چرا نقش عمان در منطقه مهم است؟

درخواست پادشاه عمان برای مداخله فوری و توقف حملات علیه غزه

درحالی‌که از حملات اسرائیل به مردم غزه و کشتار غیرنظامیان بیش از یک ماه می‌گذرد، حمایت کشورهای غربی و در رأس آنها آمریکا، منجر به عدم توقف این حملات شده است. در این میان، سازمان همکاری کشورهای اسلامی پس از نشست سران به‌صدور بیانیه‌ای پرداخت که ضمن اینکه عنوان می‌شد تشکیلات خودگردان فلسطین تنها نماینده مردم فلسطین است، از حماس اعلام تبری کرد؛ اما با درخواست از شورای امنیت برای ورود قاطع و صدور قطعنامه الزام‌آور برای توقف این حملات گام مهمی را برای نشان دادن عزم 57 کشور مسلمان نشان بدهد. در این میان، مواضع برخی کشورهای کلیدی که دارای روابط نزدیک با غرب و آمریکا هستند، اهمیت بیشتری دارد و می‌تواند از کانال‌های دیپلماتیک فشار بیشتری را به آمریکا به‌عنوان حامی اصلی این جنگ وارد کند. عمان از جمله کشورهای اسلامی است که در عین رعایت بی‌طرفی و عدم مداخله در مناقشات منطقه‌ای، دارای روابط نزدیک و خوبی با آمریکاست. به‌طور کلی عمان را به «سوئیس خاورمیانه» تشبیه کرده‌اند؛ کشوری که با هیچ همسایه یا کشور دیگری مناقشه‌ای ندارد و در جدی‌ترین مخاصمات میان ایران و عربستان و یا سایر موضوعات بی‌طرفی خود را حفظ کرده و به همین دلیل از قابلیت دیپلماتیک بالایی برخوردار است. عمان با استفاده از روابط نزدیک با آمریکا توانسته در مناقشات متعدد از جمله پرونده هسته‌ای ایران و یا آزادی زندانیان غربی در ایران به یاری این کشور بپردازد. در چنین موقعیتی مواضع صریح و ضداسرائیلی عمان شاید عجیب به نظر بیاید. عمان در جریان مطرح شدن توافق ابراهیم میان برخی کشورهای عربی و اسرائیل صراحتاً نسبت به پیوستن به آن ابراز بی‌میلی کرد. عمان در عین حال که می‌گوید هیچ خصومتی با یهودیان یا اسرائیل ندارد اما نسبت به موضوع فلسطین حساس است و در عین حال بدبینی‌ نسبت به اسرائیل دارد. در همین رابطه، یکی از وزرای دولت عمان در اظهارنظری گفته بود: «آگاهی کافی نیست، ما باید طرف مقابل را بشناسیم، اما اسرائیلی‌ها را هنوز نشناخته‌ایم.» همه وزرای دولت عمان از خاندان حاکم آل‌سعید هستند و این می‌تواند بیانگر دیدگاه کلی کشور عمان باشد که در عین حفظ بی‌طرفی نسبت به اسرائیل، بدبین است. این در سیاست خارجی عمان که تلاش دارد در منطقه پرتنش خاورمیانه سوئیس باشد، چیز عجیبی است.

موضع‌گیری پادشاه عمان

در راستای همین سیاست حمایت از فلسطین روز گذشته هیثم‌بن طارق، سلطان عمان درعین‌حال که بر اصول سیاسی کشورش مبنی بر اصل حسن همجواری، عدم مداخله در امور داخلی سایر کشورها و ایجاد یک سیستم عادلانه برای تبادل منافع و برقراری صلح و ثبات تاکید کرد، خبر از آن داد که تجاوزات اسرائیل علیه ملت فلسطین در اراضی اشغالی و محاصره ظالمانه علیه آنها را پیگیری می‌کند. هیثم بن‌طارق، پادشاه عمان ضمن تأکید بر اصول ثابت کشورش برای تشکیل کشور فلسطین به پایتختی «قدس شرقی»، از جامعه جهانی خواست مسئولیت‌های خود را در قبال مسئله فلسطین برعهده بگیرند و به آن پایبند باشند. براساس گزارش شبکه صدی‌البلد، پادشاه عمان خواستار تسریع در ایجاد راهکارهایی ریشه‌ای برای تحقق خواسته‌های فلسطینیان در تشکیل کشور مستقل فلسطین شد که صلح را در منطقه گسترش دهد و جهانیان از امنیت برخوردار شوند.

بیانیه صریح وزارت خارجه عمان

این سخنان سلطان عمان معتدل‌تر از بیانیه رسمی‌ای است که وزارت امور خارجه عمان در روز 13 آبان صادر کرد و خواستار تشکیل دادگاه بین‌المللی برای جنایات جنگی ارتکابی علیه مردم فلسطین در غزه شد. وزارت امور خارجه عمان در بیانیه‌ای که در پلتفرم ایکس منتشر شد، نکوهش عمیق و محکومیت شدید قتل‌عام‌ها و جنایات جنگی توسط نیروهای اشغالگر اسرائیل علیه مردم فلسطین را از سوی این سلطان‌نشین ابراز کرد. در این بیانیه بر ضرورت بیداری واقعی جامعه بین‌المللی براساس مسئولیت‌های اخلاقی، حقوقی و انسانی برای پایان دادن به این بی‌احتیاطی و خودسری آشکار اسرائیل و نقض قوانین و کنوانسیون‌های بین‌المللی تاکید شده بود. این بیانیه بر لزوم درخواست از دادگاه کیفری بین‌المللی برای تشکیل دادگاهی برای جنایات جنگی ارتکابی علیه مردم فلسطین در غزه و محاکمه جنایتکاران جنگی در تمامی قتل‌عام‌های انجام‌شده تاکید کرد. توقف فوری این جنگ وحشیانه یک ضرورت فوری است که جامعه بین‌المللی نباید از آن راضی باشد. وزارت خارجه عمان همچنین خواستار موضع قاطع در قبال تجاوزات مداوم اسرائیل علیه غیرنظامیان بی‌گناه و بی‌دفاع و امکان رساندن کمک‌های فوری و ضروری بشردوستانه به آنها شد. این بیانیه خواستار خروج اسرائیل از تمامی اراضی اشغالی فلسطین تا مرزهای 1967 شد و به مردم فلسطین اجازه داد تا کشور مستقل خود را با پایتختی بیت‌المقدس شرقی بر مبنای حقوق بین‌الملل اصل دوکشوری را تنها راه‌حل مناقشه فلسطین عنوان کرد.