درخواست پکن از تهران درباره حوثیها
آنچه در این ستون میخوانید، دیدگاههای رسانههای خارجی است که صرفا جهت اطلاعرسانی منتشر میشود و این دیدگاهها موضع روزنامه «هممیهن» نیست.
چهار منبع ایرانی و یک دیپلمات آگاه گفتهاند که مقامات چینی از همتایان ایرانی خود خواستهاند تا در مهار حملات حوثیها به کشتیها در دریای سرخ کمک کنند، در غیر این صورت شرایط در دریای سرخ ممکن است به روابط تجاری ایران با پکن آسیب برساند. منابع ایرانی گفتهاند که بحث در مورد حملات و تجارت بین چین و ایران در چندین نشست اخیر در پکن و تهران انجام شده است اما از ارائه جزئیات درباره زمان وقوع آنها یا شرکتکنندگان در این جلسات خودداری کردند. یکی از مقامات ایرانی در گفتوگو با رویترز به شرط ناشناس ماندن گفته است:«اساساً چین میگوید اگر به هر طریقی به منافع ما آسیب وارد شود، بر تجارت ما با تهران تأثیر میگذارد. بنابراین به حوثیها بگویید خویشتندار باشند.» حملاتی که به گفته حوثیها در حمایت از فلسطینیهای غزه انجام میشود، هزینه حمل و نقل و بیمه کشتیرانی بینالمللی را با ایجاد اختلال در مسیر تجاری کلیدی بین آسیا و اروپا که بهطور گسترده توسط کشتیهای چینی استفاده میشود، افزایش داده است. چهار منبع ایرانی گفتند، با این حال، مقامات چینی هیچ اظهارنظر یا تهدید خاصی در مورد اینکه چگونه روابط تجاری پکن با ایران ممکن است تحت تأثیر حملات حوثیها قرار گیرد، مطرح نکردهاند. منابع ایرانی گفتهاند که پکن به صراحت اعلام کرده که اگر کشتیهای مرتبط با چین ضربه بخورند یا منافع این کشور به هر نحوی تحت تأثیر قرار گیرد، از تهران بسیار ناامید خواهد شد. وزارت امور خارجه چین در پاسخ به سوالی درباره دیدار با ایران برای گفتوگو درباره حملات در دریای سرخ گفت:«چین دوست صمیمی کشورهای خاورمیانه است و متعهد به ارتقای امنیت و ثبات منطقه بوده و به دنبال توسعه و شکوفایی مشترک است. ما قویاً از کشورهای خاورمیانه در تقویت استقلال استراتژیک خود و اتحاد و همکاری برای حل مسائل امنیتی منطقه حمایت میکنیم.» حملات نظامی نیروهای آمریکایی و بریتانیایی به اهداف حوثی در یمن در این ماه نتوانسته حملات به این گروه را به کشتیها متوقف کند. یک مقام ارشد آمریکایی گفت که واشنگتن از چین خواسته است تا از اهرم فشار خود در رابطه با ایران برای متقاعد کردن تهران برای مهار حوثیها استفاده کند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی این ماه با لیو جیانچائو، مقام ارشد حزب کمونیست چین دیدار داشتند. یک مقام ارشد ایرانی گفت درحالیکه مقامات چینی نگرانیهای خود را بهطور کامل در این دیدارها مورد بحث قرار دادند، هرگز به درخواست واشنگتن اشاره نکردند. در ۱۴ ژانویه، وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، خواستار توقف حملات به کشتیهای غیرنظامی در دریای سرخ و حفظ زنجیره تامین و نظم تجارت بینالمللی شد. ویکتور گائو، استاد کرسی دانشگاه سوچو چین، میگوید که چین بهعنوان بزرگترین کشور تجاری جهان، به طور نامتناسبی تحت تاثیر اختلال کشتیرانی در دریای سرخ قرار گرفته و بازگرداندن ثبات در دریای سرخ در اولویت قرار دارد. گائو، دیپلمات سابق چینی و مشاور غول نفتی عربستان سعودی آرامکو، میگوید که پکن رفتار اسرائیل با فلسطینیها را عامل اصلی بحران دریای سرخ میداند و نمیخواهد علناً حوثیها را سرزنش کند. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به سوالی درباره گفتوگوهای دوجانبه ایران و چین در مورد این موضوع از اظهارنظر خودداری کرد.
یک دیپلمات آشنا به این موضوع گفت چین با ایران درباره این موضوع صحبت کرده است اما مشخص نیست تهران چقدر توصیه پکن را جدی گرفته است. دو مقام در دولت بینالمللی یمن گفتند که از این موضوع آگاه هستند که چندین کشور از جمله چین به دنبال نفوذ در ایران برای مهار حوثیها بودهاند. محمد عبدالسلام، سخنگوی حوثیها، روز پنجشنبه گفت که ایران تا به امروز هیچ پیامی از چین در مورد کاهش حملات ارسال نکرده است. وی گفت: آنها ما را از چنین درخواستی مطلع نخواهند کرد، بهویژه اینکه موضع اعلامشده ایران حمایت از یمن است. تهران حملات آمریکایی-انگلیسی به یمن را محکوم کرده و موضع یمن را محترمانه و مسئولانه دانسته است. چهار منبع ایرانی گفتند مشخص نیست که آیا ایران در پی مذاکرات با پکن اقدامی انجام خواهد داد یا خیر.