به نوزادانی از چندین کشور بودند که مرده به‌دنیا آمده بودند، بدون اطلاعی از نزدیکان‌شان.

درحالی‌که دولت این علم را در سایه دنبال می‌کرد، تحقیقات غیرنظامیان نیز در راه بود. تیم‌هایی در دانشگاه سنت‌لوییس و دانشکده دندانپزشکی دانشگاه واشنگتن نزدیک به ۳۲۰هزار دندان نوزاد عمدتاً از منطقه سنت‌لوییس را جمع‌آوری کردند که از طرف پدر و مادرها و قیم‌هایشان اهدا شده بود. آنها فهمیدند سطح استرانسیوم-۹۰ در دندان‌های کودکانی که در سال ۱۹۶۳ به‌دنیا آمده بودند، ۵۰ برابر نوزادانی بود که در سال ۱۹۵۰ به‌دنیا آمده بودند. نتایج اولیه بعدها به اولین تحقیق مهمی برای افزایش آگاهی نسبت به خطرات ناشی از آزمایش‌های هسته‌ای برای سلامت انسان تبدیل شدند.

همانطور که نتایج این تحقیق نشان می‌داد، دولت آمریکا اصرار داشت آزمایش‌هایش در جزایر مارشال ادامه داشته باشد. در اول مارس ۱۹۵۴، آمریکا بزرگترین آزمایش هسته‌ای خود را انجام داد که با نام «قلعه براوو» کدگذاری شده بود. طراحان تسلیحات هسته‌ای حجم انفجار تسلیحات را تقریباً ۳برابر تخمین زده بودند؛ اشتباه محاسباتی ویرانگر.

این دستگاه که هزار برابر نیروی بمب هیروشیما را داشت، پیش از طلوع آفتاب منفجر شد و روشنایی شدیدی آسمان اقیانوس آرام را به وسعت ۲۵۰ مایل یا بیش از آن فرا گرفت. سه جزیره کوچک به‌سرعت تبخیر شدند. ابرقارچی به ۲۵ مایلی استراتوسفر رسید و ۱۰ میلیون تن از خرده‌های مرجانی پودرشده را در خود مکید.

طی چند هفته، اهالی جزایر مارشال که در ۱۰۰ مایلی انفجار زندگی می‌کردند ضعیف شدند و حالت تهوع داشتند، علائم اگزما و ریزش مو هم در آنها مشاهده شد. ارتش آمریکا بیش از ۲۳۰ نفر را از یک پایگاه آمریکایی در نزدیکی Kwajalein Atoll تخلیه کرد.آنها زنان، مردان و کودکان را به کمپ بردند که بدون اینکه بدانند تحت پروژه پزشکی مخفیانه دولت آمریکا به‌نام پروژه ۴/۱ قرار گرفتند.

هدف پیدا کردن این بود که تشعشعات ناشی از تسلیحات چه تاثیراتی بر انسان‌ها می‌گذارند؛ موضوعی که دانشمندان از طریق آزمایش روی حیوانات در داخل آزمایشگاه‌ها نمی‌توانستند به آن برسند. مریل آیزنباد، رئیس بهداشت و امنیت کمیسیون انرژی اتمی در رونوشتی طبقه‌بندی‌شده می‌گوید: «درحالی‌که درست است این افراد مثل غربی‌ها، مردم متمدن، زندگی نمی‌کنند، اما این افراد بیشتر شبیه ما هستند تا موش‌ها.»

تبعات آن هم ترسناک بود. این گروه از علائم گسترده همراه با بیماری تشعشع حاد رنج می‌بردند. در ۴ سال اول پس از آزمایش «قلعه براوو» نرخ سقط جنین و نوزادان مرده در میان زنانی که در معرض تشعشعات قرار گرفته بودند تقریباً دوبرابر زنانی بود که در معرض آن قرار نداشتند. نوزادان با پوست شفاف بدون استخوان به‌دنیا می‌آمدند و قابله‌های اهل مارشال آنها را نوزادان ستاره دریایی می‌نامیدند، و کودکان هم به دلیل اندازه و متابولیسم‌شان اختلالات تیروئید از جمله به سرطان آن مبتلا می‌شدند.

