منتقدین پرشمار و وعده‌های استاندار/بررسی روی کار آمدن دولت وفاق و انتخاب ارسلان زارع به‌عنوان استاندار بوشهر
استاندار جدید بوشهر در مراسم معارفه خود وعده داد که تلاش می‌کند تا همه عقب‌ماندگی‌های استان بوشهر جبران شود و به منابع عظیم نفتی و گازی و بنادر مهم در این استان و موقعیت استراتژیکی که این شرایط برای بوشهر فراهم کرده است اشاره کرد اما آنگونه که نارضایتی‌ها در این استان نشان می‌دهد، نتوانسته است در دفاع از موقعیت استراتژیک استان بوشهر اقدام موثری انجام دهد.
موفقیت در برگزاری «فستیوال کوچه» نامِ ارسلان زارع را به نیکی بر سر زبانِ مردمِ کوچه و بازار در بوشهر انداخت. تلاش‌های او برای برگزاری مراسمی که با هویتِ مردم این استان پیوند خورده بود منجر به روشن ماندنِ چراغ این مراسم شد. با وجود این خوشنامیِ مدیریتی در حوزه فرهنگی، ارسلان زارع در دیگر ابعاد مدیریتی خود با انتقاداتی مواجه شده است. ارسلان زارع گزینه منتخب بسیاری از اصلاح‌طلبانِ بوشهری برای رسیدن به سمت استانداری بود، اما از همان آغاز انتقاداتی مبنی بر آنچه که ضعف مدیریتی وی نامیده می‌شد وجود داشت.
این موضوع نیز درباره او مطرح می‌شد که زمانی که استاندار گیلان بود، نتوانست مدیرانی را که فعالان سیاسی استان به دلیل آنچه که عملکرد ناکارآمد می‌دانستند، انتظار عزلش را داشتند عزل کند، حالا چگونه می‌خواهد استانداری بوشهر را مدیریت کند؟ با وجود سوابق متعددی که در وزارت کشور داشته است، اما نگرانی‌هایی از ناکارآمدی زارع در اداره استانِ استراتژیکِ بوشهر و چانه‌زنی با دولت وفاق ملی و به نفع این استان وجود داشت؛ نگرانی‌هایی که به نظر می‌رسد پس از انتصاب وی به این سمت و با گذشت زمانی از حضور وی در جایگاه استانداری جدی‌تر نیز شده است.
شاید اگر لابی‌های مصطفی سالاری، استاندار اسبق بوشهر که از مدیریت استانی وی در بوشهر به نیکی یاد می‌شود نبود، زارع به سمت استانداری بوشهر نمی‌رسید، اما زارع حال که در این سمت قرار گرفته است، با توجه به جایگاهِ مهم این استان چگونه باید مدافعِ بوشهر در معادلات محلی، ملی و منطقه‌ای باشد؟
رسیدن به پست استاندار
نام ارسلان زارع در میان دو گزینه نهایی برای انتخاب استاندار بوشهر وجود داشت. او یکی از گزینه‌های پیشنهادی اصلاح‌طلبان بوشهر برای تصدی این پست بود و به دلیل بومی بودن، شانس بیشتری نسبت به محمدتقی ایرانی، دیگر کاندیدای این پست داشت و در نهایت نیز این مزیت به کمک زارع آمده و او استاندار بوشهر شد. ارسلان زارع اصالتاً اهل دشتستان است و دو کارشناسی ارشد حقوق خصوصی و مدیریت دولتی و دکترای مدیریت اقتصاد دارد. معلم و استاد دانشگاه و همچنین در دولت‌های احمدی‌نژاد و خاتمی فرماندار بوده است. در دولت روحانی نیز برای مدتی معاون سیاسی استاندار گیلان و سپس استاندار گیلان بوده است.
دلیل دیگری که شانس وی برای رسیدن به سمتِ استانداری بوشهر را بیشتر کرد، شیوه تعاملی بود که وی با جریان‌های سیاسی در بوشهر در پیش گرفت؛ اصلاح‌طلب‌ها در بوشهر در دو گروه مشخص تعریف می‌شوند؛ مشارکتی‌ها که به اسم ائتلاف اصلاح‌طلبان بوشهر فعالیت دارند و چپ امامی‌ها که شامل اعتماد ملی‌ها و مردم‌سالاری‌ها هستند. گروهی بینابین این دو دسته نیز قابل تعریف هستند که گرایش سیاسی ارسلان زارع در این گروه تعریف شده است. او توانست با اعتمادی که از هر دو گروه اصلاح‌طلبان در این استان جلب کرد، به کاندیدای اصلی تمامی جریان‌های اصلاح‌طلب در بوشهر تبدیل شود.
