پیروزی شکننده مودی در انتخابات
نتیجه غافلگیرکننده انتخابات هند ماهیت غیرقابل پیشبینی سیاست در هند را مجدداً نشان داد. اگرچه نخستوزیر نارندرا مودی برای سومین دوره ریاستجمهوری خود را تضمین کرد، اما حزب بهاراتیا جاناتا (BJP) نتوانست به اکثریت پارلمانی دست یابد.
با توجه به نقش محوری مودی بهعنوان چهره حزب بهاراتیا جاناتا در طول انتخابات، نتیجه ناامیدکننده به برند مودی آسیب رسانده است. درحالیکه دولت BJP در طول مبارزات مودی تلاش کرده بود از جایگاه جهانی رو به رشد هند و اعتبار ملیگرایانه هندو به نفع خود استفاده کند، مسائل معیشتی در نهایت برای رایدهندگان مهمتر بود.
مواضع اغلب تفرقهانگیز حزب بهاراتیا جاناتا (ناسیونالیسم هندو) در بخشهای وسیعی از هند، بهویژه در نقاطی که مردم دیدگاهی جهانیتر و سکولارتر دارند، بخشهایی از کشور با هویتهای منطقهای قویتر، مانند جنوب و همچنین در میان اقلیتهای مذهبی هند، اثرگذار نبود. پیامهای حزب مودی در مورد اقتصاد، که هند را بهعنوان کشوری که سریعترین رشد اقتصادی در جهان دارد، معرفی میکند، در کشوری که با سطوح بالایی از نابرابری و بیکاری جوانان مواجه است، اثرگذار نبود.
اگرچه هند به عنوان یک ذینفع بالقوه از سیاست فشار غرب بر زنجیره تامین چین، به حساب میآید، سهم تولید در تولید ناخالص داخلی کاهش یافته و جریان سرمایهگذاری خارجی در هند نیز با کاهش مواجه شده است. اگرچه مودی در موقعیت ضعیفی قرار گرفته است اما هنوز زود است که درباره آینده سیاسی او قضاوت کنیم. به غیر از جواهر لعلنهرو، مودی دومین چهره در تاریخ سیاست هند است که برای سومین بار به ریاستجمهوری میرسد و توانایی خود را در بازسازی چهرهاش در گذشته نشان داده است.
اگرچه حزب بهاراتیا جاناتا، بیشتر تابع شرکای ائتلافی خواهد بود، اما بهعنوان قویترین حزب در هند، دولت بعدی را در مجلس سفلای هند تشکیل خواهد داد. این حزب که به مدت دهها سال نیروی حاشیهای در عرصه سیاسی هند بود، حالا ثابت کرده که نیرویی است که باید آن را به حساب آورد. در همین حال، حزب کنگره که مخالف حزب بهاراتیا جاناتا است و رهبری اکثر دولتها در تاریخ پس از استقلال هند را برعهده داشته است، کمتر از نیمی از کرسیهایی را که بهاراتیا جاناتا کسب کرده بود، به دست آورد.
دنیای سیاست هند ممکن است بیثبات باشد، اما ظاهراً جایگاه بهاراتیا جاناتا تثبیت شده است. اگرچه نتیجه انتخابات یک شکست برای مودی محسوب میشود، اما رای کلی در این انتخابات، اعتبار دموکراسی انتخاباتی هند را مجدداً تأیید کرده است. هرچند هند هنوز در بسیاری از شاخصهای دموکراتیک نظیر برابری و عدالت اجتماعی وضعیت بسیار بدی دارد. درحالیکه گردوغبار بر انتخابات مینشیند، یکی از حوزههای کلیدی که باید به آن توجه داشت، شکلگیری کابینه هند خواهد بود.
با توجه به اینکه بهاراتیا جاناتا مجبور است به دنبال راضی کردن شرکای ائتلافی باشد، احتمالاً تغییراتی در کابینه هند به وجود خواهد آمد. احزاب منطقهای مانند جاناتا دال در بیهار و حزب تلوگو دسام در آندرا پرادش، بهعنوان احزابی مطرح شدهاند که با توجه به تواناییشان در ائتلاف به هر دو حزب بزرگ، توانایی زیادی در تاثیرگذاری بر چینش کابینه آینده مودی خواهند داشت.
همچنین انتخابات که در چندین ایالت از جمله ماهاراشترا، جارکند و هاریانا برگزار شده نیز اهمیت خواهد داشت. نتیجه این انتخاباتها در خصوص موقعیت حزب بهاراتیا جاناتا در مجلس علیای هند که این حزب هنوز در آن اکثریت ندارد، تاثیرگذار خواهد بود. انتخابات در این ایالتها ترکیب مجلس علیا را مشخص میکند و اگر بهاراتیا جاناتا بتواند در این مجلس علیا جایگاه اکثریت را به دست آورد، تصویب قوانین برایش آسانتر خواهد شد.
موقعیت ضعیف مودی همچنین احتمال اینکه او برای چهارمین دوره در سال 2029 نامزد شود را کمتر میکند. عملکرد ضعیف حزب مودی در اوتار پرادش جایگاه وزیر ارشد این ایالت، یوگی آدیتیانات را که بهعنوان جانشین بالقوه مودی تلقی میشود، تضعیف کرده است. از منظر سیاسی، نتیجه انتخابات احتمالاً بر اثربخشی سیاستگذاری در هند تأثیر میگذارد و پیشرفت در برخی از اصلاحات اقتصادی حساستر سیاسی مانند تصاحب زمین و اصلاحات کار را دشوارتر میکند.
این مسائل حتی قبل از انتخابات نیز چالشبرانگیز بودند. در سال 2021 مشاهده شد که اعتراضات کشاورزان در مقیاس بزرگی پیشرفت در اجرای اصلاحات کشاورزی را تضعیف کرد.