برنامه‌ریزی روسیه برای تولید تراشه‌های ۲۸ نانومتری تا سال ۲۰۳۰
روسیه قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ فناوری تولید تراشه‌های ۲۸ نانومتری بومی خود را به کار بگیرد تا نیاز کمتری به فناوری‌های خارجی داشته باشد.
به گزارش هم میهن آنلاین، گزارش‌ها حاکی از آن است که این پروژه با تمرکز بر شرکت MCST و پردازنده‌های Elbrus، بخشی از برنامه‌های گسترده روسیه برای تقویت صنعت نیمه‌هادی داخلی در پی تحریم‌های بین‌المللی محسوب می‌شود.
«کنستانتین تروشکین»، معاون توسعه MCST، اعلام کرده نخستین کارخانه‌های تولید تراشه‌های ۲۸ نانومتری بین سال‌های ۲۰۲۸ تا ۲۰۳۰ به بهره‌برداری می‌رسند و هدف این است که تا سال ۲۰۳۱ پردازنده‌های سرور بومی به بازار عرضه شود.
البته این مسیر با چالش‌های جدی مواجه است. روسیه درحال‌حاضر فقط می‌تواند از تراشه‌هایی با فناوری‌های قدیمی ۳۵۰ و ۱۳۰ نانومتری نمونه‌سازی کند و تولید انبوه این فناوری‌ها هنوز آغاز نشده است. شرکت ZNTC موفق شده ابزار لیتوگرافی ۳۵۰ نانومتری را توسعه دهد و می‌کوشد سال ۲۰۲۶ نسخه ۱۳۰ نانومتری را ارائه کند. برای فناوری‌های پیشرفته‌تر، همچنان وابستگی به واردات تجهیزاتی مانند اسکنرهای دست‌دوم PAS ۵۵۰۰ از شرکت ASML وجود دارد.
از سوی دیگر، مسدود شدن دسترسی روسیه به فناوری‌های پیشرفته‌تر پس از جنگ اوکراین باعث شد بیشتر بر توسعه داخلی تمرکز شود اما حتی با فرض آمادگی خطوط تولید ۲۸ نانومتری نیز چالش‌های دیگری مانند تأمین مواد اولیه، تنظیم دقیق فرایندها و حفظ کیفیت وجود دارد. به گفته تروشکین، انتقال طراحی پیچیده به کارخانه‌ای جدید نیازمند همکاری با شرکایی باتجربه در زمینه عیب‌یابی سیلیکون و تجهیزات است.
محدودیت‌های صدور لایسنس استفاده از معماری‌های x۸۶ و Arm را برای روسیه غیرممکن کرده و باعث شده MCST روی معماری اختصاصی Elbrus تمرکز کند. این معماری مبتنی‌بر VLIW بوده و بهره‌وری بیشتری از سیلیکون فراهم می‌کند. مقامات امنیتی روسیه تأکید کرده‌اند استفاده از پردازنده‌های وارداتی تهدیدی برای امنیت ملی محسوب می‌شود.
باوجوداین، تولید سخت‌افزار کافی نیست. کمبود مهندسان متخصص در تطبیق نرم‌افزار با پردازنده‌های Elbrus همچنان مانع بزرگی است. به گفته «دمیتری گوسف» از شرکت InfoTeKS، به‌دلیل کمبود نیروی متخصص، پیشتر پروژه استفاده از پردازنده‌های Elbrus را متوقف کرده بودند. او تأکید کرد پیش از گسترش استفاده از این پردازنده‌ها، باید با سرمایه‌گذاری در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی بستر لازم برای پرورش نیروی انسانی متخصص فراهم شود.
