نقشه نتانیاهو

بررسی اظهارات و ادعاهای نخست‌وزیر اسرائیل در مجمع عمومی سازمان ملل

سخنرانی‌های نتانیاهو در مجمع عمومی سازمان ملل در سال‌های اخیر همواره با حاشیه همراه بوده و در عین حال ایران نیز یکی از محورهای اصلی این سخنرانی‌هاست. نتانیاهو در زمره معدود کسانی است که سال‌های متمادی فرصت سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل را داشته است و به همین دلیل او به اهمیت این سخنرانی‌ها پی برده و به تجربه خود تلاش دارد با ایجاد حاشیه به بیشتر شنیده شدن سخنانش کمک کند. دوازده سال پیش نتانیاهو در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل از تصویر نقاشی‌شده یک بمب برای نشان دادن چگونگی ساخت بمب اتم و همچنین تعیین خط قرمز برای ایران استفاده کرد و این بار نیز نتانیاهو از تصویر یک نقشه خاورمیانه برای نشان دادن آنچه که او خاورمیانه جدید نامید، استفاده کرد. اما این بار نیز نقشه نتانیاهو نکته‌ای جنجالی داشت و در این نقشه خبری از سرزمین فلسطین نبود و حتی مرزهای مصوب 1948 سازمان ملل نیز در این نقشه بخشی از اسرائیل معرفی شده بود. در واقع نتانیاهو از تریبون سازمان ملل برای به سخره گرفتن قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل بهره برد و حق ایجاد کشور مستقل فلسطینی را زیر سوال برد.

اما جنجالی‌ترین بخش از سخنان نتانیاهو جایی است که ایران را تهدید به تهدید هسته‌ای کرد. او در سخنانی گفت: «۸ سال پیش کشورهای غربی قول دادند که اگر ایران توافق هسته‌ای را نقض کند، مجازات می‌شود، اما نقض کرد و اتفاقی نیفتاد. تحریم‌های ایران باید برگردند... برای توقف اهداف هسته‌ای ایران باید تحریم‌ها دوباره اعمال شود و من تمام تلاشم را برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای انجام خواهم داد. باید شهامت داشته باشیم تا جلوی خواسته‌های هسته‌ای ایران را بگیریم. ایران باید با یک «تهدید معتبر هسته‌ای» روبه‌رو شود!» هنوز سخنرانی نتانیاهو در مجمع عمومی به پایان نرسیده بود که چندین اصلاحیه از سوی دفتر نخست‌وزیری اسرائیل و نماینده تل‌آویو در آمریکا صادر شد که نتانیاهو دچار اشتباه سهوی شده و منظورش «تهدید معتبر نظامی» بوده است نه «تهدید معتبر هسته‌ای»! اشتباهی که با توجه به شناختی که از نتانیاهو وجود دارد، می‌تواند حتی عمدی بوده باشد تا توجه بیشتری را به سخنرانی او جلب کند؛ تهدید معتبر نظامی ایران نیز به تنهایی پیشنهادی تند و افراطی و شایسته توجه است. با این حال به نظر می‌رسد اسرائیل با رهبری نتانیاهو آنقدر درگیر اختلافات داخلی خود شده که کمتر توان درگیر شدن در منطقه و به‌ویژه با ایران را دارد. این سخنان نتانیاهو در حالی است که تل‌آویو که جمهوری آذربایجان را به موقعیتی شبیه لبنان برای خود تبدیل کرده و در حال تحریک جدی باکو به ایجاد درگیری نظامی در قفقاز است، به شکلی که ایران برای حفاظت از موقعیت ژئوپلیتیک خود وادار به درگیری باشد؛ تل‌آویو تامین‌کننده اصلی تسلیحات نظامی باکو است و همکاری امنیتی و نظامی این دو با محوریت دشمنی با ایران شکل استراتژیک پیدا کرده است.

نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در سخنرانی خود در هفتادوهشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل گفت که صلح با عربستان سعودی، خاورمیانه جدیدی را ایجاد خواهد کرد و همچنین تاکید کرد که «هر کاری» خواهد کرد تا ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نکند. او گفت: «ایران به گسترش قلمرو خود در خاورمیانه، اروپا، آسیا، آمریکای جنوبی و حتی آمریکای شمالی ادامه می‌دهد. آنها حتی سعی کردند وزیر امورخارجه و مشاور امنیت ملی آمریکا را ترور کنند.»

نتانیاهو که بخش عمده سخنرانی خود را به عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی اختصاص داده بود، مدعی شد که این اتفاق به درگیری طولانی کشورهای عربی با اسرائیل پایان خواهد داد. این در حالی است که محمد بن‌سلمان ولیعهد عربستان سعودی، چهارشنبه در مصاحبه با شبکه فاکس‌نیوز آمریکا گفت که ریاض به عادی‌سازی روابط با تل‌آویو به شرط تحقق اهداف فلسطینیان نزدیک می‌شود. پیش از این روزنامه «ایلاف» اعلام کرده بود که عربستان هرگونه مذاکرات برای عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی را متوقف کرده است.

