عقب‌‌ماندگی دولت در فروش نفت

رئیس سازمان برنامه و بودجه ادعای افزایش وصول درآمدهای نفتی را رد کرد

گروه خبر: در حالی که وزیر نفت از افزایش فروش نفت و میعانات گازی در سال جاری سخن می‌گوید و مدعی است 40 درصد از وصول مطالبات وزارت نفت از محل فروش این محصولات نسبت به سال گذشته افزایش یافته است،‌ اما رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور از عقب‌ماندگی فروش نفت در سال جاری خبر می‌دهد. حال سوال جدی اینجاست که با توجه به آمار ارائه‌شده دولت در هفته گذشته درباره نرخ تورم، چرا مسئولان دست به ارائه آمارهای ناصحیح در حوزه‌های مختلف می‌زنند. روز گذشته مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه‌وبودجه در بازدید از خبرگزاری تسنیم، در پاسخ به این سوال که آیا درآمدهای مصوب بودجه به نسبت پنج‌دوازدهم محقق شده است یا خیر، اینگونه پاسخ داد: «همه دستگاه‌ها وظایف مشخصی در خصوص تامین منابع دارند که باید وظیفه خود را به طور کامل ایفا کنند. وزارت نفت وظیفه داشت 480 هزار میلیارد تومان تامین منابع کند که در پنج ماهه اول سال این درآمدها به نسبت پنج‌دوازدهم اتفاق نیفتاده است.» این اظهارات، نشان از عقب‌افتادگی فروش نفت در سال جاری دارد. این در حالی است که وزیر نفت بارها از افزایش میزان فروش نفت و یافتن بازارهای جدید سخن گفته بود. جواد اوجی به تازگی بیان کرده است که «در ابتدای کار دولت، با کسری بودجه ۴۶۰ هزار میلیارد تومان مواجه بودیم و عمده تأمین این کسری، در شرایطی به‌عهده وزارت نفت بود و صادرات نفت، فرآورده‌ها و میعانات گازی در آن سال بسیار پائین بود. حتی برای نمونه، مقدار فروش میعانات گازی در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ روزی هفت هزار بشکه ثبت شده بود. اما هم‌اکنون به رکورد روزانه ۲۳۰ تا ۲۴۰ هزار بشکه در سال ۱۴۰۱ رسیده‌ایم. همچنین از ۱۲ نفتکش غول‌پیکر جدید خریداری‌شده برای ذخیره‌سازی استفاده نکردیم، بلکه از ۸۷ میلیون بشکه نفت خام روی آب، ۴۷ میلیون بشکه را صادر یا در داخل تبدیل به ارزش افزوده کردیم.»

چرا درآمدهای نفتی محقق نشده است؟

با وجود ادعای وزیر نفت، مبنی بر اینکه در سه ماهه اول سال جاری حدود ۴۰ درصد وصول مطالبات وزارت نفت از محل فروش نفت، میعانات نفتی و فرآورده‌ها، صادرات گاز و محصولات پتروشیمی نسبت به سه ماهه اول سال ۱۴۰۰ افزایش یافته است و دریافت پول نفت در سررسید زمانی به موقع انجام می‌شود، اما سوال جدی اینجاست که آیا این درآمدهای نفتی محقق شده است؟ در این باره، اوجی گفته است: «با مشتریانی که پیدا کردیم، نوع قراردادها و بازارهای جدید، هر مقدار نفتی که فروخته‌ایم، یک تاریخ سررسید دارد. ما سر تاریخ، پول محموله‌های صادراتی نفت خام را گرفته‌ایم و افزون بر آن معوقه‌ها را نیز دریافت کرده‌ایم.» اما واقعیت چیز دیگری است. با وجود اینکه آمریکا نسبت به افزایش فروش نفت، موافقت ضمنی خود را اعلام کرده است، اما در چندماه اخیر با آغاز تحریم‌ها علیه روسیه توسط اتحادیه اروپا، بسیاری از بازارهای نفت ایران توسط روسیه از دست رفت. در این میان حتی ایران به فروش نفت پایین‌تر از قیمت بازار نیز اقدام کرد. هرچند این موضوع از سوی اوجی رد شد و ابراز امیدواری کرد که روزی بتواند همه موارد را شفاف به مردم نشان دهد. او حتی ادعا کرد «درصد فروش از نظر حجمی بالا رفته است. افزون بر آن همه مطالبات وصول شده است و بحث افزایش قیمت نفت هم‌زمان با آغاز دولت سیزدهم و مناقشه روسیه و اوکراین نیز در افزایش درآمدهای نفتی تأثیرگذار بوده است. البته با شیوه‌ای کار کردیم که در بعضی از بازارها و برخی مشتریان، هزینه انتقال پول و کارمزد کمتر است و خبر دارم که بعضی از مشتریان ما حتی کارمزد هم دریافت نمی‌کنند.» در شرایط کنونی که رئیس سازمان برنامه‌وبودجه نسبت به تامین درآمدهای نفتی اظهارنظر کرده است،‌ سیدمحمد حسینی، معاون پارلمانی رئیس‌جمهور اعلام کرد: «منابع افزایش حقوق‌ها از افزایش فروش نفت و بازگشت پول آن، بازگشت بخشی از اموال بلوکه‌شده کشور و افزایش صادرات تامین می‌شود.» حال این نگرانی عنوان می‌شود که در صورت عدم موفقیت وزارت نفت در فروش نفت و میعانات گازی، منابع مورد نیاز دولت که قرار بود از محل فروش و صادرات نفت تامین شود، به چه شیوه‌ای تامین خواهد شد که خروجی آن افزایش نقدینگی و نرخ تورم نباشد.