پادرمیانی مدیر تامین اجتماعی در انتخابِ استاندار
مصطفی سالاری، گزینه دیگری است که در رسیدن زارع به سمت استانداری بوشهر اثرگذار بوده است؛ زارع را یارِ مکملِ مصطفی سالاری می‌دانند که حالا رئیس سازمان تامین اجتماعی کشور است، زمانی که به عنوان استاندار به گیلان رفت زارع را با خود به این استان برد، و ابتدا معاون سیاسی استاندار کرد و سپس نیز زارع استاندار گیلان شد. زمانی که در گیلان استاندار بود، انتقادهایی از سوی چهره‌های سیاسی به وی مطرح بود که کاریزمای سیاسی و مدیریتی ندارد؛ موضوعی که در بوشهر نیز به آن اشاره می‌شود.
سالاری در انتخاب زارع به‌عنوان استاندار نیز نقش موثری ایفا کرد. انتخاب زارع به این دلیل که چهره‌ای بومی بود، امیدواری کسانی که بر حضور یک چهره بومی در استان تاکید داشتند را در پی داشت. اما پس از مدتی، موج انتقادها بود که به سمت وی سرازیر شد؛ اینکه او نقشی در انتصابات ندارد و در امور اجرایی استان نیز چندان توانمند نبوده است.
مختار پزشک (دبیر کمیته سیاسی انجمن خبرنگاران و روزنامه‌نگاران استان بوشهر) در یادداشتی خطاب به زارع با اشاره به نارضایتی‌هایی که در میان جامعه سیاسی بوشهر ایجاد شده است، نوشت: «بیش از ۱۵۰ روز از انتصاب ارسلان زارع به‌عنوان استاندار بوشهر می‌گذرد، اما بسیاری از نیروهای حامی دولت از عملکرد او ابراز ناامیدی کرده‌اند. قطع ارتباط با بدنه وفادار به دولت، بی‌توجهی به ظرفیت‌های مدیریتی استان، حذف نخبگان، و فقدان تصمیم‌گیری مؤثر در حوزه‌هایی چون اشتغال، انرژی، و مدیریت منابع، از جمله انتقادات است.» آنگونه که اکنون گفته می‌شود، عملکرد وی تا جایی نارضایتی ایجاد کرد که برخی چهره‌های حامی زارع از انتصاب وی ابراز پشیمانی کردند.
بوشهری‌ها ناراضی از انتصاب‌ها
رویکرد زارع در انتصاب‌ها یکی از دلایل نارضایتی از عملکرد وی در بوشهر است چراکه گقته می‌شود انتصاب فرمانداران را عملاً به نمایندگان مجلس سپرده است و در انتصاب مدیران نیز نگاه شخصی داشته است، براساس آنچه که در انتخاب فرمانداران رخ داده است، کسی فرماندار نمی‌شود مگر اینکه مهر تایید نمایندگان مجلس در این استان را داشته باشد.
فعالان بوشهری انتصاب مدیران کل را نیز خارج از اراده زارع می‌دانستند و این انتقاد به وی مطرح شد که پس وظیفه زارع در استان بوشهر چیست؟ یکی از شدیدترین انتقادها به وی زمانی مطرح شد که الله‌کرم اخلاقی، عضو ستاد انتخاباتی جلیلی سرپرست دانشگاه علوم پزشکی بوشهر شد. این انتصاب منجر به اعتراض حامیان ستادی پزشکیان در بوشهر و دیگر اصلاح‌طلبان بوشهری شد.
معاونین سه سمت کلیدی او، احسان جهانیان، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی، شاپور رجایی معاون هماهنگی امور عمرانی و رسول رستمی معاون هماهنگی امور اقتصادی استان بوشهر هستند. در حوزه‌های ستادی نیز غلامرضا فلاحی به‌عنوان مدیرکل اداری مالی استانداری، علی امیری مدیرکل نوسازی و تحول اداری، بنیامین برنا مدیرکل جذب سرمایه‌گذاری استانداری منصوب شدند. همچنین در ادامه انتصاب‌ها هادی اخلاقی به عنوان مدیرکل سیاسی، انتخابات و تقسیمات کشوری و جهانگیر دهقانی مدیرکل روستایی و شوراهای استانداری بوشهر شدند.
جایگاه بانوانِ بوشهری
استاندار بوشهر در دیداری که با بانوان این استان داشت تاکید کرد که با گفتمان وفاق به دنبال استفاده از همه ظرفیت‌ها است و استفاده از ظرفیت زنان در مقطع زمانی کنونی در عرصه‌های مدیریتی و با پرهیز از نگاه‌های جنسیتی می‌تواند راهگشا باشد. او چند زن را نیز در کابینه استانی خود منصوب کرد؛ مریم آذرشب به‌عنوان مدیرکل فناوری اطلاعات استانداری، لیلا موسوی‌نژاد به‌عنوان معاون مدیرکل دفتر امور سرمایه‌گذاری استانداری، زینب کواری‌زاده بوشهری به عنوان معاون مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری، خدیجه ندرتی به‌عنوان بخشدار بخش شنبه؛ اما این انتصاب‌ها نتوانسته است رضایت زنان در بوشهر را به دست آورد. فعالان سیاسی زن در بوشهر معتقدند که زارع آنگونه که باید از ظرفیت زنان در کابینه استانی خود استفاده نکرده است و باید در این زمینه یک بازنگری جدی انجام دهد.
