ولی داداشی نماینده آستارا تصریح کرد: تابعیت و گرین‌کارت ممنوعیتی برای رسیدن به مشاغل حساس
برخی از نمایندگان مجلس بر این عقیده‌اند که باید تکلیف لایحه «انتصاب افراد در مشاغل حساس» مشخص شود. چراکه افراد بسیاری از جمله سفرای سابق مجبورند از گردونه قدرت و مسئولیت کناره‌گیری کنند.
برخی از نمایندگان مجلس بر این عقیده‌اند که باید تکلیف لایحه «انتصاب افراد در مشاغل حساس» مشخص شود. چراکه افراد بسیاری از جمله سفرای سابق مجبورند از گردونه قدرت و مسئولیت کناره‌گیری کنند. ولی داداشی، نماینده آستارا و عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون اجتماعی از جمله این افراد است. او مباحث مطرح‌شده در این کمیسیون درباره «انتصاب افراد در مشاغل حساس» را در گفت‌وگو با هم‌میهن تشریح کرد که در زیر می‌خوانید:
برخی از نمایندگان می‌گویند که دولت لایحه «تابعیت» را از مجلس پس گرفته اما عباس گودرزی، سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس به صراحت اعلام کرده «لایحه اصلاح قانون نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس را پس گرفته است». در حال حاضر موضوعی که درباره مشاغل حساس در کمیسیون اجتماعی مطرح است چیست و از چه جوانبی مورد بررسی قرار گرفته است؟
دولت یک لایحه آورده بود که به دلیل ایرادی که داشت تقریباً چهار ماه پیش آن را پس گرفت و پس از اصلاح آن را دوباره به مجلس ارجاع داد. این لایحه یک خط و نیم است که فرزندان و همسر را مستثنی می‌کند و مقاماتی که فرزندان و همسرشان تابعیت قهری دارند، از شیوه‌نامه قانون «انتصاب مشاغل حساس» مستثنی شود. در آن قانوع انتصاب آنها ممنوع است. متاسفانه یا خوشبختانه با مصوبه کمیسیون اجتماعی یک کارگروه برای بررسی این موضوع شکل گرفت. کارگروه شکل این لایحه را کمی تغییر داد و تسهیل کرد. این تغییر مورد اختلاف بین اعضای کمیسیون شد.
چه تغییری توسط کارگروه در این لایحه صورت گرفت؟
لایحه یک خط و نیمی بود و لایحه مبنی بر این بود که «کسانی که فرزندان یا همسرشان در خارج از کشور تابعیت قهری دارند، مشمول قانون ممنوعیت انتصاب افراد در مشاغل حساس نیستند.» در کارگروه این لایحه تفسیر شد تا یک کمیسیون تشکیل و این موارد در آن کمیسیون بررسی شود. در واقع این کارگروه یک پیش‌نویس عریض و طویل قانونی ارائه کرد که مورد اختلاف بین اعضای کمیسیون شد و به شدت مورد انتقاد قرار گرفت. تعدادی موافق و برخی مخالف تشکیل این کمیسیون بودند.
این مخالفت‌ها و موافقت‌ها به چه نتیجه‌ای رسید؟
این مسئله فعلاً در کمیسیون اجتماعی مجلس به نتیجه نرسیده است. احتمال دارد این هفته مطرح شود. اگر این موضوع مجدداً در دستور کار کمیسیون قرار گرفته باشد، بررسی‌ها از سر گرفته می‌شود.
کمیسیونی که کارگروه پیشنهاد داده بود، زیر نظر کدام قوه (مجلس یا دولت) فعالیت می‌کرد؟
کارگروه که زیر نظر کمیسیون اجتماعی مجلس فعالیت می‌کرد. اما این کارگروه خواسته بود کمیسیونی زیرنظر دولت تشکیل شود تا حضور افراد در مشاغل حساس را بررسی کند.
مخالفان و موافقان چه موضوعاتی را مطرح می‌کنند؟
موافقان اصرار دارند که کمیسیونی که برآیند کارگروه بوده پیش‌نویس پخته برای اصلاح این قانون است. منتقدان معتقدند که ساختار لایحه دولت شکسته شده و نباید ساختار لایحه دولت شکسته شود. بنابراین اصرار دارند که لایحه دولت به رای گذاشته شود. که فعلاً به محل اختلاف نمایندگان تبدیل شده است.
به نظر شما این لایحه در کمیسیون و مجلس رای می‌آورد؟
این موضوع مجلس باید در صحن رای‌گیری شود. اول باید در کمیسیون این لایحه به رای گذاشته شود و رد یا تایید آن در کمیسیون در صحن مجلس اعلام می‌شود و آنجا نمایندگان تصمیم می‌گیرند که آیا این لایحه به قانون تبدیل شود یا خیر.
