نگاه خارجی

آنچه در این ستون می‌خوانید، دیدگاه‌های رسانه‌‌های خارجی است که صرفا جهت اطلاع‌رسانی منتشر می‌شود و این دیدگاه‌ها موضع روزنامه «هم‌میهن» نیست.

پیشرفت در مذاکرات ریاض با حوثی‌ها

روز 14 سپتامبر، یک هیئت حوثی و تیمی از دیپلمات‌های عمانی برای گفت‌وگو درباره حل و فصل مناقشه یمن به ریاض رفتند. این دیدار بالاترین سطح مذاکرات رسمی حوثی و سعودی در خاک عربستان از زمان آغاز جنگ داخلی یمن در 9 سال پیش است. در تاریخ 20 سپتامبر، مقامات سعودی گفتند که این دیدار «نتایج مثبتی» داشته است. این مذاکرات پس از یک وقفه پنج‌ماهه در مذاکرات صلح پس از آخرین دور مذاکرات حوثی و عربستان سعودی که در ماه آوریل در صنعا برگزار شد، انجام شد. به نظر می‌رسد مذاکرات اخیر امید بیشتری را برای آتش‌بس پایدار بین حوثی‌ها و پادشاهی عربستان ایجاد می‌کند. اما نگرانی‌ها همچنان وجود دارد که توافق نهایی صلح بین دو طرف درگیری ممکن است به جنگ مجدد بین حوثی‌ها و دیگر جناح‌های یمن منجر شود. در ریاض، هیئت حوثی با شاهزاده خالد بن‌سلمان، وزیر دفاع عربستان سعودی دیدار کرد. وی از نمایندگان حوثی به جای «حوثی‌ها» یا «انصارالله» که نام رسمی حوثی‌ها است، با عنوان «هیئت صنعا» یاد کرد. به نظر می‌رسد که چنین اصطلاحاتی نشان‌دهنده شناسایی ریاض مبنی بر این است که حوثی‌ها واقعاً یک دولت را اداره می‌کنند. این رویکرد بر تمایل فزاینده عربستان سعودی برای یافتن روشی برای کنار آمدن با نیروی قدرتمندی که عملاً قدرت را در شمال یمن تثبیت کرده است، تأکید می‌کند. به گفته الیزابت کندال، استاد مطالعات عرب در دانشگاه کمبریج، «تغییر ادبیات عربستان و استفاده از عبارت «هیئت صنعا» قابل توجه است.» او می‌گوید:«حوثی‌ها و انصارالله مدت‌هاست که در رسانه‌های سعودی مورد توهین قرار می‌گیرند، بنابراین به نظر می‌رسد حذف ارجاع به آنها به عنوان حوثی‌های یمن، برای انگ‌زدایی از مذاکرات انجام شده است.» ابراهیم جلال، محقق مقیم در مؤسسه خاورمیانه در واشنگتن نیز می‌گوید: «اهمیت نام‌گذاری جدید ناشی از موضع‌گیری مجدد و پیش‌تفاهم‌ها است که عبارت است از میل به بهبود فضای دیپلماتیک، باز کردن صفحه جدید و عبور از تنش‌ها به هر قیمتی، اعطای به رسمیت شناختن نمادین و تغییر تدریجی دیدگاه‌های عمومی درباره حوثی‌های یمن.» با وجود پیشرفت‌های اخیر، حوثی‌ها و سعودی‌ها هنوز به آتش‌بس دائمی دست پیدا نکرده‌اند و تلاش بیشتری لازم است. حداقل چهار موضوع حساس حل‌نشده باقی مانده است. اول، موضوع پرداخت حقوق برای کارمندان بخش دولتی در منطقه شمالی تحت کنترل حوثی‌ها؛ جایی که تقریباً 80 درصد از جمعیت یمن در آن زندگی می‌کنند. حوثی‌ها خواهان پرداخت حقوق کارکنان بخش دولتی در مناطق تحت کنترل خود هستند. اما دشمنان آنها نگران هستند که این پول به ماشین جنگی انصارالله کمک مالی کند. موضوع دوم به توزیع درآمدهای ملی نفت و گاز یمن مربوط است. حوثی‌ها به چیزی که مدت‌هاست خواستار آن بوده‌اند، یعنی سهم خود، دست خواهند یافت و یا اینکه اجازه نخواهند داد صادرات نفت و گاز در زمان صلح انجام شود. سومین نگرانی مربوط به درخواست حوثی‌ها از سعودی‌ها برای بازگشایی بدون محدودیت فرودگاه بین‌المللی صنعا و همچنین سایر فرودگاه‌های یمن و بنادر دریایی این کشور است. درحالی‌که این فرودگاه‌ها و بنادر در سال گذشته به‌طور قابل توجهی باز شده‌اند، حوثی‌ها خواستار بازگشایی کامل آنها هستند. موضوع آخر مربوط به دسترسی حوثی‌ها به منابع مالی در بانک مرکزی مستقر در عدن است. گفت‌وگوها تاکنون به چگونگی ادغام مجدد بانک مرکزی چه در یمن و چه احتمالاً در کشور دیگری مانند عمان یا اردن پرداخته است. درخواست حوثی‌ها این است که پولی که به بانک مرکزی می‌رود باید در دسترس آنها نیز باشد. به لطف مهارت‌های میانجی‌گری عمان، به نظر می‌رسد که شتاب مذاکرات سرعت گرفته است. با این حال، با توجه به بی‌اعتمادی طولانی‌مدتی که بین حوثی‌ها و سعودی‌ها وجود دارد، احتمالاً این گفت‌وگوها به کندی پیش خواهد رفت. اگرچه اعتمادسازی بین دو طرف نمی‌تواند یک‌شبه اتفاق بیفتد، اما این مهم است که حوثی‌ها یک هیئت بلندپایه به ریاض فرستاده‌اند. علاوه بر این، حمله پهپاد حوثی در 25 سپتامبر در امتداد مرز یمن و عربستان که منجر به کشته شدن حداقل سه سرباز بحرینی شد، ممکن است مذاکرات را به عقب براند. حمله بخشی از تلاش حوثی‌ها برای اعمال فشار برای کسب امتیازات بیشتر از عربستان و تغییرات معادلات به هر قیمتی بود. مهم است که ببینیم حوثی‌ها چه زمانی حملات بیشتری را انجام می‌دهند و عربستان سعودی و امارات متحده عربی چگونه ممکن است واکنش نشان دهند.