حتی باوجود این شواهد، محققان به کمک علم فقط توانستند به نتایج محدودی از تاثیر آزمایش تسلیحات هسته‌ای بر سلامت افراد دست پیدا کنند. آنها می‌دانند که آزمایش‌های جوی که در قرن گذشته انجام شده‌اند ذرات رادیواکتیو را در سراسر جهان منتشر کرده‌اند و به افراد بی‌شماری آسیب رسانده‌اند. در آمریکا به‌تنهایی، تحقیقی از سوی مرکز پیشگیری و کنترل بیماری نشان داد که هر یک نفر در قاره آمریکا که از سال ۱۹۵۱ زنده مانده‌اند، در معرض تشعشعات ذرات رادیواکتیو ناشی از آزمایش‌های هسته‌ای قرار گرفته‌اند.

شگفت‌آور است که تحلیل و بودجه بسیار کمی صرف تحقیقات درازمدت درباره بازماندگان افرادی شده که در معرض تشعشعات تسلیحات هسته‌ای قرار گرفته‌اند. بسیاری از فرزندان آنها معتقدند که در معرض قرار گرفتن خانواده‌هایشان دلیل بیماری‌های آنها را توضیح می‌‌دهد اما اغلب هیچ داده اطلاعاتی برای پشتیبانی یا رد ادعای خود در اختیار ندارند. پزشکان نمی‌توانند به‌طور قطع بگویند که علت سرطان یا بیماری افراد نتیجه مستقیم مواد رادیواکتیو است یا دلیل دیگری دارد؛ مثل سیگار کشیدن یا در معرض دیگر مواد آسیب‌زا قرار گرفتن. آنها فقط می‌توانند بگویند که تشعشعات خطر بیماری را افزایش می‌دهند.

آنچه تحقیقات موجود نشان می‌دهد این است که در مناطقی که آزمایش‌های هسته‌ای صورت گرفته‌اند، تعداد افرادی که مشکل سلامتی دارند به‌طور غیرعادی بالاست. کودکانی که در نزدیکی شمال‌شرق قزاقستان جایی که شوروی سه دهه پیش ۴۵۶ آزمایش هسته‌ای انجام داده، یا بدون دست و پا به‌دنیا آمده‌اند یا به سرطان مبتلا شده‌اند. تعداد این کودکان بالاتر از حد عادی است. تحقیقات درباره جمعیتی که در معرض تشعشعات قرار گرفته‌اند نشان‌دهنده سطح بالایی از ابتلا به بیماری‌های خطرناک در دو نسل بعدی آنهاست. در پلی‌نزی فرانسه (جزایری در جنوب اقیانوس آرام) جایی که فرانسوی‌ها در طول سه‌دهه آزمایش‌های هسته‌ای انجام داده‌اند، سرطان تیروئید، خون و ریه شایع است. حتی امروز، نسل‌های بعدی بازماندگان آزمایش‌های هسته‌ای نگران‌اند که این بیماری‌ها را به نسل آینده خود منتقل کنند.

پس از آزمایش «قلعه براوو»، شواهد محرز بودند: انفجار یک بمب در یک طرف کره زمین می‌تواند بر مردم در طرف دیگر آن تاثیر بگذارد. نشت مواد رادیواکتیو ناشی از این آزمایش فقط به اهالی جزایر مارشال آسیب نرساند بلکه ماهیگیران در نزدیکی یک کشتی ژاپنی را بیمار کرد و نگرانی‌های گسترده‌ای از آلودگی ماهی‌های ژاپنی را به‌همراه داشت. یک دهه پس از آنکه بمب‌های آمریکایی جان نزدیک به ۲۰۰هزار نفر را در هیروشیما و ناکازاکی گرفت و شوک دوباره‌ای را به ژاپن وارد کرد. در عرض یک ماه، ردپای نشت مواد رادیواکتیو از قاره آسیا به اروپا رسید. این آزمایش عظیم آمریکا به بزرگترین خبر جهان تبدیل شد و درخواست‌هایی برای توقف آزمایش‌های هسته‌ای در جهان تقریباً بلافاصله آغاز شد.

در زمان آزمایش «قلعه براوو»، هر سه کشور هسته‌ای - آمریکا، اتحاد جماهیر شوروی و بریتانیا - تسلیحات خود را روی زمین آزمایش می‌کردند. در عرض ۱۰ سال، این سه ابرقدرت معاهده ممنوعیت آزمایش محدود ۱۹۶۳ را امضا کردند که رسماً انجام آزمایش‌ها را به زیر زمین محدود می‌کرد. فرانسه آزمایش‌های هسته‌ای در فضا را تا سال ۱۹۷۴ و چین تا سال ۱۹۸۰ ادامه داد.

