معمار فرهنگ دولتی
رضا قطبی، رئیس رادیو و تلویزیون ملی ایران، دیروز شش شهریورماه ۱۴۰۳ در پاریس درگذشت. از نوادگان شیخ قطب‌الدین شریف لاهیجی، از علما و ریاضیدانان سده یازدهم هجری بود و خود نیز در جوانی در دانشگاه پلی‌تکنیک پاریس ریاضیات خواند.
فرزاد نعمتی
خبرنگار گروه فرهنگ
-
-
آنفالو لااقل برای خواهرامون
اگر از من بپرسند شوکه‌کننده‌ترین پدیده‌ای که در این ماه‌ها با آن مواجه شده‌ای، چیست، پاسخم دو کلمه است: آیسان اسلامی؛ بلاگری که حرف‌های زن‌ستیزانه و تهدید غیرانسانی او به قتل آدمی دیگر، این روزها جنجال‌برانگیز شد. من وقتی کلیپ را دیدم، اول آن را پای همین حرف‌های پوچی گذاشتم که در لفافه ناموس‌پرستی، ایران‌دوستی و نژادپرستی پربازدید می‌شوند.
-
جان سلطانی ز زندانی بجست
عبدالکریم سروش یکی از تحریفهای مهم در نقل واقعه عاشورا را این میداند که برخی کوشیدند آن را فقط دستمایهای برای تحریک عواطف بکنند و بهجای آنکه تکیه بر عقلانیت، عظمت و غایت امام حسین داشته باشند، بر قساوت ظالمان مقابل او افزودند. چنین امری خود منجر شد که بر جنبههای خون‌ریزانه و خشونتآمیز این حادثه بیشتر تاکید شود. مصطفی ملکیان نیز می‌گوید: قدیس و قهرمان نوع سوم اما فراتر از وظایف خود عمل میکند و به همین دلیل نزد همگان تردیدی نیست که این سنخ از قدیس و قهرمان نسبت به دو نوع اول و دوم، موقعیت برتری دارد. ملکیان در ادامه با اشاره به نامه حضرت علی به عثمان بن حنیف در توبیخ حضور او در مهمانی اغنیاء، نکات مدنظر امام را فراتر از وظیفه او به‌عنوان خلیفه مسلمین میداند. در واقعه کربلا نیز چنین لحظاتی را مییابد.
-
تمدن سهپاره
از نظر تاریخی به‌طور دقیق نمی‌دانیم که کلمه «اروپا» از کجا آمده و نخستین‌بار کجا به کار رفته است.
-
فقط که مبینا نیست
درباره درخواست مبینا نعمت‌زاده برای تحصیل در رشته پزشکی می‌شود صدها صفحه نوشت. کاری به شخصیت این خانم قهرمان تکواندو ندارم. خواسته او و واکنش مردم، در اصل امری کاملاً سیاسی است و به مسئله بازتوزیع منابع، مواهب و ارزش‌ها در جامعه اشاره دارد.
-
ناتوانی در غلبه بر گذشته
احمد سمیعی‌گیلانی یکی از مفاخر فرهنگی سده چهاردهم خورشیدی ایران است؛ نویسنده، مترجم و ویراستاری که او را «پدر ویراستاری نوین ایران» خوانده‌اند. سمیعی در ۱۱ بهمن‌ماه ۱۲۹۹ در تهران اما در خانواده‌ای اهل گیلان به دنیا آمد. در جوانی به حزب توده پیوست و زندگانی سیاسی پرماجرایی را از سر گذراند. از پس کودتای ۲۸ مردادماه اما از سیاست فارغ شد و از دهه ۱۳۴۰ بیش از هر چیز با کار در مؤسسه انتشارات فرانکلین به‌عنوان ویراستار شهرت پیدا کرد. در این میان ترجمه‌هایی از او نیز منتشر می‌شدند. سمیعی از اوایل دهه ۱۳۷۰، به عضویت پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی درآمد و در دوم فروردین‌ماه ۱۴۰۲ درگذشت.
-
-
در میانه ناسیونالیسم و جهانوطنی
با پایان رقابت‌های المپیک ۲۰۲۴ پاریس و بحث‌هایی که در حین رقابت‌ها درباره نمایش‌های افتتاحیه، حضور ورزشکاران در تیم‌های ملی دیگر کشورها یا تیم پناهندگان، اختلافات درباره جنسیت برخی از ورزشکاران و... درگرفت، اینک می‌توان ارزیابی کلی‌تری از این رخداد بزرگ در بستر مناسبات تمدنی و جهانی به دست داد.
-
-