اهمیت سفر کیشیدا به واشنگتن
دیدار جو بایدن و کیشیدا، نخستوزیر ژاپن، منعکسکننده عزم دولت بایدن برای حفظ تمرکز استراتژیک خود بر اقیانوس هند-اقیانوس آرام و مقابله با ظهور چین است.
این دیدار نشاندهنده عزم آشکار این دو قدرت اقیانوس آرام برای ارتقای همکاری امنیتی و دفاعی خود بهعنوان وزنه تعادلی برای چین در حال ظهور است. پس از حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه و کشته شدن کارکنان آشپزخانه جهانی در غزه در حملات اسرائیل، باید گفت که واشنگتن در تلاش برای تحقق اولویتهای راهبردی خود با موانعی روبهرو است. اگر ایالات متحده بخواهد تمرکز خود را در آسیا بیشتر کند، میانجیگری برای توافقی که بتواند ثبات را در خاورمیانه به ارمغان بیاورد، ضروری است.
تلاشها برای تحت فشار قرار دادن کنگره برای تصویب حمایت از اوکراین نیز تسریع شده است. وقتی صحبت از برنامههای ایالات متحده در هند و اقیانوسیه میشود، آینده امنیت اروپا ممکن است موضوعی حاشیهای به نظر برسد. در این زمینه، سفر کیشیدا نشانه دیگری است که نشان میدهد ایالات متحده تمرکز استراتژیک خود را بر اقیانوس هند و اقیانوس آرام از دست نداده است. جمهوریخواهان و دموکراتها در مورد پیشنهادات خاص برای استراتژی آمریکا در مورد چین اختلافنظر دارند، اما تعداد کمی این فرضیه غالب را به چالش میکشند که ایالات متحده باید در قبال چین سختگیر باشد و باید موقعیت خود را تا حدی در اقیانوس هند و اقیانوس آرام حفظ کند.
سفر کیشیدا پس از سفر رهبران کره جنوبی، هند و استرالیا انجام میشود که نشاندهنده اهمیتی است که ایالات متحده برای متحدان و شرکای خود در اقیانوس آرام قائل است. نمادگرایی پشت این دیدار نیز مهم است. این دومین سفر دولتی یک نخستوزیر ژاپن به ایالات متحده از زمان جنگ جهانی دوم و اولین سفر از سال 2015 است. اما دیدار مقامات ایالات متحده و ژاپن بیش از یک دیدار نمادین است.
ژاپن بهعنوان مهمترین شریک ایالات متحده در اقیانوس هند و اقیانوس آرام شناخته میشود. این نشست برای نشان دادن مرحله جدیدی در روابط امنیتی و دفاعی ایالات متحده و ژاپن طراحی شده است و بر همکاری بر روی ساختار فرماندهی مشترک و قابلیت همکاری تاکید میکند. بایدن بر برنامههایی برای «سیستم شبکهای از معماری هوایی، موشکی و دفاعی» تأکید کرد و نشان داد که برنامهریزی برای یک واکنش مؤثر، هماهنگ و حتی ترکیبی در صورت بروز بحران در تنگه تایوان در اولویت است. علاوه بر این، بیش از 70 طرح با هدف تعمیق روابط دفاعی، زمینهسازی برای توسعه مشترک و حتی تولید مشترک تجهیزات نظامی و دفاعی اعلام شده است، از جمله طرحی که بر همکاری در زمینه هوش مصنوعی تاکید دارد.
نقش ژاپن بهعنوان شریک حیاتی ایالات متحده در اقیانوس هند-پاسیفیک مبتنی بر منافع مشترک در امنیت و ناشی از ظهور چین است. حرکت جدید مبتنی بر عزم ژاپن برای ایجاد تغییرات قابل توجه در رویکرد دفاعی، بهویژه تعهد این کشور به دوبرابر کردن هزینههای نظامی و توسعه قابلیت حمله متقابل است. عدم اطمینان در مورد تعهدات آینده ایالات متحده نیز ممکن است انگیزهای برای ژاپن ایجاد کند تا مراقب باشد. اما شکلی که این مراقبت به خود میگیرد، همسویی نزدیکتر با آمریکا است. بهطور قابل توجهی، روابط ایالات متحده و ژاپن اکنون بهعنوان رابطهای با ابعاد جهانی و تعهد بر مشارکتهای امنیتی تعریف میشود.
این رابطه شامل تعهد جدید به مانورهای نظامی مشترک ایالات متحده، ژاپن و بریتانیا و تمرینات نظامی مشترک بین ایالات متحده، ژاپن و فیلیپین است. همه اینها در یک تعهد مشترک به نظم بینالمللی مبتنی بر قوانین تودرتو است. همسویی ژاپن با آمریکا در مورد اوکراین - محکومیت حمله روسیه، حمایت از تحریمها و ارائه بیش از 7 میلیارد دلار کمک بینالمللی به اوکراین- یادآور محدودیتهای شراکتهای بزرگ آمریکا در اقیانوس آرام، یعنی همکاری بین ایالات متحده و هند است. چراکه هند موضع محکمی علیه روسیه اتخاذ نکرده است. تاکید بر همکاری امنیتی و دفاعی حیاتی است، اما برای تحقق برنامههای گستردهتر مشترک این دو قدرت کافی نخواهد بود: شکلدهی به قوانین، هنجارها و ارزشهای حاکم بر اقیانوس هند و اقیانوس آرام و فراتر از آن، در جنوب جهانی باید در اولویت دو کشور قرار گیرد.