در آزمایش‌های زیرزمینی، مواد منفجره هسته‌ای در داخل محفظه‌ای و در حفره‌ای به عمق ۳۰۰  متری زمین قرار می‌گرفتند. کابل‌های بسیار بلند برق و متصل به محفظه‌، اطلاعات مربوط به انفجار را به ایستگاه‌های ضبط روی سطح زمین منتقل می‌کنند. با اینکه این فرآیند از نشت گسترده مواد رادیواکتیو جلوگیری می‌کند، همچنان می‌تواند آب‌های زیرزمینی را آلوده کند و ذرات رادیواکتیو را از زمین به هوا نشت دهد.

به همین ترتیب در سال ۱۹۹۶، بزرگترین قدرت‌های هسته‌ای جهان پیمان منع جامع آزمایش‌های هسته‌ای را امضا کردند که براساس آن هرگونه آزمایش هسته‌ای رو و زیر زمین ممنوع شد و یک سیستم نظارتی جهانی برای آزمایش‌های صورت‌گرفته ایجاد شد. هند و پاکستان که این معاهده را امضا نکرده‌اند در سال ۱۹۹۸ آزمایش‌های زیرزمینی انجام دادند؛ از آن زمان تاکنون فقط کره شمالی آزمایش انجام داده است.  

سال‌هاست که بازماندگان آزمایش‌های هسته‌ای در سراسر جهان برای جبران هزینه‌هایی که بابت این آزمایش‌ها داده‌اند، مبارزه کرده‌اند: خانه‌شان، سلامت‌شان، فرهنگ و جامعه‌شان. بسیاری از افراد این جوامع از انفعال قدرت‌های جهانی به کنشگرانی تبدیل شده‌اند که با صراحت در خط مقدم جنبش جهانی خلع سلاح فعالیت می‌کنند. سال ۲۰۲۱ آنها به ایجاد معاهده منع تسلیحات هسته‌ای کمک کردند که توسط ۹۳ کشور به امضا رسید و براساس آن دراختیار داشتن، استفاده و آزمایش سلاح‌های هسته‌ای ممنوع شد.

باوجود این بسیج جهانی، فقط تعداد انگشت‌شماری از کشورهای دارنده تسلیحات هسته‌ای وجود دارند که به جبران خسارت‌های ناشی از انفجار بزرگترین بمب‌های جهان به افرادی که در نزدیکی محل سکونت و سرزمین‌های آبا و اجدادی‌شان صورت گرفته، پرداخته‌اند. فرانسه به بدهی خود به شهروندان پولی‌نزی بابت آزمایش‌های هسته‌ای اعتراف کرده و در سال ۲۰۱۰ کمیسیونی را تشکیل داد تا ادعاهای غرامت قربانیان آن را ارزیابی کند، اما هرگز عذرخواهی نکرد. بریتانیا هم همینطور. حتی ابزاری برای جبران خسارت هم ایجاد نکرده است.

ساکنان جزایر مارشال کمی بیشتر از دیگران موفق بوده‌اند. درحالی‌که آمریکا هیچ‌وقت بابت آواره کردن هزاران نفر و غیرقابل سکونت کردن بخش‌هایی از این جزایر عذرخواهی نکرده است، در دهه ۸۰، دولت آمریکا ۱۵۰ میلیون دلار بابت آنچه «تسویه کامل و نهایی» تمام خسارات ناشی از آزمایش‌های هسته‌ای خواند، پرداخت کرد. از آن زمان، صدها میلیون دلار دیگر برای آموزش، مراقبت‌های بهداشتی، محیط زیست و زیرساخت اختصاص یافته است. اما این ارقام کافی نبوده‌اند. دولت مارشال ۳ میلیارد دلار دیگر نیز درخواست کرده است.

در حال حاضر در نوادا، ۳۰۰ متر بالاتر از آزمایشگاه زیرزمینی، بقایای آخرین دوران هسته‌ای، کابل‌ها، کانتینرها و تجهیزات، در منطقه‌ای محافظت‌شده روی سطح صاف صحرا قرار دارند. این تجهیزات براساس دستور دولت همچنان در محل و در حالت آماده‌باش قرار دارند تا زمانی که رئیس‌جمهور دستور ازسرگیری آزمایش‌های هسته‌ای را بدهد، آماده استفاده باشند.

جهان توان از سرگیری این سیکل خطرناک را ندارد. ما همچنان در حال مبارزه با آسیب‌های ناشی از آزمایش سلاح‌های هسته‌ای در گذشته هستیم؛ این نباید بخشی از آینده ما باشد.

اخبار مرتبط
دیدگاه
آخرین اخبار
پربازدیدها
وبگردی