حضوری کوتاه اما ماندگار
پری صابری، نامی نامدار در تاریخ تئاتر ایران است و کارنامه‌اش گواهی است بر شناخت توأمان او بر تئاتر جهان و تاریخ ایران؛ هر دو. اکثر آثار او نیز تلفیقی از این دو حوزه بود.
فرزاد نعمتی
خبرنگار گروه فرهنگ
-
-
براندازی رسم ضعیف‌کشی
طبق بیانیه روابط عمومی دانشگاه علامه، برکناری انتظاری، «در پی طرح مباحثی به‌دور از ادبیات ایرانی و اسلامی و استفاده از تعابیری نادرست» و به دستور رئیس دانشگاه بوده و می‌دانیم که رئیس فعلی این دانشگاه، در دولت قبلی بدین سمت منصوب شد و بعید است قصد انتقام‌گیری از «مواضع انقلابی» انتظاری را داشته باشد. برخی البته در این بین تحلیل‌هایی کردند با استفاده از «روغن ریخته» و «نذر امام‌زاده» که بد نیست در آنها هم تأمل کنیم. در جامعه ایران معمولاً ضعیف‌کشی امری رایج است. عموماً زورمان به زیردستان می‌رسد. آن روی سکه ضعیف‌کشی هم البته قوی‌‌نوازی است.
-
شعبده انقلاب؛ تبدیل جویبار به موج
وقوع بهار عربی در جوامعی چون تونس و مصر موجی از امیدواری نسبت به شکل‌گیری زنجیره تحولات دموکراتیک در خاورمیانه را دامن زد. اینک و پس از بیش از یک دهه از آن رخدادهای انقلابی، از نظر برخی از تحلیلگران، نتیجه همه آن کنش‌های انقلابی مردان و زنانی که در پی عدالت، آزادی و رفاه و در اعتراض به نابرابری‌ها، تبعیض‌ها، تضییع حقوق‌ها و نبود امکانات اولیه زندگی، جان خود را کف دست خویش گرفتند و راهی خیابان‌ها شدند، یک هیچ بزرگ است و در این میان، در ساختار سیاسی، فقط نام مستبدان عوض شده است.
-
در پی غـزلی دیگـر
محمدعلی بهمنی جز ترانه‌سرایی‌ها، در مقام رئیس شورای شعر و ترانه دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز حضور داشت؛ امری که البته مورد نقد بسیاری از ترانه‌سرایان نیز قرار گرفت. نمونه‌ای از آن در جریان آلبوم «ابراهیم» با صدای محسن چاوشی بروز کرد که در جریان آن، بهمنی استفاده از الفاظی چون «آغوش» را که در لیست ممنوعه‌های ارشاد قرار دارد، دلیل توقیف کار دانست. فراتر از این موارد خاص، البته بهمنی از عملکرد خویش دفاع می‌کرد و آن را تلاشی برای جلوگیری از تولید و پخش ترانه‌های بی‌ارزش می‌دانست. منتقدان بهمنی اما می‌گفتند، او در عمل و در این شورا دست به سانسور ترانه می‌زند. درنهایت بهمنی در شهریورماه ۱۳۹۷ از دفتر موسیقی استعفا داد و در متنی گلایه‌آمیز نوشت: «نه، امروز دیروز است، نه من آن شاعری که دیروز از فردایی می‌سرود که: امروز نیست.» او متنش را نیز چنین به پایان برد: «من باآگاهی‌اشتباهم از قبول (ریاست شورای ترانه) ـ نه به‌دلیل این‌که شش‌ماه است کارشناسانش هم حقوقی دریافت نکرده‌اند ـ فقط به این دلیل که دیگر مزاحم ترانه‌های ضعیف نباشم، باشرم خداحافظی می‌کنم.»
-
فیلسوف دیگری
نقد سنت متافیزیکی فلسفه غرب، به‌خصوص در قرن بیستم، با نام هایدگر گره خورده است و بسیارانی او را مهمترین منتقد متافیزیک می‌دانند. در ایران نیز بسیارانی در نقد فلسفه غرب به هایدگر اقتدا می‌کردند و با زبان او به نزاع غرب می‌رفتند. با این همه امروزه می‌دانیم که نقدهایی بنیادین به هستی‌شناسی هایدگری نیز وجود دارد که لااقل برای مخاطبان ایرانی، برخی از آنها ناشناخته بودند.
-
معمار فرهنگ دولتی
رضا قطبی، رئیس رادیو و تلویزیون ملی ایران، دیروز شش شهریورماه ۱۴۰۳ در پاریس درگذشت. از نوادگان شیخ قطب‌الدین شریف لاهیجی، از علما و ریاضیدانان سده یازدهم هجری بود و خود نیز در جوانی در دانشگاه پلی‌تکنیک پاریس ریاضیات خواند.
-
آنفالو لااقل برای خواهرامون
اگر از من بپرسند شوکه‌کننده‌ترین پدیده‌ای که در این ماه‌ها با آن مواجه شده‌ای، چیست، پاسخم دو کلمه است: آیسان اسلامی؛ بلاگری که حرف‌های زن‌ستیزانه و تهدید غیرانسانی او به قتل آدمی دیگر، این روزها جنجال‌برانگیز شد. من وقتی کلیپ را دیدم، اول آن را پای همین حرف‌های پوچی گذاشتم که در لفافه ناموس‌پرستی، ایران‌دوستی و نژادپرستی پربازدید می‌شوند.
-
جان سلطانی ز زندانی بجست
عبدالکریم سروش یکی از تحریفهای مهم در نقل واقعه عاشورا را این میداند که برخی کوشیدند آن را فقط دستمایهای برای تحریک عواطف بکنند و بهجای آنکه تکیه بر عقلانیت، عظمت و غایت امام حسین داشته باشند، بر قساوت ظالمان مقابل او افزودند. چنین امری خود منجر شد که بر جنبههای خون‌ریزانه و خشونتآمیز این حادثه بیشتر تاکید شود. مصطفی ملکیان نیز می‌گوید: قدیس و قهرمان نوع سوم اما فراتر از وظایف خود عمل میکند و به همین دلیل نزد همگان تردیدی نیست که این سنخ از قدیس و قهرمان نسبت به دو نوع اول و دوم، موقعیت برتری دارد. ملکیان در ادامه با اشاره به نامه حضرت علی به عثمان بن حنیف در توبیخ حضور او در مهمانی اغنیاء، نکات مدنظر امام را فراتر از وظیفه او بهعنوان خلیفه مسلمین میداند. در واقعه کربلا نیز چنین لحظاتی را مییابد.
-
تمدن سهپاره
از نظر تاریخی به‌طور دقیق نمی‌دانیم که کلمه «اروپا» از کجا آمده و نخستین‌بار کجا به کار رفته است.
-
فقط که مبینا نیست
درباره درخواست مبینا نعمت‌زاده برای تحصیل در رشته پزشکی می‌شود صدها صفحه نوشت. کاری به شخصیت این خانم قهرمان تکواندو ندارم. خواسته او و واکنش مردم، در اصل امری کاملاً سیاسی است و به مسئله بازتوزیع منابع، مواهب و ارزش‌ها در جامعه اشاره دارد.