اسماعیل حسام‌مقدم از فعالان رسانه‌ای استان بوشهر در گفت‌وگو با هم‌میهن با اشاره به عملکرد زارع در انتصاب‌ها می‌گوید: «زارع همان وجه مجمع‌الطرفینی را در عملکرد خود در استان بوشهر نیز حفظ کرده است. در انتصاب‌ها سعی کرد از همه گروه‌های سیاسی استقاده کند اما این انتصاب‌ها مانند همه استان‌های دیگر مقداری کُند رخ می‌دهد.» او معتقد است که استاندار بوشهر گفتمان مشخص سیاسی و اقتصادی برای خود تعریف نکرده است و همین مسئله انتقاداتی را به وی وارد کرده است: «هر استانداری باید گفتمان اقتصادی و سیاسی خود را ایجاد کند، اما الان از آقای زارع نبود یک گفتمان مشخص را شاهد هستیم.
استاندار جدید بوشهر معتقد است که باید کارهای ناقص بر زمین مانده قبلی را تکمیل کرد اما این نشان می‌دهد که پروژه‌ای نه در حوزه سیاسی و نه در حوزه اقتصادی برای خود تعریف نکرده است. ما تیم اقتصادی مشخص و دقیقی اطراف وی نمی‌بینیم.» این فعال رسانه‌ای بوشهری رسانه‌ای نبودن استاندار بوشهر را نکته دیگر مورد توجه درباره زارع می‌داند که می‌تواند منجر به نادیده گرفته شدن بخشی از عملکرد وی شود: «آقای زارع در این مدت سعی کرد خیلی در معرض دید رسانه‌ها نباشد چراکه چندان تمایلی ندارد روی وی زوم رسانه‌ای شود.»
اقتدار به استانداری باز می‌گردد؟
اما استاندار بوشهر با وجود آنکه نتوانست در انتصاب‌ها نظر مساعد جامعه بوشهر را به خود جلب کند اما در امور فرهنگی عملکرد موفقی داشته است و تلاش او برای برگزاری «فستیوال کوچه» مورد رضایت عموم مردم این استان قرار گرفت. حسام مقدم در این‌باره نقش زارع و مقاومت وی در برگزاری این فستیوال را پررنگ می‌داند و می‌گوید این اتفاق مورد توجه مثبت بسیاری از مردم در بوشهر قرار گرفت. رویکرد اجتماعی وی در امور اقتصادی نیز نمود پیدا کرده است و در آیین معارفه خود نسبت به مسئولیت اجتماعی صنایع پارس جنوبی تاکیداتی داشت.
استاندار جدید بوشهر در مراسم معارفه خود وعده داد که تلاش می‌کند تا همه عقب‌ماندگی‌های استان بوشهر جبران شود و به منابع عظیم نفتی و گازی و بنادر مهم در این استان و موقعیت استراتژیکی که این شرایط برای بوشهر فراهم کرده است اشاره کرد اما آنگونه که نارضایتی‌ها در این استان نشان می‌دهد، نتوانسته است در دفاع از موقعیت استراتژیک استان بوشهر اقدام موثری انجام دهد. ظرفیت‌های پارس جنوبی در عسلویه و کنگان، استفاده از بخشی از منابع نیروگاه هسته‌ای برای تامین برق و یا توسعه زیرساخت‌های استان بوشهر، ظرفیت صنایع پتروشیمی و توسعه برمبنای اقتصاد دریامحور مواردی است که جامعه استانی بوشهر بر آن‌ها تاکید مکرر دارند که در ادبیاتِ اقتصادی و سیاسی استاندار بوشهر تاکنون قرار نگرفته است.
او به خوبی می‌داند که استان بوشهر یکی از قطب‌های کلیدی اقتصادی کشور است و در صحبت‌های خود بارها به این موضوع تاکید داشته است. او بوشهر را «پایتخت انرژی و اقتصادی ایران» معرفی کرده است اما آنگونه که پیداست تاکنون قدرت چانه‌زنی با مقامات ملی بر سر سرمایه‌های استان و به نفع مردم استان را نداشته است. این انتقاد به وی مطرح است که هنوز تعامل استانداری با صنایع پارس جنوبی مشخص نیست و اقتدار لازم برای مدیریت استان از وی سر نزده است. با وجود انتقادات روشنی که نسبت به اقتدار مدیریتی از وی می‌شود باید دید زارع با ادامه فشارهای استانی تغییری در رویکردهای خود خواهد داد یا نه.
در همین راستا و در گفت‌وگو با مهرداد جشنی‌‌پور فعال سیاسی اصولگرا و اکبر صابری معاون سیاسی ستاد انتخاباتی بیشتر این موضوع را بررسی کردیم.
