اندیشکده‌ها
ادامه چالش‌های انرژی و محیط‌زیست در ۲۰۲۳
ادامه چالش‌های انرژی و محیط‌زیست در ۲۰۲۳
حمله روسیه به اوکراین که یک سال پیش شروع شد، بازارهای انرژی جهانی را زیرورو کرد. گرچه قیمت‌های نفت و گاز از بالاترین نقطه‌شان پایین آمده‌اند و مسئله انرژی تا حدی از صحنه خبری محو شده است، تأثیر جنگ در اوکراین روی انرژی در ۲۰۲۳ ادامه خواهد یافت و متحول خواهد شد.
مصرف‌کنندگان غربی نفت، تاکتیک جدیدی را در پاسخ به تهاجم روسیه امتحان می‌کنند: استفاده از تقاضای جمعی‌شان در حوزه انرژی به‌عنوان نوعی سلاح، با تحریم نفت و فرآورده‌های نفتی روسی. نه‌تنها خریداران غربی متعهد شده‌اند نفت روسی نخرند، بلکه شرکت‌های بیمه و حمل‌ونقل‌شان هم از بیمه‌کردن یا حمل نفت روسی ممنوع شده‌اند، مگر اینکه پایین‌تر از یک سقف قیمت مشخص به فروش رسیده باشد. این پاسخ منحصر‌به‌فردی است به مسئله‌ای خاص: دنیا نفت روسیه را برای منطقی نگاه‌داشتن قیمت‌ها می‌خواهد اما این را هم می‌خواهد که منبعی مهم برای تأمین مالی ماشین جنگی روسیه قطع کند. تأثیرگذاری این تدبیر هنوز مشخص نیست. سقف تعیین‌شده برای فرآورده‌های نفتی که تازه اوایل فوریه [یک ماه پیش] اعمال شد، احتمالا در طول سال ۲۰۲۳ تأثیر بیشتری خواهد داشت، در شرایطی که منابع جهانی دیزل محدودتر می‌شوند و روسیه در واکنش به تقاضای کاهش‌یافته برای محصولاتش، فعالیت پالایشگاه‌هایش را کمتر خواهد کرد.
در طول سال 2023، اولین بحران گاز طبیعی دنیا ادامه پیدا خواهد کرد و شاید بدتر خواهد شد. قبل از جنگ، روسیه تقریبا ۴۰ درصد از گاز طبیعی اروپا را تأمین می‌کرد، اما حالا در تلاش برای تضعیف حمایت اروپا از اوکراین در جنگ، تقریبا تأمین این گاز را قطع کرده است. گاز طبیعی مایع، ال‌ان‌جی، خط حیاتی برای اروپا بوده است، اما در شرایطی که اروپا منابع تأمین انرژی را از سمت دیگر مصرف‌کنندگان به سمت خود کشیده است، بازارهای ال‌ان‌جی هم بحران را در سطح جهانی گسترده کرده‌اند. هوای گرم و تلاش‌ها برای حفظ منابع نیز به اروپا کمک کرده است از این زمستان بدون بحران بگذرد، اما زمستان آینده احتمالا سخت‌تر خواهد بود. در شرایطی که اقتصاد چین خود را باز خواهد یافت و هیچ خط تأمین جدید و قابل‌توجهی برای ال‌ان‌جی در ۲۰۲۳ فعال نخواهد شد، تقاضا برای ال‌ان‌جی بالا خواهد رفت و این باعث بازارهای محدودتر و قیمت‌های بالاتر خواهد بود. اروپا باید از وضعیت امروزش راضی باشد، اما به تلاش‌ها برای حفاظت از منابع گاز طبیعی، لااقل تا زمستان آینده ادامه دهد.
اگر چالش‌های فعلی بازار انرژی نکته مثبتی هم داشته باشد، این است که نیاز به تغذیه نظام انرژی که امروز داریم را مشخص کرده است، در شرایطی که در تلاشیم تا این سیستم را متحول کنیم و انتشار گازهای گلخانه‌ای را متوقف کنیم، نظام انرژی نمی‌تواند یک‌شبه تغییر کند و دولت‌ها باید راه‌هایی برای برآورده‌کردن تقاضاهای امروز در نظر بگیرند که برای آینده هم مطلوب باشد.
در نهایت، ۲۰۲۳ شاهد ادامه تلاش‌های جهانی برای مبارزه با تغییرات اقلیمی خواهد بود که در نشست سالانه کنفرانس طرفین یا سیاوپی به اوج خواهد رسید. در نشست‌های اخیر سیاوپی، پیشرفت‌ها عمدتا در حاشیه نشست بوده است که در آن گروهی از کشورها به‌دنبال کمک به آفریقای جنوبی و اندونزی رفتند تا استفاده از ذغال‌سنگ را کم‌کم کنار بگذارد و گروهی از کشورها با هم کار کردند تا انتشار متان را که یک گاز گلخانه‌ای قوی اما با عمری کوتاه است، کاهش دهند. این توافقات حاشیه‌ای جذاب هستند، از آنجا که شامل کاهش قابل‌توجه انتشار [گاز گلخانه‌ای] و فرصت‌های بزرگ کسب‌وکار می‌شوند؛ اما مشوق اندکی برای توافقات حاشیه‌ای درباره مشکل‌سازترین مسائل در حوزه عدالت آب‌وهوایی وجود دارد: پول‌دادن برای توسعه انرژی‌های سبز در فقیرترین کشورها در کنار کمک به آنها برای انطباق با تأثیرات مداوم تغییرات اقلیمی. این مسائل در فرایند رسمی مذاکرات سازمان ملل گیر افتاده‌اند، جایی که در آن نیاز به اجماع پیشرفت را به‌شدت کند می‌کند. یک تدبیر کلیدی برای موفقیت در نشست امسال سیاوپی، کمک گرفتن برای این فقیرترین‌های دنیا، خارج از این خط کند خواهد بود.