فیصل بن‌فرحان، وزیر خارجه عربستان نیز در جریان سخنرانی خود در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «توافق ما با ایران مبتنی بر احترام متقابل و عدم مداخله در امور یکدیگر است».

به گزارش الجزیره، فیصل بن‌فرحان همچنین با اشاره به مسئله فلسطین گفت: «پادشاهی سعودی تاکید می‌کند که امنیت خاورمیانه مستلزم دستیابی به یک راه‌حل عادلانه و جامع برای مسئله فلسطین است. امنیت خاورمیانه نیازمند دستیابی به راه‌حلی عادل و فراگیر برای مسئله فلسطین بوده و کشورش با هر نوع اقدامات یکجانبه‌گرایانه که در حل مسئله فلسطین کارشکنی می‌کند، مخالف است».

بن‌سلمان با ابراز نگرانی از دستیابی کشورها به سلاح هسته‌ای، گفت: «هر کشوری که از سلاح هسته‌ای استفاده کند با همه کشورهای جهان در جنگ خواهد بود». ولیعهد عربستان در ادامه مدعی شد که اگر ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد، ما هم باید به آن دست پیدا کنیم. ولیعهد عربستان سعودی افزود که این به دلایل امنیتی و توازن قوا در شرق میانه مهم خواهد بود اما به گفته محمد بن‌سلمان او نمی‌خواهد شاهد چنین روزی باشد. این در حالی است که ایران بارها اعلام کرده که سلاح هسته‌ای در دکترین کشور جایگاهی ندارد و رهبری نیز استفاده از سلاح هسته‌ای را حرام اعلام کرده است.

سخنان نتانیاهو تبلیغاتی است

جلال ساداتیان، سفیر سابق ایران در انگلیس در گفت‌وگو با هم‌میهن در رابطه با اظهارات نتانیاهو در مجمع عمومی سازمان ملل مبنی بر تاثیر صلح با کشورهای عربی به دستیابی صلح با فلسطینی‌ها گفت: نتانیاهو درخصوص مسئله فلسطین دروغ آشکار می‌گوید چون بیشترین مخالفت‌ها را او داشته، شهرک‌سازی‌ها در زمان او رشد بیشتری پیدا کرده و سرکوب‌هایی که انجام داده در زمان وی خیلی شدت بیشتری داشتند و او در این زمینه دروغ می‌گوید.

نتانیاهو نیز به دنبال این است که مثل ترامپ، عربستان را بدوشد. برای اینکه عربستان ذخایر ارزی خوبی دارد و درآمد و امکانات خوبی دارد و از بعد اقتصادی هم می‌تواند مراوداتش برای اسرائیل بسیار سودبخش و ثمربخش باشد.

این کارشناس مسائل بین‌الملل در ادامه با اشاره به طرح موسوم به پیمان ابراهیم افزود: طرح ابراهیم هرچند راه ورود اسرائیل به خاورمیانه را باز کرده و ولو اینکه رابطه با امارات و بحرین راه را برایش تا حدودی هموار کرده، ولی برادر بزرگ عرب‌ها در این منطقه عربستان است و اگر با عربستان بتواند کارش را قطعی کند، آن وقت در آن شرایط به یک مسیر طلایی دست خواهد یافت که آن مسیر طلایی می‌تواند همه مسائل و مشکلات او را در جهان عرب حل‌وفصل کند.

ساداتیان با اشاره به نقش ایران در جهان اسلام افزود: تاکنون تصور و خیال این بوده که ایران مانع اوست، در‌حالی‌که تنها از زمان احمدی‌نژاد بود که پاس گل به او داده شد و بیشترین فایده را برده و از آن‌جایی که باید ابزاری را برای مظلوم‌نمایی خودش داشته باشد، ایران را مطرح می‌کند که ایران عملاً بدون اینکه بتواند کاری علیه اسرائیل انجام دهد، ولی اسرائیل تلاش می‌کند از طریق مطرح کردن ایران خودش را در موضع تهدید و مظلومیت معرفی کند تا بتواند از این طریق اهداف خودش را به پیش ببرد.

ساداتیان با اشاره به موضع‌گیری نتانیاهو درباره مسیر کریدور پیشنهادی آمریکا از هند به عربستان و اسرائیل افزود: نتانیاهو‌ انقدر وقاحت دارد که برای همه دارد تعیین‌تکلیف می‌کند، استراتژی تعیین می‌کند و می‌گوید که خاورمیانه و مسیر تجاری حتی چین و هند از کدام مسیر اتفاق می‌افتد.

