آلبرت بغزیان استاد اقتصاد دانشگاه تهران:
بستر اصلاحات اقتصادی، همان ثبات سیاسی است
دولت باید مشخص کند که اولویتها کدام هستند. به نظر من کارهایی که ما در داخل کشور درباره آن تصمیم گرفتیم را باید اصلاح اقتصادی کرد و مثلاً باید از بانکها شروع کنیم.
«دولت باید در ابتدا اولویتها را مشخص کند»؛ این جمله را آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی در گفتوگو با «هممیهن» عنوان کرده و میگوید بستر امن همان زیرساخت و زمینه ایجاد کردن است که میتواند زمینه حضور تجار خارجی را در کشور مهیا کند. این استاد دانشگاه عنوان کرده که ما همیشه به دنبال مُسکن هستیم تا درد دولت را در آخر هر ماه تسکین دهد اما اصل ماجرا ناترازی ارزی و بانکی است که عامل تورم است.
آقای پزشکیان از اصلاحات اقتصادی گفتهاند؛ به عقیده شما مهمترین اصلاحاتی که دولت باید انجام دهد چیست؟
دولت باید مشخص کند که اولویتها کدام هستند. به نظر من کارهایی که ما در داخل کشور درباره آن تصمیم گرفتیم را باید اصلاح اقتصادی کرد و مثلاً باید از بانکها شروع کنیم. یا چرا زمانی یارانه ۴۴ هزار و ۵۰۰ تومانی خوب بود اما اکنون یارانه ۴۰۰ هزار تومانی جوابگو نیست؟ چرا کسی نمیگوید دلیل آن تورم است؟ بنابراین به جای اینکه عاملی که تورم را کمرنگ میکند را حل کنند.
به دنبال هدفمند کردن یارانهها هستند تا به دست اقشار آسیبپذیر برسد، اما فردا همین قشر آسیبپذیر به دلیل تورم باز لطمه خواهد خورد. ریشه مسئله در تورم است و ریشه تورم، ناترازی بانکها و ناترازی تجاری و ناترازی ارزی است که اگر حل شود دیگر نیازی نیست به این فکر باشیم که یارانهها را افزایش بدهیم یا یارانهبگیرها را کم کنیم چون برای دولت تبدیل به کابوس شده است.
چرا باید بودجه کشور تورمزا باشد؟ قطعاً به دلیل تورم پارسال است که رقمهای بودجه رشد پیدا کرده است چون حتی خیلی مسائل که به تولید ربطی ندارد را نیز وارد بودجه کردهایم. ما همیشه به دنبال مُسکن هستیم و درد دولت را در آخر هر ماه تسکین میدهد اما اصل ماجرا ناترازی ارزی و بانکی است که عامل تورم است و باید درمان شود.
چگونه میشود مردم را با اصلاحات اقتصادی دولت همراه کرد؟
باید در ابتدا ببینیم مشارکت مردم و همراهی مردم یعنی چه؟ یعنی مردم هر چه هست را بپذیرند و آخ نگویند؟ من در هیچ جای دنیا ندیدهام که بگویند مردم دولت را همراهی کنند، بلکه مردم هر چیزی که اعلام میشود را تبعیت میکنند چون کاری از دست آنها برنمیآید بنابراین ظاهراً در اینجا همراهی یعنی مردم غُر نزنند و اعتراض نکنند. مثلاً در مورد گرانی بنزین میتوان به مردم گفت از خدمات عمومی و ناوگان شهری مثل مترو استفاده کنند اما نمیتوان مردم را از بنزین محروم کرد چون پول آن را میدهند.
رئیسجمهور از بستر امن در فعالیتهای اقتصادی گفتهاند، آیا این بستر وجود دارد؟
بستر امن همان زیرساخت و زمینه ایجاد کردن است که میتواند زمینه حضور تجار خارجی را در کشور مهیا کند و همچنین باعث خواهد شد تجار داخلی به دنبال سودهای کوتاهمدت نروند بنابراین بستر امن همان ثبات سیاسی است که میتواند ثبات اقتصادی را فراهم کند اما برعکس آن ممکن نیست. ببینید، رسیدن به رشد هشت درصدی برای کشوری که ظرفیت و مواد اولیه دارد اما مدتها رشد منفی اقتصادی داشته اصلاً بعید نیست، بحث این است که باید اراده داشته باشیم اما گویا ارادهای وجود ندارد.
همه به برنامه هفتم اشاره میکنند اما آیا همین برنامه براساس واقعیت نوشته شده است یا ایدهآلها و آرزوها را در آن گنجاندهاند؟ در این میان تحریمها نیز وجود دارد که به نظر من تا تحریمها برداشته نشود و یا امنیت سیاسی ایجاد نکنیم، صحبت از رشد اقتصادی شاید برای یک سال خوب باشد اما برای سالهای متمادی بعید است چراکه رشد اقتصادی با وجود تورم به سمت منفی شدن خواهد رفت. رشد اقتصادی واقعی نیاز به ثبات قیمت دارد.