آیا سطحی برای مشاغل حساس در نظر گرفته شده است؟ برخی می‌گویند این ممنوعیت انتصاب افراد در مشاغل حساس تا مدیرگروهی دانشگاه‌ها هم وجود دارد.
مشاغل حساس در قانون تعریف شده است و هر شغلی حساس نیست. قانون، مشاغل حساس را برشمرده و تعریف آن مشخص است.
با توجه به اتفاقی که برای دو تن از قضات در دیوان رخ داد برخی از منتقدان بر این عقیده‌اند که آبدارچی بودن هم می‌تواند یک شغل حساس باشد.
اولاً نوع دستگاه و نوع پست سازمانی در تعیین حساس بودن مشاغل اهمیت دارد. بعضی از دستگاه‌ها حفاظتی یا سازمان‌های امنیتی و در مقابل برخی دستگاه‌های دیگر مانند جهاد کشاورزی هستند. فعالیت برخی از سازمان‌ها مانند دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی آنقدر حساس است که از صدر تا ذیل آن مشاغل حساس معرفی می‌شوند. در برخی از سازمان‌ها مانند وزارت امور خارجه بعضی از پست‌ها حساس است و برخی دیگر در چارت مشاغل حساس جای نمی‌گیرند. بنابراین نوع دستگاه اجرایی و پست سازمانی در حساسیت مشاغل تاثیر دارد و تعریف قانونی خاص خود را دارد.
«ممنوعیت به کارگیری افراد در مشاغل حساس» تاثیری در نفوذ هم داشته است یا تنها قوانین محدودکننده است در به کارگیری افراد؛ آن‌هم به بهانه تابعیت همسر و فرزندان‌شان؟
«نفوذ» یکی از مسائل مهم و نگران‌کننده است و حاکمیت باید روی آن حساسیت داشته باشد. دشمن هر لحظه دنبال آسیب و ضربه به نظام است. این قانون می‌تواند جلوی بخشی از نفوذ را بگیرد. اما اینکه ادعا کنیم از تمام نفوذها جلوگیری می‌کند، اشتباه است؛ چراکه همه نفوذها مربوط به این قانون نیست و دریچه‌ها و عوامل مختلفی دارد و دستگاه‌های ذیربط باید این عوامل را بررسی کنند تا جلوی تمام نفوذها گرفته شود. اما این قانون هم به سهم خود می‌تواند جلوی بخشی از نفوذ را بگیرد.
چطور افرادی که همسر یا فرزندان‌شان تابعیت داشته باشند شامل این قانون می‌شوند اما افرادی که گرین‌کارت آمریکا را دارند مشمول این قانون نیستند؟ تفاوت گرین‌کارت و تابعیت چیست؟
تابعیت داشتن جرم نیست و جرم تلقی نمی‌شود. اما همین کسی که تابعیت دارد آیا صلاحیت این را دارد که در شغل حساس قرار گیرد یا خیر؟ این قانون این مبحث را مورد بررسی قرار داده است. کسی که گرین‌کارت یا خود، فرزندان یا همسرشان تابعیت دارند، بالاخره طبق قانون فعلی نمی‌تواند پست‌های حساس را به خود اختصاص دهد. حالا دولت تصمیم دارد با اصلاح این قانون افرادی که فرزندان یا همسرشان تابعیت قهری دارند از این قانون مستثنی باشند.
در حقیقت افرادی که گرین‌کارت دارند هم شامل این قانون می‌شوند و نباید در پست‌های حساس قرار گیرند؟
گرین‌کارت هم نوعی تابعیت محسوب می‌شود.
پس چرا افرادی که گرین‌کارت دارند به عنوان نماینده در مجلس حضور دارند؟
من خبر ندارم کسانی که گرین‌کارت دارند نماینده هستند. اما گرین‌کارت هم در بعضی از کشورها به نوعی حق شهروندی در خارج از کشور محسوب می‌شود. درباره اینکه چرا برخی با گرین‌کارت توانسته‌اند نماینده مجلس شوند هم باید از مبادی رسمی که آنها را پیش از انتخابات تاییدصلاحیت کرده‌اند پرسید. اما به هر صورت در مسائل حفاظتی و امنیتی باید برای کسانی که تابعیت خارجی دارند به دلیل وجود مسئله «نفوذ» دقت بیشتری شود.
با این تفاسیر سفرایی که فرزندان‌شان در دوره ماموریت‌شان در خارج از ایران به دنیا می‌آیند هم شامل این قانون می‌شوند و از حلقه مسئولیت کنار گذاشته می‌شوند.
لایحه‌ای که دولت به مجلس ارائه کرده بیشتر به دلیل رفع همین مسائل است. نظر دولت این است که سفرا یا افرادی که برای انجام وظایف و امور اداری به خارج از کشور سفر کردند و بچه‌دار شدند نباید مشمول این قانون قرار گیرند و به دلیل تابعیت قهری فرزندان یا همسرشان باید از موضوعیت این قانون مستثنی شوند.
