بازدارندگی جامع
موشک فتاح با ویژگیهای برشمرده در آن رونمایی شد و قدرت بازدارندگی نظامی ایران را در منطقه به نمایش گذاشت. تردیدی نیست که قدرت هر کشور حاصل جمع قدرتهای سختافزا
موشک فتاح با ویژگیهای برشمرده در آن رونمایی شد و قدرت بازدارندگی نظامی ایران را در منطقه به نمایش گذاشت. تردیدی نیست که قدرت هر کشور حاصل جمع قدرتهای سختافزاری و نرمافزاری آن است و اتفاقاً این مؤلفههای قدرت، هنگامی حداکثر کارآیی و همافزایی را دارند که متوازن باشند و یکدیگر را حمایت کنند. قدرت نظامی، قدرت فنآوری، قدرت اقتصادی، همراه جمعیت کارآمد و آموزشدیده و همسو با اهداف و ارزشهای رسمی در کنار قدرت مدیریت، دیپلماسی، اعتماد، آموزش، علم و هنر و فلسفه، عدالت و... مجموعهای از مؤلفههایی هستند که ترکیب آنها بیانگر قدرت ملی یک کشور است و مردم در هر جامعهای از افزایش هر کدام از این مؤلفههای قدرت خوشحال خواهند شد، بهویژه در عرصه قدرت نظامی که نقش بازدارندگی نیز دارد. روزی که اتحاد جماهیر شوروی پیش از ایالات متحده به فضا رفت یا روزی که بمب بسیار بزرگ هستهای خود را منفجر کرد، در عین حال که قدرت خود را به طرف مقابل نشان میداد و این علامت بازدارنده جدی بود، همزمان به مردم خود نیز پیام مهمی میداد که آنان همه با هم در حال تبدیل شدن به یک ملت هستند؛ ملتی که جنگ جهانی دوم را با پیروزی به پایان رساند و اکنون از خاکستر آن ققنوسوار برخاسته و به یکی از دو ابرقدرت تبدیل شده است. ولی محدود شدن پیشرفتهای اتحاد جماهیر شوروی به موضوع سختافزاری بهویژه از نوع نظامی آن، آغاز وضعیتی بود که این کشور در نهایت از جای دیگری ضربه خورد که حساب نمیکرد. اکنون ما نیز بدون تردید از پیشرفتهای نظامی و موشکی استقبال میکنیم و خوشحال هستیم، این نوع تجهیزات میتواند بازدارندگی جدی داشته باشد، بهویژه در شرایطی که اسرائیل و بهطور مشخص نتانیاهو دنبال مسئلهسازی است تا مسائل داخلی خود را حل کند و غرب و ایالاتمتحده نیز به جای مسئولیتپذیری در برابر اقدامات ضدبرجامی ترامپ، همچنان مسیر گذشته را ادامه میدهند و از سوی دیگر در امور راهبردی نیز نمیتوان به روسیه و چین اعتماد یا اتکایی داشت. پس باید به قدرت نظامی درونزا متکی بود و در عین حال این قدرت باید در ذیل تعریفی اجتماعی و ملی ارائه شود؛ در ذیل مفاهیمی سختافزاری و نرمافزاری چون اقتصاد و تولید و کیفیت بالای کالاها و خدمات و نیز درآمد تضمینشده، رفع فقر، حرکت به سوی عدالت، مشارکت عمومی، اعتماد اجتماعی، آزادیهای مشروع و احترام به مردم و حقوق عمومی. تردیدی نیست که جامعه ایران ظرفیت حرکت به سوی همه این اهداف را دارد. کافی است ارادهای بر تحقق آنها شکل بگیرد تا درکی متوازن از مؤلفههای قدرت ایجاد شود و همانطور که فرمانده نظامی مربوطه نیز گفت، این مؤلفه قدرت و بازدارنده باید در زندگی عادی مردم و سایر حوزههای ذکرشده نیز ترجمه شود و مردم آثار آن را مشاهده کنند. این نقش را میتوان بازدارندگی جامع نامید.