درباره مارتین ایندیک، دیپلمات و نظریه پرداز آمریکایی که دیروز درگذشت
صاحب نظریه مهار دوگانه
زندگی مارتین ایندیک داستان زندگی موفقیتآمیز یک دیپلمات بود. دکتر رابرت ساتلوف، مدیر اجرایی مؤسسه سگال، درباره او میگوید: او که اهل استرالیا بود، به واشنگتن آمد تا در ایجاد سیاست آمریکا در خاورمیانه تأثیر بگذارد و این کار را هم انجام داد.
بهعنوان یک محقق پیشگام، تحلیلگر روشنفکر و کارآفرین سیاسی بسیار مؤثر، اقدامات زیادی انجام داد. ایندیک بینش قدرتمندی داشت. بینشی که نهتنها سازمانی را براساس این ایده که خط مشی عمومی عاقلانه ریشه در تحقیقات درست دارد، هدایت میکرد. بلکه این ایده را در آن سازمان به صورت مجسم، ایجاد میکرد.
سهم او در رشد و توسعه اندیشکده مؤسسه واشنگتن - و بهطور کلیتر در تعریف و اجرای سیاست خاورمیانهای ایالات متحده - افسانهای و غیرقابل اندازهگیری است. ایندیک پس از دریافت دکترای خود از دانشگاه ملی استرالیا، به واشنگتن نقل مکان کرد و خیلی زود با باربی واینبرگ در لسآنجلس، برای تأسیس اندیشکده مؤسسه واشنگتن در سال ۱۹۸۵ همکاری کرد. تحت رهبری این دو، مؤسسه به سرعت شهرت یافت و تحقیقات علمیاش درباره خاورمیانه مشتریان مشتاقی را در کاخ سفید، وزارت امور خارجه، پنتاگون، آژانسهای اطلاعاتی، سفارتخانههای خارجی، اتاقهای خبر و کنگره آمریکا پیدا کرد. از همان ابتدا، ایندیک بر رویکردهای دوحزبی برای حل مشکلات منطقهای تأکید داشت.
این رویکردها فراتر از تفکر سنتی حاصل جمع صفر در مورد درگیری اعراب و اسرائیل بود که در قالبهای بسیار قابل دسترس بستهبندی شده بود و محصول تحلیلی کارشناسان مؤسسه را مستقیماً به مشتریانش در سراسر دولت ارائه میکرد.
این فرمول موفقیت بزرگی به دنبال داشت. بهطوریکه تنها هشت سال پس از راهاندازی مؤسسه، بیل کلینتون، رئیسجمهوری وقت آمریکا، از ایندیک بهعنوان مشاور ارشد سیاست خاورمیانه و بهعنوان دستیار ویژه رئیسجمهور و مدیر ارشد امور خاور نزدیک و جنوب آسیا در شورای امنیت ملی استفاده کرد. در دوران ریاستجمهوری کلینتون، ایندیک بعدها بهعنوان دستیار وزیر امور خارجه در امور خاور نزدیک منصوب شد.
او اولین فردی بود که از خارج از وزارت امور خارجه به این سمت منصوب شد. ایندیک در دو ماموریت جداگانه به عنوان سفیر ایالات متحده در اسرائیل خدمت کرد.(ابتدا از سال ۱۹۹۵ تا سال ۱۹۹۷ و دوباره از ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۱) باراک اوباما رئیسجمهور آمریکا او را به دولت فراخواند تا از ژوئیه ۲۰۱۳ تا ژوئن ۲۰۱۴ به عنوان فرستاده ویژه برای مذاکرات اسرائیل و فلسطین خدمت کند. مارتین از روند اسلو گرفته تا سیاست «مهار دوگانه» در خصوص عراق و ایران، اثری عمیق و ماندگار در ساخت و شکلدهی سیاست خاورمیانهای آمریکا بر جای گذاشت. در منطقهای مثل خاورمیانه که نوسانات بحرانها در آن بسیار بالا بود هر پیشرفتی که آمریکا برای پیشبرد صلح و امنیت به آن دست یافت، در نتیجه کمکهای عظیم ایندیک بود.
ایندیک پس از ترک دولت، در سمتهای خود به عنوان مدیر مؤسس مرکز سیاست خاورمیانه در مؤسسه بروکینگز، معاون اجرایی بروکینگز و مدیر برنامه سیاست خارجی آن، نقش مهمی در مباحث سیاست خارجی ایالات متحده داشت. سپس، اخیراً، به عنوان همکار ارشد در دیپلماسی ایالات متحده و خاورمیانه در شورای روابط خارجی در نیویورک، مشغول به کار شد.
علاوه بر این، ایندیک نویسنده کتاب بسیار تحسینشده «استاد بازی: هنری کیسینجر و هنر دیپلماسی خاورمیانه» و «سیاست خارجه بیضرر: توجیه خودمانی از دیپلماسی صلح آمریکایی در خاورمیانه» را که خاطرات شخصیاش بود به رشته تحریر درآورد. او همچنین با مایکل اوهانلون و کنت لیبرتال نویسنده کتاب «تاریخ نرمش: سیاست خارجی باراک اوباما» بود. گذشته از دستاوردهای نوشتاری و موفقیتهای سیاسی، میراث حرفهای ایندیک در تعداد زیادی از محققان، تحلیلگران و سیاستگذارانی که در طول سالها تحت نظر او بودند، نمود یافته است.