ساداتیان با اشاره به سخنان نتانیاهو درباره ایران افزود: سخنان نتانیاهو از بعد تأثیرگذاری‌ بر کشورهای غربی و از جمله بحث انتخابات آتی آمریکا و اینکه لابی اسرائیل یعنی آی‌پک که در آمریکا مؤثر است، نتانیاهو تلاش دارد آی‌پک را به سمت خودش بیشتر جلب کند و نزد آنها مظلوم‌نمایی داشته باشد. ولی آنها هم خیلی این مسائل رسانه‌ای برایشان تأثیر ندارد. آنها شبکه‌های پیچیده‌ مافیایی خودشان را دارند که از طریق ارتباطات ویژه در گفت‌وگو و در تعامل هستند. آمریکایی‌ها یا اروپایی‌ها گوش به حرف‌های رسانه‌ای نتانیاهو نمی‌دهند. این سخنان بیشتر بر افکار عمومی تاثیر دارد که بخواهد برای خودش مظلوم‌نمایی کند و بگوید که ایران خطر جدی برای ماست و این سخنان جنبه تبلیغاتی دارد. درحالی‌که نتانیاهو بیشترین بهره را از این مظلوم‌نمایی و دشمن‌انگاری ایران برده و از آن طرف هم هر کاری که دلش خواسته کرده، آمده اسناد و مدارک هسته‌ای ما را بار کرده و برده. این همه ترور دانشمندان هسته‌ای در ایران انجام داده و بعد هم خیالش راحت است که فشارهایی که الان غرب و آمریکا دارند روی ایران می‌آورند، اثرات خاص خودش را داشته است. ایران هم ابزارهای خودش را برای تأثیرگذاری بر روی اسرائیل از دست داده، اسرائیل حتی با روسیه هماهنگ است و از طریق روسیه بیشترین حملات را به مواضع ایران در سوریه داشته و خسارت‌های جانی و مالی و تجهیزاتی و تسلیحاتی علیه ایران انجام داده است.

اسرائیل به دنبال تخاصم ایران با غرب و کشورهای عربی

قاسم محبعلی، مدیرکل اسبق امور خاورمیانه وزارت امور خارجه در گفت‌وگو با هم‌میهن گفت: رژیم اسرائیل از زمان شکل‌گیری در سرزمین‌های فسلطینی همیشه روی تهدید خارجی و ترسی که تعریف کرده‌اند، سرمایه‌گذاری کرده و این برای خودش حمایت و کمک‌های بین‌المللی اروپایی و غربی را جذب کرده است. در گذشته تهدید اعراب علیه اسرائیل مطرح بود و با کاهش و از بین رفتن تهدید عربی، طی چند دهه اخیر روی تهدید ایران سرمایه‌گذاری کرده است. یعنی اسرائیل همیشه می‌خواهد تهدید ایران روی صحنه باشد و از این عامل برای پیشبرد مقاصدش، چه در داخل و چه در خارج، بهره ببرد. به‌خصوص جریانات تندرو راست اسرائیلی مثل نتانیاهو و یهودی‌های تندرو داخل اسرائیل همیشه تهدید یک قدرت خارجی برای موجودیت اسرائیل به‌عنوان یک ابزار برای جذب کمک استفاده شده. در گذشته تهدید عربی و فلسطینی مطرح بود و در دهه‌های اخیر و به ویژه سال‌های اخیر، تهدید ایران را به صورت پررنگ مطرح می‌کنند. اخیراً اسرائیلی‌ها روی تخریب مناسبات ایران و عربستان و کشورهای خلیج‌فارس سرمایه‌گذاری کرده بودند که هر چه این مناسبات بحرانی‌تر شود، به نفع اسرائیل بود. همان جریان‌ها باعث شد که طرح پیمان ابراهیم پیش برود و باعث شد تعدادی از کشورهای عربی به اسرائیل نزدیک شوند.

محبعلی با تاکید بر سرمایه‌گذاری اسرائیل بر تخریب روابط ایران با غرب و کشورهای منطقه افزود: تخریب مناسبات ایران و غرب و تخاصم ایران با غرب و تخاصم ایران با کشورهای خلیج‌فارس، در واقع مثلثی تشکیل داده که یک محورش مناسبات عربی و اسرائیلی است و محور دیگرش مناسبات اسرائیلی و غربی و محور سوم، مناسبات ایران با این کشورهاست. هر چه بحران ایران با این کشورها افزایش پیدا کند، اسرائیل احساس شادمانی می‌کند چراکه مناسبات اسرائیل با آن کشورها بهبود پیدا می‌کند. برعکس هر چه تشنج و تهدید در محور مناسبات ایران و غرب و کشورهای عربی کاهش پیدا کند، آن طرف احتمال آن‌که وضعیت اسرائیل به‌خصوص از جانب اعراب تهدیدش افزایش پیدا کند، بیشتر می‌شود. بنابراین اسرائیلی‌ها روی این سرمایه‌گذاری کرده و سعی کرده‌اند این تخاصم را افزایش دهند. حالا نتانیاهو هم به دلیل مشکلات داخلی و هم مشکلاتی که در دوران دموکرات‌ها با آمریکا داشته، علاقه‌مند است که تهدید ایران را بزرگ جلوه دهد و در سایه تهدید ایران هم رابطه‌اش را با غرب بهبود ببخشد و هم طرح عادی‌سازی روابط با اعراب را پیش ببرد.