درباره غیبت ایران در نشست شرمالشیخ/حلقه مفقوده ابتکار دیپلماتیک
نشست «شرمالشیخ» در مصر، سه غایب بزرگ داشت. نتانیاهو و اسرائیل، جنبش حماس و جمهوری اسلامی ایران، غایبان این اجلاس بینالمللی بودند.
نشست «شرمالشیخ» در مصر، سه غایب بزرگ داشت. نتانیاهو و اسرائیل، جنبش حماس و جمهوری اسلامی ایران، غایبان این اجلاس بینالمللی بودند.
سیاسیون چه از طیف منتقدان دولت چه متولیان امروز ساختار اجرایی کشور، هنوز در چنبره معادلات و مجادلات چند دهه گذشته سیر و سیاحت میکنند و به جای تمرکز بر وضعیت فعلی و تغییر رویکرد با عنایت به سیر تحولات سپریشده و تغییر نگرش و راهبرد نسبت به معضلات حکمرانی یا اسیر در بهانهگیری و آتوگیری از رقیب و مانور تبلیغاتی و پروپاگاندای سیاسی و جناحی هستند، یا آنکه در پی توجیه وضعیت و حفظ کرسی و صندلی خود و در این میان آنچه که مغفول میماند وضعیت مردم و برونرفت کشور از شرایط ناخوشایند کنونی است.
شرایط تازه، اقدامات و تمهیدات جدید را میطلبد و دیگر سیر در مسیر ابهام استراتژیک و صرف هزینههای بسیار و عدم انتفاع لازم، در توان و ظرفیت کنونی ما آنهم در مواجهه با دشمن غدار نیست.
هرچه هست به نظر نمیرسد این سخنرانی در بُعد سیاست خارجی حامل پیامی خاص و یا تغییر راهبرد و استراتژی بود، در عرصه داخلی هم البته سفر و سخنرانی رئیسجمهوری وقت، بازخورد و واکنشهای متفاوت و متناقضی در دو طیف منتقدان و حامیان دارد اما شاید برای اولین بار باشد که طیف منتقد رئیسجمهوری به استقبال و تشویق این سخنرانی و به تمجید از پزشکیان پرداخت.
پانزده سال پیش که شش قطعنامه متواتر شورای امنیت با اجماع جهانی علیه ایران، یکی بعد از دیگری به تصویب رسید، مناسبات و معادلات حاکم بر نظام بینالملل متفاوتتر از شرایط این روزهای حاکم بر جهان است.
شیخ اجل میفرماید: «به عمل کار برآید به سخندانی نیست» پند و اندرزی که اگر در طول سالیان متمادی، بسیاری از مسئولین و متولیان امر به گوش جان نیوش میکردند، شاید حال و احوال ملک و ملت چنین نبود که اکنون است.
هنوز آفتاب تموز بر سریر تلألو و جلوت بود و دوحه یک سهشنبه معمولی گرم و شرجی را سپری میکرد که صدای انفجارهای مهیب، خواب قیلوله اُمرای عربی را در سرتاسر خاورمیانه منقش کرد.
سوال از دلواپسان آن است که عایدی جریان ضدمذاکراتی برای ایران چه بوده و جز تحریم و صدور قطعنامه چه دستاوردی داشتهاند که اکنون به برجام میتازند و خواستار بازگشت سکههای اعطایی هدیهشده به مذاکرهکنندگان هستند؟
صبحگاه پنجشنبه به وقت محلی و شامگاه همین روز به وقت ایران، تروئیکای اروپایی که پیشتر ضربالاجل پایان ماه اوت(٣ شهریورماه) را برای حصول توافقی با ایران بر سر پرونده هستهای خود تعیین کرده بودند، ابلاغیه آغاز فرآیند سازوکار حل و فصل اختلاف در برجام و قطعنامه ٢٢٣١ موسوم به مکانیسم ماشه را تقدیم شورای امنیت کردند و روز جمعه این پیشنویس در جلسه غیرعلنی شورای امنیت به همراه پیشنویس پیشنهادی روسیه و چین مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
گفتمانسازی در عرصه سیاست خارجی و دستاوردسازی و شکلگیری رهیافت منطبق بر منافع ملی در این عرصه غامض و پیچیده، نیازمند تمهیدات و تدارکات و بسترسازیهای مختلفی است که کنشگران در لایههای مختلف و متکثر میبایست بدان اعتنا و التفات داشته و از همه ظرفیتهای ممکن در این زمینه بهره بگیرند و یک فرآیند جمعی و چندوجهی را شاکله ببخشند.